Bạn biết vì sao đường được gọi là “đường trắng” không, bởi vì khi nó ra đời - là một sản phẩm đắt và hiếm. Cách đây 150 năm, chỉ có những người giàu và nổi tiếng mới được chạm tay đến thứ làm ngọt này, còn ngày nay nó lại đang gây hiểm họa cho sức khỏe toàn cầu.
Thật khó để từ bỏ những cám dỗ ngọt ngào từ đường.
Nhân tố ngọt ngào
Hàng ngày, hàng giờ chúng ta ra rả nghe tin tức về việc giảm ăn đường để phòng ngừa hay làm trì hoãn các căn bệnh phổ biến, chẳng hạn như đái tháo đường hay ung thư, song thật khó để mà chối bỏ hẳn thứ chất ngọt ngào ấy. Đường có mặt trong hầu hết mọi thứ mà chúng ta sử dụng hàng ngày. Từ bánh ngô nướng đến xúc xích, các loại nước sốt, bánh quy giòn, bột yến mạch và thậm chí cả thức ăn trẻ em, sữa và thuốc men, mọi thứ đều được làm ngọt để phù hợp hơn với nhu cầu tiêu thụ của con người. Nhưng điều gì khiến nghiện chất ngọt? Dưới đây là một số lý do chính mà bạn nên biết:
Bánh sinh nhật, bánh cupcake ăn mừng, bánh quy có chữ ký của mẹ, kem và các món tráng miệng... tất cả đều có hương vị ngọt ngào. Bằng cách nào đó, việc đưa cho ai đó một cái bánh, cái kẹo là một món quà thể hiện sự lãng mạn hay bày tỏ tình cảm mến thương hơn là lời nói suông. Tại sao lại có điều này? Một phần lý do của chúng ta là nền tảng văn hóa, nhiều gia đình hạnh phúc đã trải qua nhiều kỷ niệm khó quên trong đời với những bữa tiệc bánh nướng hấp dẫn của họ, hoặc ăn kem vào những ngày trời nóng bức, hát bài hát mừng sinh nhật và cắt bánh kem cùng ăn, và nhiều hơn thế. Tuy vậy, không phải ngẫu nhiên mà có những niềm hạnh phúc ngọt ngào đó. Đường và carbohydrate tinh luyện đã làm giải phóng hormon serotonin trong não, nó có cùng thứ cảm xúc như các loại thuốc chống trầm cảm và chống âu lo. Đường cũng giải phóng beta-endorphin, một chất truyền dẫn thần kinh trong não, đóng vai trò như một chất giảm đau tự nhiên, sản sinh ra một cảm giác tự nhiên và dẹp mọi lo lắng.
Giảm trầm cảm
Bất kỳ người phụ nữ nào đang trong tình trạng lao động căng thẳng đều sẽ biết trầm cảm tác động ra sao với đời sống của mình: bạn sẽ bỏ ăn, ngừng tập thể dục, vướng mắc về giấc ngủ, đồng thời còn làm hỏng các kế hoạch sức khỏe của chính bạn. Khi bị trầm cảm, cơ thể giải phóng cortisol vào máu. Thứ hormon trầm cảm này sẽ làm đẩy mạnh adrenaline, đặt bạn vào trong trạng thái báo động cao trong suốt thời gian trầm cảm. Tuy nhiên, một khi cơ thể bạn đối mặt với tình trạng căng thẳng, bạn buộc phải tái nạp năng lượng, điều này giải thích tại sao hình thành nhu cầu thèm ăn đường ở bạn. Có một cảm giác muốn tự thưởng cho mình để vượt qua một rào cản khác và cách tốt nhất là ăn một món ngọt nào đó.
Sự mất cân bằng nội tiết
Bạn đang có cảm giác thèm ăn những món đồ ngọt nhẹ ngay trước thời kỳ kinh nguyệt của mình? Đây là khi mà oestrogen và progesterone (2 hormon chính của phụ nữ) làm ảnh hưởng đến nồng độ beta-endorphin. Với sự xuất hiện của cùng lúc 3 hormon này trong “kỳ nghỉ y tế” hàng tháng, bạn sẽ bộc lộ tâm trạng cáu kỉnh, mệt mỏi, ủ rũ và mất tập trung. Nhưng khi bạn chén ngay một chiếc bánh giàu sôcôla và một ly đồ uống cafein có đường thì những cảm xúc kia sẽ được kiểm soát ngay tắp lự. Đường đã bơm beta-endorphin vào máu của bạn, cung cấp một phản ứng gần như thuốc để làm tăng cảm xúc của bạn. Sôcôla có lẽ là thứ đồ ăn tốt nhất cho các cô gái, nhất là trong thời gian kinh nguyệt của họ.
