Hiện tượng không dung nạp sữa và lợi ích của sữa chua

Bản chất của hiện tượng không dung nạp được sữa là do người sử dụng không tiêu hóa được thành phần đường lactose trong sữa, đặc biệt là sữa bò. Biểu hiện của không dung nạp sữa thường xuất hiện sau khi sử dụng sản phẩm sữa từ 30 phút đến 2 giờ. Các biểu hiện thường gặp là cảm giác khó chịu, đầy bụng, đau bụng, tiêu chảy, và có thể buồn nôn.

Đa số trẻ em có thể tiêu hóa được sữa bò. Tuy nhiên, sau 2 tuổi, cơ thể trẻ giảm tiết men tiêu hóa lactose nên hầu hết trẻ em tiêu hóa được sữa bò khi còn nhỏ, nhưng sẽ mất dần khả năng này vào cuối tuổi dậy thì và trưởng thành. Vì thế người càng nhiều tuổi càng tăng nguy cơ không dung nạp được lactose trong sữa. Người châu Á bị nhiều hơn người da trắng. Trẻ sinh non không dung nạp được lactose nhiều hơn trẻ sinh đủ tháng. Một số trẻ không tiệu hóa được sữa bò từ nhỏ do yếu tố di truyền, tế bào màng ruột của trẻ không tiết đủ men tiêu hóa lactose. Tuy nhiên, một số trẻ có thể gặp phải vấn đề này do các tổn thương tại ruột non thường xuất hiện sau một đợt bị tiêu chảy nặng, hoặc bị bệnh phải điều trị bằng hóa trị liệu.

Sữa và chế phẩm từ sữa giàu can-xi và các chất dinh dưỡng, rất có lợi cho sức khỏe. Vì vậy, nên thường xuyên sử dụng các sản phẩm sữa. Với người không dung nạp sữa, có thể cải thiện khả năng dung nạp lactose bằng cách tập sử dụng từng ít sữa mỗi lần và tăng dần lượng sữa khi cơ thể đã chấp nhận. Như vậy, ở người có hệ thống tế bào màng ruột khỏe mạnh, lượng men lactaza sẽ được kích thích, tăng tiết dần dần. Nên dùng sữa cùng bánh, hoặc đồ ăn để làm lactose được giữ lại ở dạ dày lâu hơn và bị tiêu hóa từ từ.

Tài liệu hướng dẫn chế độ ăn của Hoa Kỳ xuất bản năm 2005 khuyến nghị người không dung nạp được lactose nên sử dụng sữa chua hoặc phô mai cứng để cơ thể vẫn đảm bảo được nhu cầu đối với một số thành phần dinh dưỡng, đặc biệt là lượng can-xi do sữa cung cấp.