Thông tin trên được TS. Hoàng Đình Cảnh – Viện trưởng Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TW đưa ra trong buổi làm việc của Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương và Ban Điều phối Quốc gia Quỹ toàn cầu phòng chống HIV/AIDS, Lao và Sốt rét (CCM Việt Nam) tại Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TW.
Cuộc làm việc kết nối trực tuyến với 6 tỉnh, thành đang ghi nhận rải rác ca mắc sốt rét trong thời gian qua.
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương phát biểu tại buổi làm việc tại Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TW.
Phấn đấu đạt 'điều kỳ diệu' trong y tế công cộng: Loại trừ hoàn toàn bệnh sốt rét vào năm 2030
Báo cáo tại buổi làm việc, TS. Hoàng Đình Cảnh cho biết, giai đoạn 2018 – 2022, kết quả hoạt động phòng chống sốt rét đều đạt hoặc vượt chỉ tiêu kế hoạch. Số trường hợp bệnh sốt rét năm 2022 giảm 91,2% so với năm 2018.
Giai đoạn 2019 - 2021, Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng TW đã hướng dẫn các địa phương hoàn thiện thủ tục đề nghị công nhận tỉnh đạt tiêu chí loại trừ sốt rét, tổ chức thẩm định và công nhận 36 tỉnh đạt tiêu chí loại trừ sốt rét.
Năm 2022, có 6 tỉnh đề nghị công nhận loại trừ bệnh sốt rét. Hiện nay, Viện đang tổng hợp hồ sơ, dự kiến thẩm định và công nhận tỉnh đạt tiêu chí loại trừ sốt rét trong tháng 12/2022.
"Như vậy với việc có thêm 6 tỉnh, thành nữa, đến hết năm 2022, Việt Nam sẽ có 42 tỉnh, thành đạt tiêu chí loại trừ bệnh sốt rét, tức là 3 năm liền không ghi nhận ca mắc sốt rét" - TS. Hoàng Đình Cảnh nói.
Viện trưởng Viện Sốt rét – Ký sinh trùng – Côn trùng TW cũng cho biết: "Chúng tôi đặt ra mục tiêu đến năm 2025, tỷ lệ mắc ký sinh trùng sốt rét dưới 0,015/1.000 dân, tỷ lệ tử vong do sốt rét dưới 0,002/100.000 dân, không để dịch sốt rét xảy ra; Không còn ca bệnh sốt rét nội địa kháng thuốc; Có 52 tỉnh đạt các tiêu chí loại trừ bệnh sốt rét".
"Nếu năm 2030 chúng ta loại trừ được sốt rét như mục tiêu đề ra thì đây là điều kỳ diệu trong y tế công cộng và cũng là thành tựu của công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân Việt Nam" - TS. Hoàng Đình Cảnh nói.
Tuy nhiên, TS. Cảnh cũng cho hay, toàn quốc có gần 7 triệu người dân sống trong vùng bệnh sốt rét lưu hành tại 1.030 xã, chủ yếu là người nghèo, dân tộc thiểu số sống ở các vùng rừng núi, vùng sâu vùng xa, vùng Tây Nguyên, vùng biên giới.
Hoạt động phòng chống và loại trừ sốt rét chuyển thành nhiệm vụ thường xuyên của các cơ quan trung ương, ngân sách địa phương hạn chế. Năm 2022 có 7 tỉnh không bố trí ngân sách địa phương để thực hiện hoạt động phòng chống sốt rét (Thái Nguyên, Hải Dương, Thái Bình, Bình Thuận, TP. Hồ Chí Minh, Bình Phước, Cần Thơ).
"Vấn đề giám sát, quản lý phòng chống sốt rét cho đối tượng dân di biến động vẫn còn là một thách thức lớn đối với công tác phòng chống và loại trừ sốt rét hiện nay. Đặc biệt là những đối tượng đi làm ăn theo thời vụ từ vùng không có sốt rét và vùng sốt rét lưu hành nhẹ đến vùng sốt rét lưu hành vừa và nặng dẫn đến nguy cơ bùng phát dịch" - TS. Hoàng Đình Cảnh nói.
TS. BS Hoàng Đình Cảnh – Viện trưởng Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng TW báo cáo tại buổi làm việc.
Tại buổi làm việc tiếp sau đó của Lãnh đạo Bộ Y tế với Tập thể Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng TW, TS. BS Hoàng Đình Cảnh – Viện trưởng đã báo cáo sơ bộ tình hình hoạt động, phương hướng phát triển Viện, trọng tâm kế hoạch hoạt động năm 2023 của Viện và đưa ra một số đề nghị mong Bộ Y tế quan tâm chỉ đạo, giúp Viện giải quyết kịp thời các khó khăn vướng mắc.
Đối với hoạt động của Viện đề nghị Vụ Tổ chức cán bộ tiếp tục hướng dẫn hoàn thiện đề án vị trí việc làm của Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng TW. Viện cũng xin chủ trương Bộ Y tế cho phép Viện đăng cai tổ chức Cuộc thi "Tìm hiểu về thân thế, sự nghiệp của Giáo sư, bác sĩ, anh hùng, liệt sĩ Đặng Văn Ngữ" nhằm giáo dục chính trị tư tưởng trong các thế hệ cán bộ ngành sốt rét ký sinh trùng côn trùng.
Đối với hoạt động phòng chống và loại trừ bệnh sốt rét, phòng chống ký sinh trùng, côn trùng, Viện đề nghị Cục Y tế dự phòng tham mưu trình Lãnh đạo Bộ Y tế ban hành các văn bản xây dựng trình Thủ tướng Chính phủ trong quý 4/2023 phê duyệt chiến lược quốc gia loại trừ bệnh sốt rét tại Việt Nam vào năm 2030.
Phải duy trì tính bền vững trong loại trừ sốt rét
Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Liên Hương đánh giá cao những kết quả Viện Sốt rét – Ký sinh trùng - Côn trùng TW đạt được trong thực hiện nhiệm vụ chuyên môn được giao, đặc biệt trong công tác chỉ đạo tuyến, hỗ trợ tuyến dưới trong loại trừ và duy trì thành quả của phòng chống ca mắc sốt rét.
"Tập thể Viện cần tiếp tục phát huy những kết quả đã đạt được, tập trung nhiệm vụ chuyên môn; đồng thời cần đẩy mạnh công tác thông tin truyền thông về hoạt động của Viện/ Trường Cao đẳng Đặng Văn Ngữ/ Bệnh viện Đặng Văn Ngữ đến cộng đồng" - PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương nói.
Các bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân sốt rét điều trị tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, BV Bạch Mai. (Ảnh tư liệu)
Cùng đó, Thứ trưởng Bộ Y tế cũng yêu cầu Viện Sốt rét – Ký sinh trùng - Côn trùng TW xây dựng kế hoạch cụ thể, tăng cường giám sát, đôn đốc thực hiện; tiếp tục công tác chỉ đạo tuyến. "Tập thể Viện cần phát huy vai trò của Viện đầu ngành, đẩy mạnh nghiên cứu khoa học mang tính ứng dụng thực tiễn cho y tế công cộng và tiếp cận nghiên cứu quốc tế" - Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương nhấn mạnh.
Liên quan đến công tác phòng chống sốt rét, theo Thứ trưởng Nguyễn Thị Liên Hương, đối với các địa phương vẫn có ca mắc cần phải xác định được nguyên nhân, nguồn lây ca mắc là nhập khẩu hay trong cộng đồng và tiếp tục tăng cường triển khai các hoạt động, đạt tiêu chí loại trừ sốt rét.
"Đối với các tỉnh, thành đã loại trừ sốt rét, yêu cầu đặt ra là làm sao để không có ca sốt rét quay trở lại, duy trì thành quả đã đạt được. Do đó cần tiếp tục chiến dịch truyền thông, vận động chính sách, các địa phương cần tiếp tục tăng cường đầu tư phần kinh phí cho công tác phòng chống sốt rét. Chúng ta phải quyết tâm để việc loại trừ sốt rét phải bền vững" - PGS.TS Nguyễn Thị Liên Hương nói.
