Theo chuyên gia kỹ năng sống Lê Thanh Huyền vụ việc bé gái 9 tuổi ở Bắc Ninh bị bắt làm con tin vừa xảy ra đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về sự an toàn của trẻ trong xã hội hiện đại.
Khi một đứa trẻ không may rơi vào tay kẻ bắt cóc, tình huống đó vô cùng nguy hiểm và đáng sợ. Vì vậy, việc trang bị cho trẻ những kỹ năng ứng phó cơ bản, phù hợp với từng độ tuổi khi không may rơi vào tình huống bị bắt cóc, bị bắt làm con tin trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.
Bé gái 9 tuổi ở Bắc Ninh bị đối tượng khống chế.
Nguyên tắc "vàng" cần khắc sâu vào tâm trí trẻ
Chuyên gia Lê Thanh Huyền cho rằng, không có một công thức chung nào có thể áp dụng cho mọi tình huống bắt cóc, bởi mỗi vụ việc đều có những đặc điểm riêng biệt. Tuy nhiên, dù ở độ tuổi nào, cha mẹ cũng cần trang bị cho trẻ nắm vững những nguyên tắc ứng phó chung sau:
Giữ bình tĩnh: Dù sợ hãi, cố gắng hít thở sâu, trấn tĩnh để suy nghĩ rõ ràng và tránh kích động kẻ bắt cóc.
Lắng nghe và làm theo hướng dẫn (ban đầu): Tuân theo yêu cầu đơn giản ban đầu để tránh gây hấn và có thêm thời gian quan sát.
Quan sát tinh tế: Ghi nhớ mọi chi tiết về kẻ bắt cóc, phương tiện, môi trường xung quanh để cung cấp thông tin cho cơ quan chức năng.
Tìm kiếm cơ hội: Luôn cảnh giác tìm kiếm sơ hở để trốn thoát an toàn khi có khả năng thành công cao và ít rủi ro.
Nuôi dưỡng hy vọng: Tin tưởng vào sự giúp đỡ và kết quả tốt đẹp để có thêm sức mạnh tinh thần.
Bên cạnh đó, cha mẹ cần hướng dẫn trẻ hành động cụ thể theo từng độ tuổi:
Trẻ Mầm non (3-5 tuổi):
Bản năng tự vệ và kêu cứu: Kêu cứu: Hét to "Cứu cháu với!", "Cháu không quen người này!"; Vùng vẫy: Cào cấu, đá, cắn để gây khó khăn cho kẻ bắt cóc; Chạy trốn: Chạy nhanh đến nơi an toàn có người lớn khi có cơ hội; Tìm kiếm giúp đỡ: Tìm đến người lớn đáng tin cậy (thầy cô, bảo vệ, nhân viên cửa hàng...) sau khi trốn thoát.
Trẻ Tiểu học (6-11 tuổi):
Nhận thức và quan sát: Giữ bình tĩnh và nghe theo hướng dẫn ban đầu; Quan sát và ghi nhớ chi tiết về kẻ bắt cóc và môi trường; Tìm kiếm cơ hội trốn thoát an toàn khi có sơ hở; Kêu cứu khi có cơ hội tiếp xúc người khác; Nới lỏng dây trói bí mật (nếu bị trói); Không tiết lộ thông tin cá nhân quan trọng không cần thiết.
Trẻ Vị thành niên (12 tuổi trở lên):
Tư duy chiến lược và tự bảo vệ: Tiếp tục giữ bình tĩnh và quan sát tỉ mỉ; Trì hoãn và kéo dài thời gian (trả lời chậm, hỏi lại); Cố gắng xây dựng mối quan hệ (nếu an toàn) để giảm sự hung hăng của kẻ bắt cóc; Nhớ mọi chi tiết có thể giúp ích cho việc giải cứu; Chỉ chống cự khi có cơ hội rõ ràng và an toàn; Quan sát khi bị bịt mắt (hé mắt khi có cơ hội); Tìm kiếm lối thoát hoặc thu hút sự chú ý khi bị nhốt; Sử dụng điện thoại bí mật (nếu có thể) để gọi hoặc nhắn tin cầu cứu, cung cấp thông tin vị trí.
Bé gái được giải cứu sau hơn 4 giờ bị đối tượng khống chế làm con tin.
Những điều trẻ TUYỆT ĐỐI KHÔNG nên làm
Bên cạnh những điều nên làm, cha mẹ cũng cần cảnh báo trẻ về những hành động có thể gây nguy hiểm:
- Chống cự hung hãn ngay lập tức (trừ khi có cơ hội rõ ràng và an toàn): Hành động này có thể khiến kẻ bắt cóc hoảng sợ, tức giận và có những hành động bạo lực hơn.
- Khóc lóc, la hét không kiểm soát (trong thời gian dài): Mặc dù sự sợ hãi là điều dễ hiểu, nhưng việc khóc lóc, la hét không ngừng có thể làm kẻ bắt cóc khó chịu và dẫn đến những hành động tiêu cực để trấn áp trẻ.
- Cung cấp quá nhiều thông tin cá nhân không cần thiết: Tránh việc tiết lộ những thông tin nhạy cảm có thể bị kẻ bắt cóc lợi dụng.
- Tin tưởng và nghe theo mọi lời hứa của kẻ bắt cóc: Kẻ bắt cóc thường đưa ra những lời hứa dối trá để dụ dỗ và kiểm soát nạn nhân.
- Tự ý trốn thoát mà không có kế hoạch hoặc khi không có cơ hội an toàn: Một hành động trốn thoát thiếu suy nghĩ có thể đặt trẻ vào tình huống nguy hiểm hơn.
Lời khuyên quan trọng dành cho các bậc cha mẹ
Theo chuyên gia Lê Thanh Huyền, việc trang bị cho trẻ những kỹ năng ứng phó chỉ là một phần của giải pháp. Điều quan trọng hơn là cha mẹ cần tạo ra một môi trường an toàn cho trẻ, dạy trẻ các kỹ năng phòng tránh bị bắt cóc ngay từ đầu, chẳng hạn như: Không đi một mình ở những nơi vắng vẻ, tối tăm; Không nhận quà hoặc đi theo người lạ; Luôn thông báo cho người lớn biết mình đi đâu và khi nào về; Tin tưởng vào trực giác của bản thân và tránh xa những tình huống hoặc người khiến mình cảm thấy không an toàn.
"Việc cha mẹ dạy trẻ những kỹ năng này cần được thực hiện một cách bình tĩnh, dễ hiểu, phù hợp với lứa tuổi và tránh gây hoảng sợ cho trẻ. Cha mẹ cũng có thể thực hành các tình huống giả định để giúp trẻ phản xạ nhanh hơn trong tình huống thực tế. Trong một tình huống bắt cóc đầy rủi ro, sự nhanh trí, bình tĩnh, kỹ năng ứng phó đã được trang bị và một chút may mắn có thể tạo ra sự khác biệt giữa sự sống và cái chết.
Việc trang bị cho trẻ những "chiếc áo giáp" kỹ năng sống cơ bản chính là hành động thiết thực nhất thiết thực nhất để bảo vệ con trước nguy cơ tiềm ẩn. Hãy nhớ rằng, sự chuẩn bị kỹ lưỡng hôm nay có thể mang lại hy vọng và cơ hội an toàn cho con bạn trong tương lai".
