Phổi là cơ quan thiết yếu của hệ hô hấp với chức năng chính là hấp thụ oxy, loại bỏ các chất ô nhiễm và đảm bảo cơ thể nhận được máu giàu oxy đi nuôi dưỡng toàn bộ tế bào và mô.
Với tốc độ ô nhiễm không khí ngày càng tăng hiện nay, nhiều người bắt đầu gặp các vấn đề về sức khỏe hô hấp ngay từ khi còn rất trẻ. Thời gian gần đây tình trạng ô nhiễm môi trường ngày càng trầm trọng, chất lượng không khí kém do ô nhiễm, khí thải và các chất ô nhiễm công nghiệp lơ lửng trong không khí làm tắc nghẽn các tế bào nhỏ trong phổi.
Để đối phó với tình trạng này, các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo nên bổ sung những thực phẩm có tính năng kháng viêm, chống oxy hóa mạnh để hỗ trợ phổi tự làm sạch. Dưới đây là 6 loại thực phẩm giúp tăng cường chức năng phổi bạn nên đưa vào thực đơn ngay hôm nay.
1. Các loại rau họ cải và rau lá xanh
Nhiều nghiên cứu khoa học đã chỉ ra rằng rau họ cải rất giàu sulforaphane - một hợp chất thực vật có khả năng kích hoạt các enzyme giải độc trong cơ thể, giúp loại bỏ các chất ô nhiễm có hại và các tác nhân gây ung thư. Việc tiêu thụ thường xuyên nhóm thực phẩm này không chỉ giúp cải thiện chức năng phổi ở những người mắc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD) mà còn giúp giảm nguy cơ ung thư phổi.
2. Tỏi giúp phục hồi các tổn thương phổi do ô nhiễm
Tỏi không chỉ là gia vị mà còn được xem là một vị thuốc tự nhiên nhờ chứa hàm lượng cao allicin. Hợp chất này hoạt động như một chất kháng sinh mạnh mẽ, giúp tiêu diệt vi khuẩn và hỗ trợ điều trị các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp gây tắc nghẽn phổi.
Các bằng chứng khoa học cho thấy tỏi có thể hỗ trợ phục hồi các tổn thương ở phổi do hút thuốc lá, khói bụi ô nhiễm và chất lượng không khí kém gây ra. Ăn tỏi sống hoặc thêm vào món ăn hàng ngày là cách đơn giản để tăng cường đề kháng cho lá phổi.
3. Trà xanh góp phần duy trì lá phổi khỏe mạnh
Uống trà xanh là thói quen tốt để duy trì lá phổi sạch khỏe. Trong trà xanh có chứa Epigallocatechin gallate (EGCG) - một chất chống oxy hóa cực mạnh, được chứng minh là có tác dụng gấp nhiều lần so với vitamin C trong việc chống lại các gốc tự do.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng trà xanh giúp giảm viêm, làm dịu đường hô hấp và ngăn ngừa sự tích tụ chất nhầy dư thừa. Các hoạt chất trong trà xanh còn hỗ trợ ức chế quá trình xơ hóa phổi (một dạng sẹo phổi) thường gặp ở những người tiếp xúc lâu ngày với môi trường ô nhiễm. Ngoài ra, trà xanh còn giúp phục hồi tổn thương phổi do hút thuốc gây ra.

Thường xuyên tiêu thụ các loại thực phẩm giàu chất chống oxy hóa giúp hỗ trợ sức khỏe lá phổi, chống lại những tác động của ô nhiễm không khí. Ảnh minh họa AI
4. Gừng hỗ trợ hệ hô hấp
Gừng nổi tiếng với đặc tính chống viêm và làm ấm cơ thể. Trong những ngày ô nhiễm cao điểm, gừng giúp đường thở thông thoáng hơn nhờ khả năng làm loãng đờm và giảm tắc nghẽn phế quản.
Theo một đánh giá về lợi ích điều trị của gừng, nó có thể được sử dụng để làm giảm các triệu chứng hen suyễn và các bệnh lý hô hấp khác. Các nghiên cứu khoa học khác về đặc tính chống viêm của gừng đã chỉ ra khả năng làm giảm sự phát triển của tế bào ung thư phổi.
Đây là phương thuốc dân gian hữu hiệu để trị ho, cảm lạnh và tăng cường hệ miễn dịch. Khoa học hiện đại cũng đã chứng minh gừng có khả năng ức chế một số loại vi khuẩn gây nhiễm trùng phổi nguy hiểm. Sử dụng trà gừng hoặc thêm gừng vào món ăn có thể rút ngắn thời gian hồi phục khi mắc các bệnh hô hấp và giảm nhẹ các triệu chứng hen suyễn.
5. Cà chua và các chế phẩm từ cà chua
Cà chua là "ngôi sao" trong việc bảo vệ phổi nhờ chứa dồi dào lycopene - một sắc tố chống oxy hóa mạnh mẽ tạo nên màu đỏ của quả. Ăn cà chua và các sản phẩm từ cà chua, chẳng hạn như nước ép cà chua, rất tốt cho sức khỏe đường hô hấp.
Nghiên cứu cho thấy chế độ ăn giàu lycopene có liên quan trực tiếp đến việc cải thiện chức năng phổi và giảm viêm đường thở. Việc tiêu thụ cà chua và nước ép cà chua thường xuyên đặc biệt tốt cho những người mắc hen suyễn hoặc bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), giúp giảm thiểu các biến chứng và phục hồi tổn thương do khói thuốc hoặc bụi mịn.
6. Củ dền giúp tối ưu hóa quá trình hấp thụ oxy
Củ dền là thực phẩm lý tưởng để tối ưu hóa quá trình hấp thụ oxy. Loại củ này chứa nhiều magie, vitamin C, kali và đặc biệt là nitrat.
Khi vào cơ thể, nitrat chuyển hóa thành oxit nitric, giúp thư giãn các mạch máu, làm giảm huyết áp và cải thiện khả năng hấp thụ oxy của phổi. Điều này giúp cơ thể hô hấp nhẹ nhàng hơn, giảm bớt gánh nặng cho phổi trong những ngày không khí kém chất lượng.
Trước tình hình ô nhiễm không khí tại Hà Nội và một số tỉnh miền Bắc hiện nay, việc chủ động bảo vệ sức khỏe là rất cần thiết. Bên cạnh việc đeo khẩu trang và vệ sinh mũi họng, bạn nên bổ sung các thực phẩm kể trên vào bữa ăn hàng ngày. Một chế độ dinh dưỡng lành mạnh sẽ giúp phổi hoạt động tốt hơn và hạn chế tác động xấu từ môi trường.