Hàng trăm hộ nông dân Quảng Trị mất trắng mùa sen

Vụ sen năm nay, gia đình ông Trần Tuấn, trú tại thôn Phương An, xã Triệu Cơ, tỉnh Quảng Trị trồng 4 hồ sen với diện tích 1 ha. Từ đầu tháng 6 gia đình ông đã bắt đầu thu hoạch bói lứa đầu tiên với khoảng 4 kg. Thế nhưng, trận lũ trái mùa từ ngày 11 - 14/6 đã nhấn chìm toàn bộ diện tích sen của gia đình ông.

Cầm những đài sen chuẩn bị thu hoạch đang khô quắt trên tay, ông Tuấn xót xa chia sẻ, với 4 hồ sen này, dự kiến năm nay gia đình ông sẽ thu về khoảng 100 triệu đồng nhưng bây giờ đã hoàn toàn trắng tay. Hơn 15 năm gắn bó với nghề trồng sen, gia đình ông chưa bao giờ đối mặt với mùa vụ thất bát như năm nay. Bao nhiêu vốn đầu tư cùng công chăm sóc mấy tháng trời, bây giờ chẳng còn gì.

Thời điểm này những năm trước, các cánh đồng sen ở vùng đất Triệu Cơ, đã rực rỡ sắc màu, rộn ràng không khí thu hoạch, tạo thu nhập ổn định cho hàng chục hộ dân. Còn năm nay, do ảnh hưởng của thiên tai nhiều diện tích sen đang thời kỳ ra hoa, kết hạt bị úng thối, rụng nụ, gây thiệt hại nặng nề. Một số diện tích còn sót lại năng suất và chất lượng bị sụt giảm nghiêm trọng. Đặc biệt, nhiều hồ sen giờ chỉ trơ mặt nước, không còn dấu hiệu của một cây sen nào. Thiệt hại nặng nề này khiến người dân không chỉ thất thu vụ sen, mà còn gặp khó trong việc tái đầu tư sản xuất vụ sau, nhất là trong bối cảnh giá vật tư nông nghiệp tăng cao.

Ông Trần Ngọc Thảo (68 tuổi, xã Triệu Cơ) buồn bã nhìn 3 hồ sen của mình đang kỳ thu hoạch bị khô chết cho hay, sen ngập úng gần 10 ngày lại đúng vào thời điểm cây đang làm đài, kết hạt nên hư hại hoàn toàn. Khác với các loại cây trồng khác, sen chỉ trồng được một vụ trong năm, giờ có trồng lại cũng không kịp. Thiên tai là điều không thể tránh, chỉ mong Nhà nước có chính sách hỗ trợ cho nông dân để có vốn tái sản xuất vào mùa vụ năm sau.

Những năm qua, nghề trồng sen mang lại thu nhập ổn định cho người dân. Trung bình, mỗi hecta sen mang lại thu nhập khoảng 150 triệu đồng. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của bão số 1, thiệt hại của nông dân trồng sen là rất lớn. Không chỉ người nông dân trắng tay, mà nhiều cơ sở, hợp tác xã thu mua, chế biến sản phẩm từ sen cũng lâm vào thế khó, chuỗi sản xuất, tiêu thụ sen bị ảnh hưởng.

Do đặc thù vùng trũng cùng thời tiết bất thường, gần như toàn bộ diện tích sen của 42 thành viên trong Hợp tác xã Nông sản sen Triệu Sơn (xã Triệu Cơ) bị thiệt hại nặng nề. Ông Lê Văn Hào, Phó Giám đốc Hợp tác xã Nông sản sen Triệu Sơn cho biết, trước kia, vào cao điểm mùa sen, nhà máy của hợp tác xã luôn hoạt động hết công suất, chế biến các sản phẩm từ sen như hạt sen tươi, sen khô, trà sen, ngũ cốc hạt sen… để cung cấp cho thị trường trong và ngoài tỉnh. Tuy nhiên, năm nay, kế hoạch sản xuất gần như phá sản.

Hiện tại, giá hạt sen tươi nguyên vỏ đã tăng lên mức 85.000 - 90.000 đồng/kg, trong khi năm trước chỉ dao động 45.000 - 50.000 đồng/kg, nhưng cũng không có hàng để cung ứng. “Chúng tôi đã ký các hợp đồng cung ứng với đối tác, nhưng giờ không có nguyên liệu để sản xuất nên đành phải nhập sen từ các tỉnh phía Bắc với giá cao hơn. Tuy nhiên cũng không đủ đáp ứng…”, ông Hào cho biết thêm.

Chuyên viên Phòng Kinh tế xã Triệu Cơ Nguyễn Quang Hùng cho hay, đợt mưa lũ bất thường hồi tháng 6 đã khiến hơn 20 ha sen trên địa bàn bị thiệt hại nặng nề. Trước tình hình đó, UBND xã đã chỉ đạo các địa phương rà soát thiệt hại để đề nghị cấp trên hỗ trợ theo Nghị định 09 của Chính phủ quy định về chính sách hỗ trợ sản xuất nông nghiệp để khôi phục sản xuất vùng bị thiệt hại do thiên tai, dịch hại thực vật. Bên cạnh đó, phối hợp với các cơ quan chuyên môn hướng dẫn người dân thực hiện các biện pháp kỹ thuật để phục hồi những diện tích không bị thiệt hại hoàn toàn; đề xuất phương án hỗ trợ giống để người dân tái sản xuất cung cấp nguyên liệu cho hợp tác xã sen đóng trên địa bàn.

Ông Bùi Phước Trang, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Trị cho biết, theo thống kê toàn tỉnh Quảng Trị hiện có khoảng 325 ha sen thì có trên 300 ha bị ảnh hưởng nghiêm trọng, nhiều diện tích bị thiệt hại hoàn toàn. Đơn vị đã phối hợp với chính quyền địa phương và ngành chức năng có liên quan rà soát thiệt hại, kiến nghị các cấp ngành sớm có chính sách hỗ trợ để người dân khôi phục sản xuất...