Khắp buôn làng của các tỉnh Tây Nguyên, hàng nghìn ngôi mộ của người Bana, Jarai, K’Ho, Ê Đê… đã bị kẻ xấu lật tung. Chỉ sau một đêm, những tên trộm bất lương đã trở thành tỉ phú, nếu đào trúng mộ có vàng bạc, đồng đen hay quan tài là gỗ sưa.
Đường lên khu nhà mồ cổ của làng Mơ H’Ra, xã Kông Lơng Khơng, huyện K’Bang. |
Khu nhà mồ âm u, tĩnh mịch không một tiếng động. Ánh nắng chiều tà xuyên qua lùm cây rọi thẳng vào những mảnh sứ vỡ nát lóe lên tia sáng óng ánh đẹp mê hồn, nhưng ẩn sau đó là tội ác của kẻ đào trộm mồ mả làm giàu để lại.
Phát những cành cây rậm rạp, ông Đinh Truyn đưa chúng tôi vào sâu bên trong để chứng minh lời tố cáo của ông và dân làng trước đó hoàn toàn có thật. Dưới chân tôi, cả khu nhà mộ rộng hàng hecta, với trên 100 ngôi mộ cổ có thời gian từ vài chục đến hàng trăm năm tuổi của làng Mơ H’Ra - hầu như không còn cái nào nguyên vẹn. Tất cả đã bị kẻ trộm đào bới tung để lấy đồ cổ.
Cầm mảnh quan tài bị kẻ trộm bật tung trên tay, ông Truyn xót xa, than vãn: “Bị trộm hết rồi, không biết “con ma” lấy gì để làm đồ dùng, sản xuất, sinh hoạt đây. Độc ác quá!...Chắc chết đói mất thôi!...”.
Ông Đinh Truyn cầm mảnh quan tài trước đó bị kẻ trộm bật tung ném trên mặt đất để trộm đồ cổ. |
Ông Truyn cho hay, hầu hết hài cốt của những người được chôn ở khu nhà mồ này đều bị thất lạc vì kẻ xấu đào tung hòm lên để trộm đồ, đều không lấp lại. Trong khi đó, theo phong tục của người Bana và Jarai, để lấp lại mồ mả trước đó đã bị kẻ trộm đào, người nhà phải mổ trâu, heo, gà và nhiều ghè rượu để cúng bái “con ma” nên rất tốn kém, chỉ những gia đình giàu có mới làm được, nếu không buộc phải để hài cốt người chết nằm ngổn ngang trên mặt đất như vậy mãi mãi.
Cả những ngôi mộ mới cũng bị kẻ xấu bới tung để trộm đồ. |
Già làng Mơ H’Ra, cụ H’Mưng cho hay, ngày nay, khi chôn theo vật dụng cho người chết, nhất là ghè rượu cổ, người ta thường đập thủng đít ghè để cho kẻ trộm khỏi lấy. Thế nhưng, nhiều ngôi mộ vẫn bị kẻ trộm đào bới, lấy về dùng xi măng tráng lại để bán cho những người chuyên chơi đồ cổ.
Già làng Mơ H’Ra, xã Kông Lơng Khơng cho biết những chiếc chén (bát) cổ bằng đồng này là mục tiêu của kẻ trộm. |
Điều 246. Bộ luật Hình sự quy định 1. Người nào đào, phá mồ mả, chiếm đoạt những đồ vật để ở trong mộ, trên mộ hoặc có hành vi khác xâm phạm thi thể, mồ mả, hài cốt, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến một năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm. 2. Phạm tội gây hậu quả nghiêm trọng thì bị phạt tù từ một năm đến năm năm. |
Theo Kiến Thức