HIV có lây qua muỗi đốt không?

Vì sao nhiều người lo sợ HIV lây qua muỗi?

Trong cộng đồng, không ít người vẫn còn lo ngại rằng muỗi có thể truyền HIV từ người này sang người khác khi đốt. Nỗi sợ này xuất phát từ sự tương đồng với bệnh sốt rét, sốt xuất huyết hay viêm não Nhật Bản – những bệnh được biết đến là lây qua muỗi. Vì vậy, nhiều người mặc định rằng nếu muỗi hút máu của người nhiễm HIV rồi chích sang người khác thì virus cũng sẽ được truyền đi.

Ngoài ra, tâm lý lo lắng thường xuất phát từ thiếu hiểu biết về cơ chế lây nhiễm HIV. Khác với vi khuẩn hay ký sinh trùng, HIV là virus có đặc điểm sinh học rất đặc biệt, không thể tồn tại và nhân lên trong cơ thể muỗi. Chính sự nhầm lẫn này đã khiến nhiều người xa lánh người nhiễm HIV, gây thêm gánh nặng tâm lý và xã hội.

Do đó, việc làm rõ HIV có lây qua muỗi hay không không chỉ giúp giải tỏa nỗi lo sợ vô căn cứ, mà còn góp phần giảm kỳ thị đối với người sống chung với HIV, để họ có cơ hội hòa nhập cộng đồng một cách bình thường.

Muỗi không thể truyền HIV

Theo các nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), muỗi không thể truyền HIV. Khi muỗi hút máu, virus HIV không nhân lên trong cơ thể côn trùng mà nhanh chóng bị tiêu hóa và bất hoạt trong dạ dày của muỗi. Khác với ký sinh trùng gây sốt rét, HIV không có “chu kỳ sống” trong muỗi nên hoàn toàn không thể được truyền sang người khác qua vết đốt.

Hơn nữa, khi muỗi đốt, nó không “truyền lại máu” từ người trước đó cho người tiếp theo. Cơ chế của muỗi là tiêm nước bọt vào da để chống đông máu và hút máu mới từ vật chủ, chứ không có sự trao đổi máu ngược lại. Do đó, khả năng HIV tồn tại và truyền qua đường này là không thể xảy ra.

Nhiều nghiên cứu thực nghiệm đã chứng minh rằng ngay cả khi nuôi muỗi trong môi trường có chứa HIV, virus cũng không sống được quá vài giờ và không đủ số lượng để gây lây nhiễm. Đây là bằng chứng khoa học khẳng định dứt khoát rằng, HIV không lây truyền qua muỗi hay bất kỳ loại côn trùng hút máu nào khác.

Con đường lây truyền HIV thực sự là gì?

Thay vì lo sợ muỗi, điều quan trọng là cộng đồng cần hiểu đúng các con đường lây truyền thực sự của HIV. Virus chỉ có thể lây qua ba con đường chính: Quan hệ tình dục không an toàn, tiếp xúc trực tiếp với máu chứa virus (truyền máu, dùng chung kim tiêm, tai nạn nghề nghiệp…) và từ mẹ sang con trong thời kỳ mang thai, sinh nở hoặc cho con bú.

Những tiếp xúc thông thường như bắt tay, ôm hôn, dùng chung chén bát hay muỗi đốt hoàn toàn không gây nguy cơ.

Nhận thức đúng về cơ chế lây nhiễm sẽ giúp mọi người biết cách phòng ngừa hiệu quả, chẳng hạn như sử dụng bao cao su khi quan hệ, không dùng chung kim tiêm và xét nghiệm HIV định kỳ khi có hành vi nguy cơ. Điều này vừa bảo vệ sức khỏe bản thân, vừa góp phần ngăn chặn dịch bệnh trong cộng đồng.

Xóa bỏ hiểu lầm HIV lây qua muỗi không chỉ giúp giảm lo lắng không cần thiết, mà còn giúp xã hội tập trung vào các biện pháp phòng ngừa thật sự hữu ích. Quan trọng hơn, nó còn góp phần hạn chế sự kỳ thị, để người nhiễm HIV có thể sống khỏe mạnh và hòa nhập mà không bị phân biệt đối xử.

Mời bạn đọc xem tiếp video: