Viêm màng bồ đào: Nỗi ám ảnh của các thầy thuốc nhãn khoa…
Bệnh viện Mắt HITEC (51-53-55 Trần Nhân Tông, Hà Nội) vừa tiếp nhận cháu T.N.H.A ở Đại Kim, Hoàng Mai, Hà Nôi - 15 tuổi, học sinh lớp 9 đến khám trong tình trạng mắt đau nhức âm ỉ kèm theo có đau nhức đầu, đỏ mắt và nhìn mờ nhiều. Được biết, vừa qua cháu A. từng là F0 và đã khỏi COVID-19.
Thăm khám, các bác sĩ nhận thấy, tại mắt của A. tình trạng xuất huyết kết mạc mức độ nặng, mắt phải đỏ như "cục tiết", mắt trái nhẹ hơn – tuy nhiên xuất huyết kết mạc trông rất dữ dội nhưng lại không phải là vấn đề nghiêm trọng của cháu A. và đó cũng không phải là nguyên nhân làm cho thị lực của cháu giảm trầm trọng như vậy: Thị lực: Mắt phải ĐNT 3m (A. không nhìn thấy dòng chữ to nhất trên bảng thị lực, mà chỉ đếm được ngón tay cách mắt 3m); Mắt trái: 20/40 (tương đương 5/10).
Khám mắt trên sinh hiển vi cho thấy A. có đầy đủ các triệu chứng điển hình của một bệnh viêm màng bồ đào trước: đồng tử co nhỏ, dính bít, mất phản xạ với ánh sáng, phản ứng viêm rõ (dấu hiệu Tyndall +++)...; Siêu âm bán phần sau có vẩn đục dịch kính. Các bác sĩ Bệnh viện Mắt HITEC chẩn đoán: 2 mắt: xuất huyết kết mạc, viêm màng bồ đào toàn bộ… Cháu A. được điều trị tích cực bằng các thuốc toàn thân và tại mắt: chống viêm, chống dính, nâng cao thể trạng và tăng cường miễn dịch.
Hơn 1 tuần điều trị, tình trạng viêm cấp đã tạm ổn, mắt hết đỏ, hết đau nhức nhưng thị lực của cháu chưa được cải thiện đáng kể.
ThS.BS Nguyễn Thị Minh Ngọc – Trưởng khoa Khúc xạ, Bệnh viện Mắt HITEC điều trị trực tiếp cho cháu A. chia sẻ: Viêm màng bồ đào luôn là nỗi ám ảnh của các thầy thuốc nhãn khoa, bởi tính chất bệnh lý và căn nguyên rất phức tạp, nhất là bệnh cảnh xảy ra trên người trẻ tuổi như thế này.
Các nguyên nhân gây viêm màng bồ đào có thể do chấn thương, nhiễm trùng và các bệnh hệ thống, trong đó phần nhiều là bệnh tự miễn: viêm màng bồ đào kèm theo tổn thương nhiều cơ quan khác như hội chứng Behcet, viêm cột sống dính khớp, viêm khớp tự phát ở trẻ vị thành niên, bệnh Sarcoidosis, viêm khớp phản ứng, viêm ruột (bệnh Crohn và viêm loét đại tràng), bệnh Vogt-Koyanagi-Harada - viêm màng bồ đào màng não …
Các nguyên nhân gây viêm màng bồ đào khác có thể do virus, vi khuẩn, nấm hay ký sinh trùng …như: Herpes (do virus herpes simplex), Zona (do virus varicella-zoster), Toxoplasmosis và Cytomegalovirus. Trong đó, Cytomegalovirus thường thấy ở những người có suy giảm miễn dịch do nhiễm HIV hoặc ung thư phải dùng thuốc ức chế miễn dịch kéo dài…
Khoảng một nửa trường hợp là Viêm màng bồ đào vô căn - không xác định được nguyên nhân. Do vậy, ngoài các dấu hiệu lâm sàng, bác sỹ cần xét nghiệm tìm nguyên nhân để điều trị hiệu quả hơn. Bệnh có xu hướng diễn biến mạn tính và để lại những di chứng dính bít đồng tử, thậm trí có thể bong võng mạc gây giảm thị lực không hồi phục hoàn toàn. Cháu A. còn có tật khúc xạ nữa nên việc tiên lượng càng khó khăn. Chúng tôi cũng sẽ cố gắng kiểm soát được tình trạng viêm ổn định để cháu có thể tiếp tục học tập - BS Ngọc nói.
