Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ vừa thông qua một loạt nghị quyết, trong đó có nghị quyết yêu cầu chấm dứt mọi hành động cưỡng chế hoặc sử dụng vũ lực ở Biển Đông và Hoa Đông, đồng thời nhấn mạnh việc tìm kiếm giải pháp hòa bình cho hai vùng biển này.
Những hành động gia tăng gây hấn của Trung Quốc ở Biển Đông và Hoa Đông là nguyên nhân khiến các nhà lập pháp Mỹ thông qua nghị quyết đặc biệt về hai vùng biển này.
Các nghị quyết được Ủy ban Đối ngoại Hạ viện Mỹ thông qua trong phiên họp ngày 20/11. Trong đó, đáng chú ý có Nghị quyết mang mã số H.Res-714, do Hạ nghị sỹ đảng Dân chủ Eni Faleomavaega bảo trợ.
Nghị quyết H.Res-714 tái khẳng định sự ủng hộ của chính phủ và Quốc hội Mỹ đối với các nỗ lực tìm kiếm giải pháp hòa bình và trên cơ sở các nguyên tắc luật pháp quốc tế đã được các nước công nhận đối với các tranh chấp lãnh thổ ở Biển Đông và Hoa Đông.
Nghị quyết cũng một lần nữa nhấn mạnh sự ủng hộ mạnh mẽ của Mỹ đối với tự do hàng hải, sử dụng các vùng biển và vùng trời ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương theo luật pháp quốc tế.
Bên cạnh đó, nghị quyết còn lên án mọi hành động cưỡng chế hoặc sử dụng vũ lực gây cản trở các quyền tự do tại các vùng biển và không phận quốc tế; đồng thời hối thúc Trung Quốc kiềm chế áp đặt Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) ở biển Hoa Đông và không có các hành động tương tự tại các vùng biển khác ở châu Á-Thái Bình Dương. Nghị quyết coi việc áp đặt ADIZ là hành động đi ngược quyền tự do bay hàng không trong không phận quốc tế.
Nghị quyết cũng kêu gọi Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN), các đồng minh, bạn bè của Mỹ và các nước có tranh chấp cùng nhau nỗ lực tìm giải pháp hòa bình cho các tranh chấp, thông qua việc thiết lập một Bộ quy tắc ứng xử ở Biển Đông (COC).
Các nghị quyết được thông qua cùng thời điểm Ủy ban đánh giá kinh tế và an ninh Mỹ - Trung (USCC) công bố báo cáo nói rằng các chính sách của Trung Quốc làm căng thẳng quan hệ song phương.
Theo Ủy ban trên, quan hệ an ninh giữa 2 cường quốc thế giới đã xấu đi trong năm nay trong bối cảnh căng thẳng trên Biển Đông và Hoa Đông, các tranh chấp lãnh thổ gia tăng và tiềm năng Mỹ - Trung đối đầu gây thương vong có nguy cơ leo thang thành "một cuộc khủng hoảng chính trị lớn".
Báo cáo nhấn mạnh các máy bay và tàu quân sự Trung Quốc đã đối đầu với máy bay và tàu Mỹ "nhiều lần kể từ cuối năm 2013..., trong đó quân nhân Trung Quốc đã có cách hành xử không an toàn, không chuyên nghiệp và hung hăng có thể dẫn đến thiệt hại về người hay một cuộc khủng hoảng chính trị lớn".
Báo cáo của USCC kêu gọi Quốc hội Mỹ tăng ngân sách cho Hải quân Mỹ hiện diện ở châu Á - Thái Bình Dương nhằm duy trì tình trạng sẵn sàng chiến đấu và "đối trọng với năng lực quân sự ngày càng tăng lên của Trung Quốc".
