Hành vi trốn thuế sẽ bị xử lý như thế nào?

Các hành vi được xem là trốn thuế

Theo khoản 1 Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), các hành vi được xem là trốn thuế bao gồm:

• Không nộp hồ sơ đăng ký thuế; không nộp hồ sơ khai thuế; nộp hồ sơ khai thuế sau 90 ngày kể từ ngày hết hạn nộp hồ sơ khai thuế hoặc hết thời hạn gia hạn nộp hồ sơ khai thuế theo quy định của pháp luật.
• Không ghi chép trong sổ kế toán các khoản thu liên quan đến việc xác định số tiền thuế phải nộp.
• Không xuất hóa đơn khi bán hàng hóa, dịch vụ hoặc ghi giá trị trên hóa đơn bán hàng thấp hơn giá trị thanh toán thực tế của hàng hóa, dịch vụ đã bán.
• Sử dụng hóa đơn, chứng từ không hợp pháp để hạch toán hàng hóa, nguyên liệu đầu vào trong hoạt động phát sinh nghĩa vụ thuế làm giảm số tiền thuế phải nộp hoặc làm tăng số tiền thuế được miễn, số tiền thuế được giảm hoặc tăng số tiền thuế được khấu trừ, số tiền thuế được hoàn.
• Sử dụng chứng từ, tài liệu không hợp pháp khác để xác định sai số tiền thuế phải nộp, số tiền thuế được hoàn.
• Khai sai với thực tế hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu mà không khai bổ sung hồ sơ khai thuế sau khi hàng hóa đã được thông quan, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 188 và Điều 189 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).
• Cố ý không kê khai hoặc khai sai về thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 188 và Điều 189 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).
• Câu kết với người gửi hàng để nhập khẩu hàng hóa, nếu không thuộc trường hợp quy định tại Điều 188 và Điều 189 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017).
• Sử dụng hàng hóa thuộc đối tượng không chịu thuế, miễn thuế, xét miễn thuế không đúng mục đích quy định mà không khai báo việc chuyển đổi mục đích sử dụng với cơ quan quản lý thuế.

Trốn thuế có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự

Theo Điều 136 về nguyên tắc xử phạt vi phạm hành chính của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 thì trường hợp vi phạm pháp luật về quản lý thuế, nếu đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì sẽ thực hiện theo quy định của pháp luật về hình sự.

Điều 200 Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 được sửa đổi bởi Khoản 47 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 tội trốn thuế quy định: Nếu có hành vi trốn thuế với số tiền từ 100.000.000 đồng, đồng thời đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội mà luật này quy định khi chưa được xóa án tích mà còn tiếp tục vi phạm thì sẽ bị xử lý hình sự.

Điều 200 Bộ luật Hình sự số 100/2015/QH13 được sửa đổi bởi Khoản 47 Điều 1 Luật sửa đổi Bộ luật Hình sự 2017 quy định như sau:

Đối với cá nhân có hành vi trốn thuế:

Người nào thực hiện một trong các hành vi trốn thuế với số tiền từ 100.000.000 đồng - dưới 300.000.000 đồng hoặc dưới 100.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này hoặc một trong các tội quy định tại các điều sau: 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 202, 250, 251, 253, 254, 304, 305, 306, 309 và 311 của Bộ luật này, nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì sẽ bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng - 500.000.000 đồng hoặc sẽ phạt tù từ 3 tháng - 1 năm.

Nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì sẽ bị phạt tiền từ 500.000.000 đồng - 1.500.000.000 đồng hoặc sẽ phạt tù từ 1 - 3 năm:

• Phạm tội có tổ chức.
• Số tiền trốn thuế từ 300.000.000 đồng - dưới 1.000.000.000 đồng.
• Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trốn thuế.
• Phạm tội từ 2 lần trở lên.
• Tái phạm nguy hiểm.

Nếu phạm tội trốn thuế với số tiền 1.000.000.000 đồng trở lên, thì sẽ bị phạt tiền từ 1.500.000.000 - 4.500.000.000 đồng hoặc sẽ phạt tù từ 2 - 7 năm.

Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt với số tiền từ 20.000.000 đồng - 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm hoặc bị tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

Đối với pháp nhân có hành vi trốn thuế:

Pháp nhân thương mại nếu phạm tội quy định tại điều này thì bị xử phạt như sau:

Thực hiện một trong các hành vi trốn thuế mà trốn thuế với số tiền từ 200.000.000 đồng - dưới 300.000.000 đồng hoặc từ 100.000.000 đồng - dưới 200.000.000 đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi trốn thuế hoặc đã bị kết án về tội này hoặc về một trong các tội quy định tại các điều sau: 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195 và 196 của Bộ luật này, nhưng chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì sẽ bị phạt tiền từ 300.000.000 đồng - 1.000.000.000 đồng.

Nếu phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại các Điểm a, b, d và đ Khoản 2 Điều này, thì sẽ bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng - 3.000.000.000 đồng.

Nếu phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Khoản 3 Điều này, thì sẽ bị phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng - 10.000.000.000 đồng hoặc bị đình chỉ hoạt động có thời hạn từ 6 tháng - 3 năm.

Nếu phạm tội thuộc trường hợp quy định tại Điều 79 của Bộ luật Hình sự, thì sẽ bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn.

Ngoài ra, pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt với số tiền từ 50.000.000 đồng - 200.000.000 đồng, cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động về vốn từ 1 - 3 năm.

Mức xử phạt hành chính và biện pháp khắc phục hậu quả về hành vi trốn thuế

Theo Điểm d, Khoản 2 Điều 138 của Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14 thì mức phạt từ 1 - 3 lần số tiền thuế trốn.

Biện pháp khắc phục hậu quả bao gồm:

• Buộc phải nộp đủ số tiền thuế trốn vào ngân sách nhà nước
• Nếu quá thời hiệu xử phạt thì người nộp thuế sẽ không bị xử phạt về hành vi trốn thuế nhưng sẽ phải nộp đủ số tiền thuế trốn, tiền chậm nộp phát sinh tính trên số tiền thuế trốn vào ngân sách nhà nước theo thời hạn quy định.
• Buộc điều chỉnh lại số lỗ, số tiền thuế giá trị gia tăng đầu vào được khấu trừ trên hồ sơ khai thuế (nếu có).

Xem thêm bài viết:

Bộ Công an khởi tố vụ án, mở rộng điều tra sai phạm trong hệ sinh thái Hoàng Hường

SKĐS - Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa khởi tố vụ án hình sự liên quan hệ sinh thái Hoàng Hường; đồng thời khởi tố 6 bị can, trong đó có 2 em rể của Hoàng Hường.