Truyền hình thực tế (THTT) nở rộ, điều đó đồng nghĩa rằng “ngồi ghế nóng” cũng trở thành một “nghề” của giới nghệ sĩ. Giám khảo (GK) bây giờ không còn nguyên nghĩa là người “cầm cân, nảy mực” như trong quan niệm của nhiều người mà đôi khi đó là “át chủ bài” của nhà tổ chức để tạo “lợi thế”cạnh tranh trên thị trường truyền hình. Còn với không ít nghệ sĩ, hâm nóng tên tuổi bằng danh xưng “giám khảo” cũng là cách làm rất hữu dụng
Với nhận xét “Hoài Lâm hát live hay hơn cả Sơn Tùng – MTP” trên sân chơi Gương mặt thân quen, giám khảo Mỹ Linh đã nhận được không ít lời chỉ trích của cư dân mạng. Trong ảnh: ca sĩ Hoài Lâm hát Em của ngày hôm qua của Sơn Tùng – MTP.
Những nhận xét gây “sốc”
Nóng nhất trên các diễn đàn thời gian gần đây chính là lời nhận xét của Giám khảo Mỹ Linh về phần trình diễn của Hoài Lâm trong show diễn Gương mặt thân quen phát sóng hồi đầu tháng 6. Xuất hiện với ca khúc Em của ngày hôm qua trong phần trình diễn đóng vai Sơn Tùng - MTP, Hoài Lâm đã nhận được những lời khen “có cánh” từ hàng ghế BGK. Ca sĩ Mỹ Linh còn nhận xét rằng, Hoài Lâm hát live thậm chí còn hay hơn Sơn Tùng – MTP. Ngay lập tức nổ ra cuộc chiến bàn phím giữa fan của Sơn Tùng với Hoài Lâm và tất nhiên, Giám khảo Mỹ Linh được coi là người “châm ngòi” cho cuộc chiến ấy.
Đây không phải là lần đầu tiên ca sĩ Mỹ Linh dính lùm xùm khi giữ cương vị BGK ở các show THTT. Còn nhớ trong liveshow số 6, chương trình Giọng hát Việt mùa thứ hai, Mỹ Linh đã gây “sốc” khi quyết định loại thí sinh Dương Hoàng Yến - một thí sinh đầy triển vọng mà trước đó, Mỹ Linh từng tuyên bố sẽ cùng Dương Hoàng Yến đi đến cuối cùng của Giọng hát Việt. Khi quyết định để Hoàng Yến dừng cuộc chơi, Mỹ Linh nhận xét: “Hoàng Yến ở mỗi liveshow đều tỏa sáng. Thêm một, hai đêm nữa thì sự chênh lệch cũng không nhiều nhưng với Thái Quang, đó là cánh cửa mới. Thái Quang xuất phát điểm thấp nhưng giờ đã ngang bằng các bạn. Đó là sự nỗ lực rất lớn”. Hình ảnh Hoàng Yến bật khóc trên sân khấu, ôm chầm lấy Thái Quang vẫn còn in đậm trong tâm trí của nhiều người. Sau đêm thi liveshow 6, Mỹ Linh bị chỉ trích là đã có quyết định sai lầm, “tiền, hậu bất nhất”.
Ca sĩ Mỹ Linh không phải là giám khảo duy nhất bị chỉ trích vì những quyết định “gây sửng sốt” của mình. Chương trình Ngôi sao Việt tập 13 phát sóng tối 7/6 vừa qua đã khiến nhiều khán giả bức xúc vì kết quả vòng thi đối đầu. Diệu Linh - một thí sinh có ngoại hình vừa phải, giọng hát yếu, diễn xuất kém lại được giám khảo John Huy Trần và Mario bỏ phiếu cho đi tiếp. Trong khi đó, giọng ca đầy nội lực Minh Dũng lại phải dừng cuộc chơi một cách đầy hối tiếc. Sau khi lên sóng, hàng trăm khán giả đã bày tỏ sự bức xúc của mình trên trang fanpage của chương trình. Thậm chí có ý kiến cho rằng, lựa chọn Diệu Linh là sai lầm lớn nhất của BGK và đe dọa tẩy chay chương trình. Cũng trong chương trình này, việc giám khảo loại hotboy Thanh Tùng để chọn Hoàng Sơn, loại Anh Huy để chọn Hồng Phú cũng bị đánh giá là “chồng chất sai lầm”. Nhiều người dự đoán, lượng khán giả đón xem Ngôi sao Việt sẽ giảm đáng kể sau tập 13.
Dẫn chứng như vậy để thấy rằng làm GK THTT không phải là việc đơn giản bởi khi đã “dám” nhận lời lên ghế nóng thì giám khảo phải có “cái đầu lạnh”, sẵn sàng đối mặt với những luồng dư luận từ khán giả và tất nhiên, không phải luồng ý kiến nào cũng “thuận chiều”.
Bùng nổ giám khảo truyền hình thực tế
Phải nói một từ chính xác là “bùng nổ” giám khảo THTT bởi chưa bao giờ GK THTT lại nhiều và đa dạng về thành phần như thời điểm hiện nay. Chỉ tính riêng những sân chơi về âm nhạc thì số lượng ca sĩ, nhạc sĩ làm nhiệm vụ “cầm cân, nảy mực” cũng chiếm số lượng không hề nhỏ. Xin được điểm qua một vài “nhóm” giám khảo. Dòng “diva” có Hồng Nhung, Mỹ Linh, dòng “ăn khách” thì đã có Mỹ Tâm, Đàm Vĩnh Hưng, Hồ Ngọc Hà, Hồ Quỳnh Hương, Phương Thanh, Hiền Thục, Lưu Hương Giang, Minh Hằng, Thủy Tiên, Phương Linh... Dòng “yếu tố ngoại” có Thanh Bùi, Dương Khắc Linh, dòng “nhạc sĩ” có Trần Tiến, Quốc Trung, Huy Tuấn, Anh Quân, Đức Huy, Hồ Hoài Anh, dòng “đạo diễn phim” có Lê Hoàng, Nguyễn Quang Dũng, dòng “diễn viên hài” có Chí Tài, Hoài Linh... Thông tin mới nhất thì anh hai Lam Trường sẽ “lên sàn” với vai trò huấn luyện viên của The Voice Kid mùa thứ hai, “thế chân” ca sĩ Thanh Bùi ở mùa giải trước. Ca sĩ Cẩm Ly cũng đã nhận lời làm huấn luyện viên cho các bé đam mê ca hát của Giọng hát Việt nhí mùa này. Tăng Thanh Hà - “ngọc nữ” của điện ảnh Việt sẽ xuất hiện trên ghế nóng của Master Chef trong vòng thi Audition (Chinh phục giám khảo) và Bootcamp (Vượt qua thử thách). Rồi những ca sĩ trẻ như Noo Phước Thịnh cũng được mời xuất hiện trên hàng ghế giám khảo của Tôi là người chiến thắng - The Winner is...
Sự bùng nổ GK THTT đã chứng tỏ một điều rằng, giám khảo thời bây giờ không đơn thuần là việc ngồi xem thí sinh, nhận xét chuyên môn hay đưa ra những chỉ dẫn nghề nghiệp. Giám khảo đôi khi là “con át chủ bài”, quyết định sự thành bại của một chương trình. Chương trình Giọng hát Việt mùa đầu tiên là một ví dụ. Không thể phủ nhận sự mới lạ, trẻ trung của format chương trình, nhưng những cái tên như Đàm Vĩnh Hưng, Hồ Ngọc Hà, Thu Minh, Trần Lập và “chiêu trò” của họ trên sân khấu mới là yếu tố thu hút người xem. Đôi khi người ta mong chờ những màn “đấu khẩu”, “chiêu” dụ thí sinh, “kẻ tung, người hứng”... của GK hơn cả màn trình diễn của thí sinh. Vào thời điểm đó, ca sĩ Thanh Lam lên tiếng ám chỉ không biết Hồ Ngọc Hà và Đàm Vĩnh Hưng sẽ dạy gì cho thí sinh. Lời nói bóng gió của Thanh Lam đã “châm ngòi” cho cuộc “khẩu chiến” ồn ã giữa những ngôi sao hàng đầu showbiz Việt. Thanh Lam nói không sai nhưng có lẽ sự xuất hiện của Hồ Ngọc Hà và Đàm Vĩnh Hưng không đơn thuần là huấn luyện viên mà họ còn là nhân tố chủ đạo để kéo người hâm mộ đến với Giọng hát Việt. Tương tự như vậy, nếu không có ca sĩ Siu Black và Mỹ Tâm thay thế nhau đóng vai “nữ chính” của bộ ba GK Việt Nam Idol thì chương trình này không đủ sức hút với khán giả sau 5 mùa giải. Ca sĩ Hồ Quỳnh Hương chính là “nhân tố bí ẩn” của chương trình X-factor phiên bản Việt. Bộ tứ GK là ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng, Hồ Quỳnh Hương, Hồ Ngọc Hà, nhạc sĩ Dương Khắc Linh được đánh giá là phong cách và cá tính hơn cả những thí sinh của cuộc thi này.
Rõ ràng, khái niệm GK THTT đã “phá vỡ” cách hiểu về khái niệm GK thông thường. GK đôi khi không đơn thuần là tài năng mà quan trọng là độ “hot” và sự “hoạt ngôn” khi ngồi ghế nóng. GK phải biết “khen bằng những lời có cánh”, “chê nhưng phải rất có tình” và cả biết “diễn” đầy cảm xúc trước ống kính. Điều này có lẽ cũng có tính hợp lý riêng của nó khi “quyền sinh, quyền sát” các thí sinh không hoàn toàn phụ thuộc vào sự lựa chọn của BGK mà còn phụ thuộc vào lượng tin nhắn bình chọn của khán giả trên khắp cả nước.
Giám khảo cũng là một vai diễn
Tôi luôn tự hỏi, showbiz Việt sẽ đi đến đâu khi ngay cả những người ngồi ghế nóng trong các cuộc thi tìm kiếm tài năng cũng chỉ là một vai diễn trong kịch bản lớn đã được dàn dựng từ trước? Với các nhà sản xuất, họ cần một chương trình “ăn khách” để “tối ưu hóa” lợi nhuận và tất cả các yếu tố trong quá trình sản xuất phải đảm bảo chắc chắn cho sự thành công. Chính vì thế, yếu tố đầu tiên để họ lựa chọn GK là độ “nóng” và khả năng gây “chú ý”. Với nghệ sĩ, đôi khi nhận lời làm GK cũng là cách để họ “làm sang”, “hâm nóng” tên tuổi trong showbiz vốn đã loạn nhịp và sự cạnh tranh ngày càng trở nên khốc liệt.
Thông tin khiến nhiều người “nổ đom đóm mắt” là Hương Giang Idol - cô ca sĩ bước ra từ sân chơi Việt Nam Idol vốn nổi tiếng với câu chuyện chuyển giới và cả Angela Phương Trinh nghe nói đã nhận lời mời để xuất hiện trên ghế nóng. Có lẽ chưa bao giờ trở thành giám khảo lại là việc dễ dàng đến thế. Điều gì sẽ xảy ra nếu những nghệ sĩ thậm chí chưa định hình được phong cách và khẳng định tài năng của mình lại “được đặt” vào vị trí để phán xét người khác, như vậy, chẳng phải là “y phục không xứng kỳ đức” hay sao?
Phạm Mạnh Tường
