Thời gian đóng BHXH phải từ đủ 20 năm trở lên
Một số ý kiến đề xuất nên kéo dài thời gian đóng BHXH đối với một số trường hợp đủ 55 tuổi (đối với nữ) và 60 tuổi (đối với nam) nhưng số năm đóng BHXH còn thiếu quá 5 năm mà họ có điều kiện tiếp tục tham gia đóng BHXH cho đến khi đủ 20 năm để được hưởng lương hưu mà không phải hưởng trợ cấp BHXH 1 lần.
Ngoài ra, cũng có ý kiến đề xuất: Luật BHXH 2014 quy định về chế độ hưu trí có bổ sung quy định lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn tham gia BHXH khi nghỉ việc mà có đủ từ 15 năm đến dưới 20 năm đóng BHXH và đủ 55 tuổi thì được hưởng lương hưu. Tuy nhiên, nếu lương hưu thấp hơn mức lương cơ sở thì không được bù bằng mức lương cơ sở. Do đó, đề nghị xem xét cho các đối tượng này hưởng bằng mức lương cơ sở để đảm bảo cuộc sống cho họ đến cuối cuộc đời.
Về vấn đề này, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, theo quy định của Luật BHXH năm 2014, người lao động đã đủ điều kiện về tuổi đời nhưng thời gian đóng BHXH chưa đủ 20 năm thì được đóng BHXH tự nguyện cho đến khi đủ 20 năm để đủ điều kiện hưởng lương hưu (không giới hạn số năm còn thiếu). Như vậy, kiến nghị của cử tri đã được giải quyết trong Luật BHXH năm 2014.
Luật BHXH năm 2014 quy định mọi người tham gia BHXH để được hưởng lương hưu thì phải đảm bảo 2 điều kiện về tuổi đời và thời gian đóng BHXH, trong đó thời gian đóng BHXH phải từ đủ 20 năm trở lên.
Quy định lao động nữ là người hoạt động không chuyên trách hoặc bán chuyên trách ở cấp xã có từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm đóng BHXH và đủ 55 tuổi cũng được hưởng lương hưu là nhằm tạo điều kiện để đối tượng này được hưởng lương hưu khi hết tuổi lao động, có xét đến tính chất, đặc thù của nhóm đối tượng này.
Do đó, ý kiến đề xuất để lao động nữ là người hoạt động không chuyên trách hoặc bán chuyên trách ở cấp xã nêu trên được áp dụng quy định mức lương hưu thấp nhất bằng mức lương cơ sở như các đối tượng khác hưởng lương hưu có từ đủ 20 năm đóng BHXH trở lên là không đảm bảo nguyên tắc đóng hưởng, không công bằng với các nhóm đối tượng khác.
Để hưởng lương hưu, người lao động phải đủ tuổi đời và thời gian đóng bảo hiểm. Ảnh: TM
Mức hưởng lương hưu hàng tháng như thế nào?
Theo quy định tại Nghị định 115/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật BHXH và BHXH bắt buộc do Chính phủ ban hành, trong đó quy định cụ thể mức lương hưu hằng tháng của người lao động.
Người lao động từ đủ 50 tuổi trở lên khi nghỉ việc và có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên mà trong đó có đủ 15 năm làm công việc khai thác than trong hầm lò được hưởng lương hưu. Công việc khai thác than trong hầm lò do Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quy định.
- Người lao động bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp trong khi thực hiện nhiệm vụ được giao, đã đóng BHXH từ đủ 20 năm trở lên thì được hưởng lương hưu.
Mức lương hưu hằng tháng của người lao động được tính bằng tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng nhân với mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.
Tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng của người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định tại Điều 54 của Luật BHXH được tính như sau:
- Người lao động nghỉ hưu từ ngày 1/1/2016 đến trước ngày 1/1/2018, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng được tính bằng 45%, tương ứng với 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH thì tính thêm 2% đối với nam và 3% đối với nữ; mức tối đa bằng 75%.
- Lao động nữ nghỉ hưu từ ngày 1/1/2018 trở đi, tỷ lệ hưởng lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% tương ứng với 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng BHXH thì tính thêm 2%; mức tối đa bằng 75%.