Đỏ mắt hậu COVID-19, báo hiệu bệnh lý nguy hiểm
Trên thế giới, một nghiên cứu của Naser Nasiri (Viện Nghiên cứu tương lai về sức khỏe) và cộng sự năm 2021, trên cỡ mẫu 8.219 người mắc COVID-19 (phần lớn là nữ từ 7 - 65 tuổi), cho thấy tỉ lệ tổn thương ở mắt là 11,3% (cứ 10 người mắc COVID-19 sẽ có 1 người có tổn thương mắt) phổ biến là các bệnh lý ở bán phần trước và bộ phận phụ cận: khô mắt/cộm xốn (16%), đỏ mắt (13,3%), chảy nước mắt sống (12,8%).
Trong đó, thường gặp nhất là viêm kết mạc cấp (88,8%) với biểu hiện đỏ mắt. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu trên thế giới cũng chỉ ra một số trường hợp bệnh nhân hậu COVID-19 có đỏ mắt nhưng không đơn thuần chỉ là viêm kết mạc mà báo hiệu bệnh một mắt nguy hiểm hơn do viêm bán phần trước nhãn cầu, đó là viêm màng bồ đào trước do phản ứng miễn dịch quá mức.
COVID-19 còn có thể gây tổn thương vi mạch võng mạc và hắc mạc (bán phần sau nhãn cầu) do tình trạng thiếu máu, rối loạn tuần hoàn và đông máu, viêm mạch, tổn hại tế bào nội mô mạch máu, dẫn đến tình trạng xuất huyết, tắc tĩnh mạch võng mạc, nặng hơn là tắc động mạch võng mạc, gây mù không hồi phục….
Tại Việt Nam chưa có công bố nào về chính thống về vấn đề này.
Khuyến cáo của bác sĩ Bệnh viện Mắt HITEC
F0 khi mắc hay đã khỏi COVID-19, để phòng tránh di chứng và các bệnh về mắt nếu có dấu hiệu mắt đau đỏ, cộm, chói, chảy nước mắt, sợ ánh sáng … đặc biệt là dấu hiệu nhìn mờ, nhìn bất thường như cong hình, méo hình, ruồi bay cần đi khám chuyên khoa mắt sớm để có phương án điều trị kịp thời, tránh các biến chứng bệnh tăng nặng hoặc những tác dụng phụ không mong muốn do tự điều trị như khô mắt, tăng nhãn áp, đục thể thủy tinh, viêm màng bồ đào ….
F0 khi mắc hay đã khỏi COVID-19, cần hạn chế sử dụng, tương tác với màn hình điện thoại, máy tính và các thiết bị điện tử trong thời gian dài, liên tục tránh bị nhức mỏi mắt, khô mắt, tăng số kính nhanh, tổn thương kết – giác mạc và võng mạc do ánh sáng xanh.
F0 khi mắc hay đã khỏi COVID-19, cần uống đủ nước, bổ sung thêm các loại vitamin và vi chất (A, C, E, kẽm, Lutein …), giữ tinh thần thoải mái, lạc quan, tuân thủ điều trị COVID-19 theo hướng dẫn của bác sĩ.
"Tuyệt đối không được tự ý mua thuốc hoặc dùng theo đơn của người khác, đặc biệt đối với các thuốc chống viêm steroid sẽ giúp hết đỏ mắt rất nhanh nhưng lại có thể gây những biến chứng nguy hiểm dẫn đến mù lòa"- các bác sĩ lưu ý.
Box: Hệ thống Bệnh viện Mắt HITEC đang tổ chức chương trình CHĂM SÓC MẮT HẬU COVID MIỄN PHÍ nhằm khám, phát hiện, tư vấn và điều trị các bệnh về mắt: tình trạng nhược thị, tật khúc xạ, viêm bờ mi, khô mắt - nhức mỏi mắt do điều tiết quá mức ...
Đối tượng: học sinh, sinh viên, thầy cô giáo, phụ huynh và nhân viên văn phòng
Chương trình bắt đầu: từ ngày 01/4/2022 vào các buổi chiều thứ 4 và thứ 5 hàng tuần từ 13:30 đến 17:00
Hình thức khám: Khám TRỰC TIẾP tại 3 cơ sở của Hệ thống Bệnh viện Mắt HITEC:
1. BV Mắt kỹ thuật cao Hà Nội: Số 51-53-55 Trần Nhân Tông, phường Nguyễn Du, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội. ĐT. 024 7778 6868, ấn phím 1.
2. BV chuyên khoa mắt HITEC: Số 55 Hàm Long, phường Hàng Bài, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội. ĐT. 024 7778 6868, ấn phím 2.
3. Phòng khám mắt kỹ thuật cao: Số 480 Thụy Khuê, phường Bưởi, quận Tây Hồ, Hà Nội. ĐT. 024 7778 6868 ấn phím 3.
Hotline: 0984.122.153
Website: https://benhvienmat.vn
Liênhệ: m.me/hethongbenhvienmathitec
Hệ thống Bệnh viện Mắt HITEC – Tận tâm cho đôi mắt sáng!