Bệnh Glôcôm hay còn được biết đến với tên gọi khác trong dân gian là "Thiên đầu thống" hoặc "cườm nước". Người mắc phải căn bệnh này do bị tổn thương tiến triển của đầu dây thần kinh thị giác gây mất thị lực, đồng thời những tổn thương này không có khả năng hồi phục và có thể gây mù lòa vĩnh viễn.
Bệnh Glaucoma ở bệnh nhân
Sự nguy hiểm của Glôcôm ở chỗ căn bệnh này thường tiến triển âm thầm, không có triệu chứng rõ ràng vì vậy khoảng 50% bệnh nhân ở những nước đã phát triển và 90% bệnh nhân ở những nước đang phát triển không biết mình bị mắc bệnh.
Nhãn áp được xác định là yếu tố nguy cơ cao gây bệnh Glôcôm
Bên trong mắt chúng ta chứa một loại dung dịch trong suốt giống nước gọi là thủy dịch được tiết ra và thoát lưu liên tục. Thủy dịch giúp nuôi dưỡng mắt, duy trì hình dạng của cầu mắt cũng như tạo ra một áp lực tác động lên thành nhãn cầu được gọi là nhãn áp. Nhãn áp của người bình thường dao động từ 11 đến 21 mmHg và nếu nhãn áp cao hơn mức tiêu chuẩn này được gọi là "tăng nhãn áp".
Tăng nhãn áp là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh Glôcôm
Nhãn áp được xác định là mối đe dọa tiềm ẩn hàng đầu gây tổn hại tiến triển của đầu dây thần kinh thị giác, gây mất thị lực. Những tổn thương này nếu không được điều trị kịp thời sẽ không có khả năng hồi phục và gây mù lòa vĩnh viễn cho bệnh nhân Glôcôm.
Ai nên đi khám định kỳ để tầm soát bệnh Glôcôm
Hầu hết các trường hợp mắc bệnh đều tiến triển thầm lặng và bệnh nhân thường không biết tình trạng mất dần thị lực cho đến khi thị lực suy giảm đáng kể . Vì chúng ta không thể tự đo nhãn áp tại nhà để phát hiện tình trạng tăng nhãn áp, do đó đến khi bệnh trầm trọng biểu hiện thành các triệu chứng như: giảm thị lực, nhìn mờ,... thì những tổn thương này không có khả năng hồi phục và có thể gây mù lòa vĩnh viễn cho bệnh nhân.
Vì vậy việc khám chuyên khoa mắt định kì là cách duy nhất để phát hiện sớm bệnh Glôcôm và có ý nghĩa quyết định đến thị lực của bệnh nhân. Với những đối tượng sau đây thì đi khám định kì là một điều nên làm để tránh căn bệnh nguy hiểm này:
- Người trước 40 tuổi nên đi khám mắt định kỳ 2-4 năm/lần
- Từ 40-60 tuổi: mỗi 2 -3 năm/lần
- Sau 60 tuổi: 1-2 năm/lần
- Sau 65 tuổi: khám mắt định kỳ 6-12 tháng/lần
- Tiền sử gia đình mắc Glôcôm: khám mắt định kỳ 6 tháng/lần
Các triệu chứng nguy hiểm của bệnh Glôcôm
Có nhiều loại bệnh Glôcôm nhưng hai loại phổ biến nhất là:
Glôcôm góc-mở:
- Loại Glôcôm này chiếm phần lớn tỷ lệ glôcôm tại hầu hết các quốc gia, chủ yếu xảy ra ở người cao tuổi nhưng cũng có thể xảy ra ở người trung niên. Các thành viên trong gia đình của những người bị bệnh glôcôm sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn vì bệnh này thường liên quan đến yếu tố di truyền.
- Bệnh Glôcôm tiến triển thầm lặng và thường không thể nhận biết qua nhiều tháng hoặc nhiều năm. Nhiều người không biết thị lực của mình đang kém đi vì thị lực trung tâm và thị lực gần vẫn còn tốt " tầm nhìn đường hầm" , trong khi thị lực ban đêm và thị lực ngoại biên đang giảm dần.
- Tình trạng này thường đáp ứng tốt với điều trị nhưng trong một số trường hợp thì cần phẫu thuật để dẫn lưu sự tắc nghẽn trong ống dẫn thủy dịch.
Glôcôm góc-đóng
- Đây là loại Glôcôm phổ biến nhất ở Việt Nam, thường xảy ra với người trung niên và người cao tuổi, đặc biệt là phụ nữ do sự gia tăng đột ngột và nhanh chóng của áp suất trong mắt. Nếu không được điều trị ngay, thì trong một thời gian ngắn có thể dẫn đến tổn thương mắt vĩnh viễn.
- Glôcôm góc đóng có những glôcôm cấp tính thường có các triệu chứng rõ ràng như là đau mắt dữ dội, mờ mắt, đỏ mắt, xuất hiện quầng sáng xung quanh nguồn sáng và buồn nôn. Những triệu chứng này thường rất dễ nhầm lẫn với những cơn rối loạn tiền đình khiến bệnh nhân thường bỏ qua thăm khám mắt.
Ở mỗi lần khám, bệnh nhân sẽ được kiểm tra thị lực, đo nhãn áp (áp lực nội nhãn), khám đáy mắt kiểm tra tình trạng đầu thần kinh thị giác,… nếu nghi ngờ thì có thể có các khám nghiệm chuyên sâu (đo thị trường, chụp cắt lớp đĩa thị giác và võng mạc trung tâm…) để phát hiện bệnh Glôcôm và các bệnh lý khác (nếu có).
Đồng thời khi phát hiện bệnh Glôcôm sẽ được các bác sĩ nhãn khoa điều trị thành công và kịp thời để bảo vệ thị lực cho đôi mắt của bạn và giảm nguy cơ mù lòa về sau.
Hội Nhãn Khoa Việt Nam
Cảm ơn Công ty Dược phẩm Gigamed đã tài trợ chương trình truyền thông tuần lễ Glôcôm