Mua 1, bán đắt gấp 15-25 lần
Có mặt ở chợ đầu mối Long Biên (Hà Nội) lúc 5h sáng, không khó để thấy những chiếc xe tải cỡ lớn chất đầy thanh mai chờ đổ cho mối bán lẻ. Tại khu vực hoa quả, đây là mặt hàng “hot” được dân buôn quan tâm, hỏi mua nhiều nhất.
“Lấy 10 thùng giá 50.000 đồng/thùng, lấy lẻ 1 thùng giá 60.000 đồng, ai lấy thì đưa tiền đây” hay “bốc cho chị 10 thùng”, “chị 1 thùng”,... cảnh mua bán thanh mai diễn ra tấp nập hơn hẳn những mặt hàng hoa quả khác.
Chưa đầy 30 phút, một xe ô tô tải mang biển kiểm soát Hà Nội chất hàng trăm thùng thanh mai được bán hết veo. Trong khi đó, dân lấy buôn vẫn còn quây kín xe, nhiều người chậm chân tỏ ra tiếc nuối vì không lấy được hàng.
Tại chợ Long Biên, quả thanh mai được dân buôn tranh nhau mua
Trong vai người muốn lấy buôn thanh mai về để bán lẻ, PV được chị Hoa, một mối chuyên lấy buôn thanh mai để bán trên đường Nguyễn Xiển (Hoàng Mai, Hà Nội) chia sẻ, hôm nay chị may mắn đi sớm hơn nên lấy được 8 thùng. Nhiều mối bán lẻ cùng hội với chị chỉ lấy được 1-2 thùng, có người chậm chân còn không lấy được thùng nào.
“Loại quả này mấy ngày nay về chợ nhiều lắm. Dạo đầu hàng ít, giá lấy buôn ở chợ là 25.000 đồng/kg, rồi giảm xuống còn 100.000 đồng/8 kg (khoảng 12.000 đồng/kg) và hôm nay chỉ còn 50.000-60.000 đồng/thùng 8 kg (7.000-8.000 đồng/kg)”, chị Hoa cho hay. Ngỏ ý muốn mua lại hai thùng thanh mai, chị từ chối ngay: “Không được đâu, em có trả 200.000 đồng/thùng chị cũng không bán”.
Chị Hoa bật mí, mỗi thùng thanh mai chị lấy có 60.000 đồng/8 kg. Nhặt bỏ những quả thối, quả hỏng khoảng hơn 1 kg, nhiều gần 2kg, trừ tất cả hao hụt chị còn 6 kg hàng ngon mỗi thùng. Đem ra phố bán lẻ, chị chỉ cần bán 80.000 đồng/kg là thừa tiền vốn rồi. Còn khi gặp mối khách là đàn ông, lúc đó hét 150.000-200.000 đồng/kg thì chỉ cần bán 2-4 kg chị đủ vốn cho cả đống hàng này (8 thùng thanh mai).
“Thanh mai đang là mặt hàng siêu lợi nhuận được dân buôn mê lắm, ai cũng muốn lấy về bán. Em không thấy lúc nãy bọn chị còn phải tranh nhau mãi mới lấy được hàng à. Còn tiền lãi bao nhiêu, em cứ tự tính thì biết ngay”, chị Hoa cười nói.
“Một thùng đã loại quả thối còn lại 6 kg bán với giá thấp nhất là 80.000 đồng/kg, lãi được khoảng hơn 400.000 đồng/thùng rồi nhân với 8 thùng thì ra số tiền lãi một ngày”, chị Hoa nhẩm tính.
Theo khảo sát của PV, thanh mai đang được bán khắp các chợ, tràn lan trên các con phố lớn nhỏ ở Hà Nội, giá dao động từ 80.000-150.000 đồng/kg tùy loại to nhỏ. Thậm chí tại một số quầy, sạp ở chợ, thanh mai được “hét” giá tới 200.000 đồng/kg với lý do đã vào cuối vụ thu hoạch. Còn trên các trang mạng xã hội, giá bán rẻ hơn, từ 70.000-90.000 đồng/kg.
Toàn thanh mai Trung Quốc
Thanh mai là quả rừng mới xuất hiện gần đây, lại được quảng cáo là hàng Việt nhập từ Lào Cai, Quảng Ninh, có thể ăn ngay hoặc ngâm đường làm thức uống giải nhiệt khiến nhiều người dân ở Hà Nội tò mò, thích thú mua về.
Theo chia sẻ của anh Tùng - một mối buôn thanh mai tại chợ Long Biên, tất cả thanh mai về chợ này đều là hàng Trung Quốc. “Anh nói thật, hàng này là của Tàu hết. Việt Nam mình lấy đâu ra mà nhiều đến thế. Ở đây ai chẳng biết quả này là quả nhập của Tàu, chẳng ai phải hỏi cả. Còn em hỏi mua thanh mai của Quảng Ninh hay Lào Cai ở chợ này thì phải đợi năm sau, chứ bây giờ thì chịu, bói cũng không ra”, mối buôn này chia sẻ.
Tuy nhiên, ra khỏi cổng chợ, thanh mai Tàu được hô biến thành thanh mai Quảng Ninh, Lào Cai và bán với giá từ 100.000-150.000 đồng/kg.
Thực tế, theo ghi nhận của PV, trong chợ dân buôn ai cũng thừa nhận quả thanh mai có xuất xứ từ Trung Quốc, nhưng chỉ cần ra dến ngoài cổng chợ Long Biên, tất cả thanh mai đều biến thành thanh mai Việt “xịn” 100%.
“Em mua thanh mai đi, hàng từ Quảng Ninh chị mới lấy về, giá chỉ 100.000 đồng/kg thôi. Hôm trước chị còn bán 130.000 đồng/kg đó”, một người bán thanh mai ngay cổng chợ Long Biên quảng cáo.
Trao đổi với PV, ông Chu Văn Tuyển - Giám đốc Sở NN-PTNT Quảng Ninh, cho biết, trên địa bàn tỉnh chỉ có khoảng 200 cây thanh mai được trồng duy nhất ở Vân Đồn. Ông khẳng định thanh mai tại Vân Đồn đã hết mùa từ tháng 4. Theo ông Tuyển, sản lượng thanh mai ở Quảng Ninh không nhiều, mỗi năm chỉ được 6-7 tạ.
Tương tự, ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Sở NN-PTNT Lào Cai, cũng khẳng định, trên địa bàn tỉnh Lào Cai không trồng loại cây thanh mai hay còn gọi là dâu rừng. Thanh mai từ Lào Cai về toàn bộ nhập khẩu từ Trung Quốc. Tuy nhiên, các thương lái cũng không nhập qua đường chính ngạch mà toàn bộ là do bà con cư dân biên giới vận chuyển qua đường biên mậu rồi thương lái sẽ thu gom, tập kết lại và đưa về xuôi, ông Tuấn cho hay.
Ông Nguyễn Văn Tuân, Chi Cục trưởng Chi Cục Kiểm dịch thực vật vùng Lào Cai, nói thêm, quả thanh mai được Trung Quốc trồng làm cây hàng hóa nên có nhiều để xuất khẩu. Còn trên địa bàn tỉnh Lào Cai, chỉ có một số ít mọc trong rừng.
Loại quả này được tiêu thụ chủ yếu ở Hà Nội, Hải Phòng,... Còn ngay trên địa bàn tỉnh Lào Cai người dân cũng chưa có nhu cầu sử dụng, ông Tuân nói.