Hiểu đúng về tác dụng phụ của xạ trị trong điều trị ung thư

Nhiều người lo ngại, quá trình xạ trị sẽ để lại nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, Vậy tác dụng phụ có thực sự lớn như nhiều người đang nghĩ không? Giải đáp của BS Lee Kim Shang, chuyên viên tư vấn cao cấp về xạ trị ung thư tại bệnh viện Mount Elizabeth, Singapore.

Nhiều người rất lo lắng khi xạ trị trong điều trị ung thư được cho là không an toàn cho người bệnh. Là chuyên gia cao cấp về xạ trị, ông có thể chia sẻ về xạ trị?

BS Lee Kim Shang: Liệu pháp xạ trị (còn gọi là xạ trị) là một trong những phương pháp điều trị chính cho bệnh ung thư.

Các chùm năng lượng cao từ máy gia tốc tuyến tính được hướng vào các điểm chính xác trong cơ thể để điều trị an toàn và hiệu quả cả khối u ác tính và lành tính bằng cách tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chặn sự phát triển của chúng.

Rất nhiều người có ấn tượng rằng bức xạ gây ra nhiều tác hại hơn tác dụng của nó. Nhưng tác dụng phụ của xạ trị không lớn như nhiều người nghĩ.

Tác dụng phụ xảy ra khi không được sử dụng một cách thích hợp, dĩ nhiên, nó có thể gây ra rất nhiều thương tích vĩnh viễn. Nhưng ngày nay, việc sử dụng bức xạ là rất an toàn. Nhiều quy trình tích hợp và công nghệ xạ trị mới sẽ ngăn chặn mọi sự phơi nhiễm do phóng xạ.

Và nếu có tác dụng phụ, nhiều trong số biểu hiện sẽ giảm nhẹ hơn. Các tác dụng phụ nghiêm trọng lâu dài như chấn thương não hoặc thần kinh ít phổ biến hơn vì các kỹ thuật tiên tiến có thể giảm liều đến các mô bình thường.

Ngoài ra, trong hơn 100 năm qua, kiến thức về sức chịu đựng của mô đã được hiểu rõ hơn nhiều. Điều đó giúp chúng tôi biết liều lượng an toàn cho các cơ quan khác nhau, giúp xạ trị an toàn hơn.

Có tác dụng phụ, nhưng mọi thứ đã tốt hơn nhiều so với khi tôi mới bắt đầu thực hiện. Ngày nay, toàn bộ quá trình đã tiên tiến hơn và chính xác hơn. Bệnh nhân không cần phải lo lắng nếu xạ trị được chỉ định như là một phần của các liệu pháp của họ.

BS Lee Kim Shan (áo sơ mi xanh) chuyên viên tư vấn cao cấp về xạ trị ung thư tại bệnh viện Mount Elizabeth

Đối với người xung quanh bệnh nhân xạ trị, liệu có bị ảnh hưởng bởi nguy cơ của liệu pháp xạ trị không?

BS Lee Kim Shang: Rất nhiều người nghĩ rằng, khi bệnh nhân ra khỏi phòng điều trị, họ sẽ “phát sáng” do bị nhiễm phóng xạ và sẽ là mối nguy hiểm cho những người xung quanh. Thực tế, nhiều kỹ thuật bức xạ được sử dụng không gây nguy hiểm cho những người xung quanh bệnh nhân.

Có một số trường hợp ngoại lệ như liệu pháp iốt phóng xạ cho bệnh ung thư tuyến giáp sẽ khiến bệnh nhân bị nhiễm phóng xạ, vì vậy bệnh nhân được cách ly trong một thời gian cho đến khi họ an toàn.

Ông có đề cập đến công nghệ xạ trị mới sẽ giảm nguy cơ tác dụng phụ. Vậy công nghệ này là gì?

BS Lee Kim Shang: Hiện nay với sự tiến bộ của khoa học đã tạo nên Hệ thống phân phối điều trị Radixact (Hệ thống Radixact) - máy có khả năng quét, sau đó đưa ra lát cắt điều trị để đạt được sự phù hợp tuyệt vời với hình dạng của khối u trong khi bỏ qua các mô bình thường bằng cách tạo độ dốc liều lượng giữa các mô.

Hệ thống này cung cấp liệu pháp xạ trị quay (xoắn ốc) và không quay bằng cách sử dụng liệu pháp xạ trị cường độ và không điều biến cường độ (phù hợp trên 3D). Vì nó được trang bị đầu dò CT tích hợp, có thể cung cấp liệu pháp xạ trị thích nghi và hướng dẫn bằng hình ảnh.

Với máy này, các bác sĩ có thể chụp CT ngay trước mỗi lần điều trị. Hình ảnh CT cho phép họ xác minh vị trí của khối u để họ có thể điều chỉnh vị trí điều trị bệnh nhân ngay trước khi chiếu tia. Do đó đảm bảo rằng bức xạ có thể được phân phối chính xác.

Việc cung cấp được thực hiện bằng cách điều hướng các chùm tia phóng xạ từ 360 độ xung quanh bệnh nhân, người được di chuyển qua máy với tốc độ chậm và hiệu chỉnh. Mỗi chùm tia chứa một liều phóng xạ được tối ưu hóa, và đóng góp vào tổng liều phóng xạ khi chúng kết hợp với nhau trong khối u.

Với sự tiến bộ này, cho phép bác sĩ thao tác quá trình xạ trị nhanh, chính xác  và an toàn hơn. Bác sĩ nhắm đúng mục tiêu là tế bào ung thư, gần như không có sai sót. Từ đó giảm thiểu các tác động không cần thiết của bức xạ đối với các mô và tế bào khỏe mạnh xung quanh.

Xin cảm ơn ông!