HIV và AIDS khác nhau như thế nào?

11-10-2023 11:19 | Y học 360

SKĐS – HIV và AIDS có liên quan với nhau. Không phải ai nhiễm HIV cũng sẽ bị AIDS, nhưng nhiễm trùng sẽ tiến triển thành AIDS, thường sau 10 đến 15 năm, nếu không được điều trị bằng thuốc kháng virus.

HIV là một loại virus có thể gây ra bệnh AIDS sau khi bạn bị nhiễm bệnh trong vài năm và nó làm suy yếu hệ thống miễn dịch của cơ thể. Nhiều người nhiễm HIV mà không biết mình mắc bệnh, do đó chưa được chẩn đoán và không được điều trị.

1. HIV là gì?

HIV là viết tắt của "virus gây suy giảm miễn dịch ở người". Suy giảm miễn dịch có nghĩa là hệ thống miễn dịch chống lại bệnh tật trong cơ thể không hoạt động như bình thường.

Tế bào CD4, còn được gọi là tế bào lympho T, là tế bào bạch cầu chống lại nhiễm trùng, đóng một vai trò quan trọng trong hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. HIV tấn công vào các tế bào này (virus tự sao chép nhiều lần, giết chết các tế bào CD4). Nếu không có đủ các tế bào CD4, cơ thể sẽ dễ bị nhiễm trùng do vi khuẩn, virus và nấm hơn.

Phương pháp điều trị hiện nay được gọi là liệu pháp kháng virus (ART) làm giảm lượng virus trong máu và ngăn chặn sự phá hủy của các tế bào CD4.

photo-1696946136878

HIV tấn công tế bào CD4, làm suy yếu hệ thống miễn dịch…

Bạn có thể bị nhiễm HIV khi tiếp xúc trực tiếp với:

  • Máu
  • Tinh dịch
  • Dịch âm đạo
  • Sữa mẹ…

Virus thường lây truyền từ người sang người thông qua:

  • Quan hệ tình dục không an toàn
  • Dùng chung kim tiêm hoặc thiết bị sử dụng ma túy khác
  • Nhiễm trùng từ mẹ sang con khi mang thai…

2. AIDS là gì?

Khi HIV không được điều trị, có thể dẫn đến giai đoạn AIDS. Đây là viết tắt của "hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải do HIV gây ra", thường được biểu hiện thông qua các nhiễm trùng cơ hội, các ung thư và có thể dẫn đến tử vong.

3. Các triệu chứng của HIV và AIDS

Những người mới nhiễm HIV thường có cảm giác như bị cúm.

Các dấu hiệu và triệu chứng sớm của HIV bao gồm:

  • Sốt
  • Nhức đầu
  • Mệt mỏi
  • Sưng hạch bạch huyết ở cổ và háng
  • Phát ban da

Nếu bạn có những triệu chứng này và bị phơi nhiễm HIV, hãy đi xét nghiệm ngay để xác định tình trạng của mình.

Các dấu hiệu cho thấy bạn có thể bị AIDS bao gồm:

  • Giảm cân đột ngột
  • Đổ mồ hôi đêm
  • Cơn sốt liên tục quay trở lại
  • Cảm thấy rất mệt mỏi mà không có nguyên nhân
  • Tiêu chảy kéo dài hơn một tuần
  • Các vết loét ở miệng, hậu môn hoặc trên bộ phận sinh dục
  • Viêm phổi
  • Các vết đốm trên da hoặc bên trong miệng, mũi hoặc mí mắt
  • Vấn đề về trí nhớ
  • Trầm cảm

4. Chẩn đoán HIV và AIDS

Xét nghiệm HIV (kiểm tra máu) hoặc chất dịch từ miệng để tìm kháng thể mà cơ thể tạo ra khi phản ứng với virus và thông báo cho bác sĩ biết. Khi bạn bị nhiễm HIV, bác sĩ sẽ theo dõi lượng virus trong cơ thể (hay còn gọi là tải lượng virus).

Để xác định nhiễm trùng tiến triển thành AIDS cần căn cứ vào:

- Số lượng CD4: Một người có hệ miễn dịch khỏe mạnh có từ 500 đến 1.600 tế bào CD4 trong một milimét khối máu. Một người mắc bệnh AIDS có tế bào CD4 < 200.

- Nhiễm trùng xác định AIDS: Đây còn được gọi là nhiễm trùng cơ hội. Tình trạng này thường xảy ra ở những người có số lượng CD4 dưới 200.

Virus, vi khuẩn hoặc nấm thường không gây bệnh cho người khỏe mạnh, có thể gây ra những bệnh nhiễm trùng này ở người nhiễm HIV hoặc AIDS.

HIV mất bao lâu để chuyển sang AIDS là khác nhau ở mỗi người. Nếu không được điều trị, có thể mất 10 đến 15 năm. Nếu được điều trị, bạn có thể không bao giờ bị AIDS.

5. Điều trị HIV và AIDS

Hơn 30 loại thuốc điều trị bằng thuốc kháng virus (ART) đã được phê duyệt để điều trị HIV. Các loại thuốc này sẽ giúp ngăn chặn HIV tạo ra các bản sao của chính nó (ngăn chặn sự nhân lên của virus), giúp bạn khỏe mạnh và giảm nguy cơ lây lan bệnh.

Không có cách chữa khỏi HIV hoặc AIDS. Mục tiêu của ART là giảm tải lượng virus và giữ cho hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Mục đích là giảm tải lượng virus xuống mức "không thể phát hiện" và giữ nguyên như vậy bằng cách uống thuốc hàng ngày theo quy định.

6. Làm thế nào để ngăn ngừa HIV tiến triển thành AIDS

AIDS là giai đoạn tiến triển nhất của HIV. Cách tốt nhất để tránh AIDS là bắt đầu điều trị bằng thuốc kháng virus càng sớm càng tốt. Dùng thuốc hàng ngày theo quy định, vì những loại thuốc này sẽ giúp bạn khỏe mạnh và làm cho tải lượng virus trong cơ thể xuống thấp đến mức không thể phát hiện được.

Tuân thủ phương pháp điều trị phù hợp có thể ngăn chặn bệnh AIDS trong nhiều năm và nhiều thập kỷ. Trên thực tế, nó cũng loại bỏ khả năng bạn truyền HIV cho bạn tình và những người khác. Nhiều người nhiễm HIV có tuổi thọ bình thường.

Mời độc giả xem thêm video về HIV:

Bạn hỏi - Chuyên gia trả lời: Tất tần tật về HIV/AIDS.

BS. Nguyễn Bích Ngọc
Ý kiến của bạn