Trong những năm gần đây, công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) ở Hà Tĩnh có nhiều chuyển biến tích cực, đặc biệt trong hệ thống cơ sở y tế. Nhiều bệnh viện, trung tâm y tế đã triển khai mạnh mẽ các hoạt động truyền thông trực quan, sinh động nhằm xây dựng môi trường y tế không khói thuốc, góp phần nâng cao ý thức, thay đổi hành vi của cán bộ y tế, người bệnh và người nhà bệnh nhân.
Thông điệp phòng chống tác hại thuốc lá được đặt tại điểm ra vào, dể nhìn nhằm nâng cao hiệu quả tuyên truyền cho người bệnh.
Tại các bệnh viện và trung tâm y tế trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh, dễ dàng bắt gặp các biển cấm hút thuốc, pano, áp phích, tờ rơi tuyên truyền với thông điệp ngắn gọn, dễ hiểu: “Hút thuốc lá có hại cho sức khỏe”, “Cơ sở y tế không khói thuốc”, “Vì sức khỏe của bạn và cộng đồng, hãy nói không với thuốc lá”…
Những hình ảnh trực quan, sinh động được bố trí ở các khu vực đông người như hành lang, phòng chờ khám, khu điều trị nội trú, nhà ăn, cổng bệnh viện… như một lời nhắc nhở thường xuyên, giúp mỗi người dễ dàng ghi nhớ và tuân thủ quy định.
Thời gian qua, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh, việc không sử dụng thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện được quy định bắt buộc đối với toàn thể cán bộ, viên chức.
Tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh, quy định “không hút thuốc” được áp dụng nghiêm ngặt với toàn bộ cán bộ, nhân viên. Pano, khẩu hiệu cấm hút thuốc được treo tại những vị trí dễ quan sát, đồng thời bệnh viện thường xuyên tổ chức truyền thông về tác hại của thuốc lá thông qua các buổi sinh hoạt hội đồng người bệnh, phát thanh nội bộ, nói chuyện chuyên đề và hoạt động đoàn thể.
Chị Nguyễn Thị Hằng, ở xã Cổ Đạm, chăm sóc người nhà tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh cho biết, các bảng cấm hút thuốc và hình ảnh cảnh báo bệnh lý do thuốc lá tại Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh khiến chị rất ấn tượng. Theo chị, những hình ảnh này khiến mọi người e ngại và không dám hút thuốc trong khuôn viên bệnh viện.
"Chồng tôi vốn hút thuốc thường xuyên, nhưng khi vào điều trị ở đây cũng không dám hút vì sợ ảnh hưởng đến sức khỏe và bị mọi người nhắc nhở. Tôi chỉ mong sau đợt điều trị này, ông ấy có thể bỏ thuốc hẳn”, chị Hằng cho hay.
Ông Nguyễn Đức Chung, Trưởng phòng Công tác xã hội, Bệnh viện Đa khoa tỉnh cho biết, truyền thông trực quan là một trong những hình thức dễ tiếp cận, dễ lan tỏa nhất. Khi thông điệp được thể hiện bằng hình ảnh, màu sắc và vị trí hợp lý, nó có tác dụng tác động trực tiếp đến nhận thức và hành vi của người xem, đặc biệt là trong môi trường đông người như bệnh viện.
"Chúng tôi bố trí các hình ảnh trực quan như pano, áp phích, biểu bảng có nội dung tuyên truyền về phòng chống tác hại thuốc lá, xây dựng bệnh viện không khói thuốc, để người bệnh, người nhà người bệnh và cán bộ y tế thường xuyên được tiếp cận, từ đó thay đổi hành vi của mình, thực hiện không hút thuốc trong khuôn viên bệnh viện”, ông Chung cho hay.
Nhiều bệnh nhân nhập viện điều trị do sử dụng thuốc lá.
Không chỉ tuyến tỉnh, các cơ sở y tế tuyến huyện và xã cũng thực hiện tốt công tác PCTHTL. Theo ghi nhận, tại nhiều cơ sở y tế như Bệnh viện Đa khoa tỉnh Hà Tĩnh, Bệnh viện Y học cổ truyền, Trung tâm Y tế Thành Sen, Trung tâm Y tế Hương Sơn, Hương Khê, Kỳ Anh... công tác truyền thông trực quan được triển khai đồng bộ và duy trì thường xuyên.
Nhờ đó, tình trạng hút thuốc lá trong khuôn viên bệnh viện giảm đáng kể, nhiều người bệnh và người nhà chủ động tuân thủ quy định “không hút thuốc nơi công cộng”. Cán bộ y tế cũng tích cực nhắc nhở, đồng thời trở thành tấm gương thực hành không hút thuốc, góp phần lan tỏa lối sống lành mạnh.
Bác sĩ Nguyễn Trường Lâm – Giám đốc Trung tâm Y tế Hương Khê cho biết, đơn vị đã ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, tăng cường giám sát và truyền thông về tác hại thuốc lá; thành lập các tổ tuyên truyền và thực hiện kiểm tra, nhắc nhở thường xuyên. Nhờ đó, Trung tâm đã xây dựng được môi trường làm việc không khói thuốc, trong đó đội ngũ cán bộ y tế đóng vai trò nêu gương.
Giảng viên của CDC Hà Tĩnh truyền đạt kiến thức cơ bản về THTL cho học viên.
Đến nay, 100% cơ sở y tế trong tỉnh đã thành lập và kiện toàn ban chỉ đạo PCTHTL, xây dựng nội quy cơ sở y tế không khói thuốc và tổ chức ký cam kết thực hiện.
Tuy vậy, tình trạng người nhà bệnh nhân và khách đến thăm vẫn hút thuốc tại hành lang, khuôn viên, vườn hoa hoặc căng tin của nhiều đơn vị y tế. Một số bệnh nhân dù đã được bác sĩ khuyến cáo vẫn tiếp tục hút thuốc khi không có sự giám sát.
Tiến sĩ Đường Công Lự, Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Tĩnh khẳng định, việc xây dựng môi trường y tế không khói thuốc là hết sức cần thiết nhằm bảo đảm môi trường trong sạch, nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh. Nhân viên y tế, những người trực tiếp chăm sóc sức khỏe Nhân dân cần gương mẫu không hút thuốc để lan tỏa lối sống lành mạnh và góp phần bảo vệ hình ảnh người thầy thuốc.
Ngành y tế Hà Tĩnh sẽ tiếp tục tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện môi trường không khói thuốc tại tất cả các cơ sở y tế. Đồng thời, đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức của cán bộ y tế và người dân trong việc phòng chống tác hại thuốc lá, hướng tới một môi trường khám chữa bệnh an toàn và trong lành hơn.