Sự kháng insulin
Kháng insulin là một phần của bệnh đái tháo đường, khi mà cơ thể bạn không thể thực hiện việc chuyển hóa đường/glucose mà bạn tiêu thụ để biến thành năng lượng. Nếu điều này xảy ra, một lượng lớn đường sẽ nằm trong máu của bạn, khiến cho các bộ phận cơ thể bạn trở nên quá tải, bắt đầu là ảnh hưởng các dây thần kinh ở tay, chân và mắt, sau đó di chuyển đến các cơ quan nội tạng như thận. Mặc dù có quá nhiều đường trong máu của bạn, các tế bào cơ thể bạn không thể dung nạp chúng, vì lẽ đó, chúng sẽ gửi các thông điệp lên não và làm giải phóng nhiều hơn insulin. Kết quả là cơ thể bạn xuất hiện nhu cầu thèm đường, vì các tế bào cơ thể bạn đang cạn kiệt nhiên liệu để vận hành.
Nấm men phát triển quá mức
Đường ruột và đường âm đạo của chúng ta có chứa hàng triệu vi khuẩn. Khi hệ vi khuẩn trở nên phát triển mất cân bằng thì nấm men - một dạng nấm - sẽ bắt đầu lan truyền một cách nhanh chóng, dẫn đến xuất hiện nhiều vấn đề chẳng hạn như các vấn đề tiêu hóa và nhiễm khuẩn âm đạo. Nên nhớ rằng, nấm men rất cần đường để phát triển. Khi cơ thể bạn nhồi nhiễm quá nhiều nấm men, bạn sẽ bị ràng buộc bởi một cảm giác thèm ăn để nuôi những vị khách không mời mà tới ngay trong cơ thể mình. Những người thường xuyên bị nhiễm khuẩn niệu đạo hay âm đạo thường thích ăn ngọt và từ đây đã tạo ra một vòng lẩn quẩn nhiễm khuẩn và tái nhiễm. Hãy sử dụng các dạng thuốc như prebiotic và probiotic sẽ giúp ngăn ngừa sự sinh sôi quá mức của nấm men và bạn sẽ triệt giảm nhu cầu thèm ngọt vô độ của mình.
Viêm sưng trong cơ thể
Việc ăn nhiều các loại thịt đỏ, thực phẩm đã qua chế biến và các thực phẩm có tích tụ chất chua có thể làm cho bạn thèm ăn đồ ngọt trong một nỗ lực tìm ra một giải pháp kiềm hóa. Thay vì chạy đến một tiệm bánh gần nhất, bạn hãy thử dùng một thực phẩm thiên nhiên như chuối, đu đủ và các loại quả ngọt khác. Các chất chống ôxy hóa trong trái cây và rau củ sẽ giúp bù đắp những thiệt hại trao đổi chất và tinh chỉnh ôxy hóa dạng acid được tạo ra từ những thực phẩm nhất định.
Lấp đầy chỗ trống tình cảm
Đối với nhiều người trong xã hội ngày nay đang đối mặt với sự “thiếu ngọt” trong đời sống của họ: một nụ cười thân thiện, một cuộc sống cân bằng hay một ngày cắm trại ngoài trời nắng. Chúng ta không hề nhận ra những thứ ngọt ngào trong cuộc sống hàng ngày để bù đắp năng lượng và niềm hạnh phúc, chẳng hạn như việc dùng một cốc sữa nóng sau bữa tối, hay ăn kem vào mỗi cuối tuần. Nhiều món đồ ngọt thường có dính dáng đến những kỷ niệm vào thời thơ ấu để đem lại sự thoải mái, tình yêu và an toàn. Hiểu lý do tại sao chúng ta mê đường được xem là bước đầu tiên nhằm tiến tới tìm ra một giải pháp để chống chứng nghiện đường. Những người không thành công bởi việc giảm tiêu thụ đường không phải là do họ thiếu ý chí, mà là họ đang bước vào một trận đấu lâu dài chống lại chính các phản ứng của cơ thể họ.
(The Star, 2014)
NGUYỄN THANH HẢI
