Hạ đường huyết là bệnh rất hay gặp, nhất là ở phụ nữ, đa phần mọi người đều cho rằng đó là do bị thiếu máu. Tuy nhiên ít người biết rằng chứng hạ đường huyết còn có nguyên nhân do bệnh lý.
Triệu chứng của bệnh hạ đường huyết thường là vã mồ hôi, hạ huyết áp, tim đập nhanh, nặng sẽ dẫn đến hôn mê.... Khi bị hạ đường huyết người bệnh thường có cảm giác đói lả, rã rời, mệt mỏi. Các xét nghiệm lâm sàng chỉ ra người bệnh bị chứng hạ đường huyết khi đường trong huyết tương máu nhỏ hơn 0,5g/l hoặc 2,8mmol/l.
Dưới đây là một số nguyên nhân có thể dẫn đến chứng hạ đường huyết:
Hạ đường huyết do thuốc: Một số loại thuốc dùng để điều trị hoặc phối hợp trong điều trị bệnh tiểu đường có thể gây ra chứng hạ đường huyết.
Do tiêm insulin : Người đang điều trị bệnh tiểu đường, hạ đường huyết xuất hiện 1-2 giờ sau khi tiêm insulin. Đây là một trong những tai biến ở người bệnh tiểu đường khi không kiểm soát tốt lượng đường huyết trong máu dẫn đến việc sử dụng insulin quá mức cần thiết làm đường huyết hạ đột ngột. Ngoài ra ở người bệnh mang trong mình các khối u, bệnh tự miễn hay những rối loạn của tuyến tụy (nơi tiết ra hormon quan trọng là insulin) làm insulin được sản xuất ra quá nhiều cũng gây hạ đường huyết.
Hạ đường huyết giả: Hạ đường huyết có thể do dùng thuốc insulin hay sulfonylurea không phù hợp, có thể do nhân viên y tế hay trong các trường hợp tự tử. Một trong những chứng hạ đường huyết do vấn đề tâm thần.
Do bệnh tật và những vấn đề sức khỏe khác: Hạ đường huyết có thể xảy ra khi người bệnh mắc phải một số bệnh khác gây ra các rối loạn ảnh hưởng đến chuyển hóa đường trong cơ thể. Đó có thể bao gồm các rối loạn của tuyến tụy và hệ thống nội tiết , các bệnh về gan , tuyến thượng thận (như bệnh suy tuyến thượng thận), hoặc bệnh về thận , suy tim , có thể làm suy yếu chức năng gan, do nhiễm trùng huyết . Có những trường hợp rất hiếm gặp gây hạ đường huyết như người bệnh bị khối u nonpancreatic.
Do vấn đề chuyển hóa bẩm sinh: Trong một số trường hợp hiếm hoi, hạ đường huyết có thể được gây ra do cơ thể thiếu hụt enzyme hoặc hormone ảnh hưởng đến sự trao đổi chất của các loại đường và các thực phẩm chứa carbohydrate . Tuy nhiên những loại bệnh này thường được phát hiện ở giai đoạn bào thai hoặc khi còn nhỏ.
Uống rượu: Một số người khi uống rượu có thể gây ra sự sụt giảm nồng độ đường trong máu gây chứng hạ đường huyết. Các chuyên gia y tế đã khẳng định chứng hạ đường huyết có liên quan đến chứng nghiện rượu và say rượu. Nếu một người bình thường không ăn trong vòng 6 giờ mà uống rượu sẽ làm bệnh hạ đường huyết trở nên nghiêm trọng hơn vì khi cơ thể không có năng lượng, khả năng chuyển hóa đường ở gan giảm sút. Nặng hơn, người uống rượu sẽ rơi vào hôn mê và có thể dẫn đến tử vong.
Hạ đường huyết sau ăn: Còn gọi là hạ đường huyết do đường tiêu hóa, điển hình là những người sau phẫu thuật dạ dày. Hạ đường huyết thường xảy ra trong vòng 1-2 giờ sau bữa ăn. Do cơ thể sản xuất quá nhiều insulin gây ra sự tiêu hóa quá nhanh, thức ăn nhanh chóng được hấp thu vào ruột. Những bệnh nhân sau phẫu thuật loét dạ dày tá tràng , bệnh béo phì , hoặc các vấn đề dạ dày khác cần thận trọng với những phản ứng hạ đường huyết sau ăn này.
Các nguyên nhân khác: Như trên đã nói, có rất nhiều nguyên nhân gây hạ đường huyết, đa phần đều không chẩn đoán được nguyên nhân ngay lập tức mà cần có thời gian theo dõi về tiền sử bệnh. Một trong những nguyên nhân có thể gây hạ đường huyết, mặc dù rất hiếm như hạ đường huyết thai kỳ. Ở giai đoạn đầu mang thai, người mẹ không ăn được do nghén. Hoặc những người bị suy dinh dưỡng, tập thể dục nặng trong thời gian dài rất dễ bị hạ đường huyết. Trẻ sinh non, nhẹ cân , trẻ có mẹ đã được điều trị bệnh tiểu đường type 1 hay mắc chứng tiểu đường thai kỳ rất dễ bị hạ đường huyết.
Hạ đường huyết là một biến chứng phổ biến ở bệnh nhân đang điều trị bệnh tiểu đường (hay còn gọi là hạ đường huyết đái tháo đường ). Tuy nhiên chứng hạ đường huyết còn xảy ra do nhiều nguyên nhân khác như đói, người mắc bệnh nặng không ăn được như các bệnh ung thư, bệnh gan, bệnh về hệ thống tiêu hóa hay bệnh liên quan đến hệ nội tiết. Đến nay các nhà khoa học đã chứng minh được có tới 70% chứng hạ đường huyết không rõ nguyên nhân, nên để nhận biết được nguyên nhân thực sự của căn bệnh này không phải là điều dễ dàng. Bệnh nhân cần gặp các bác sĩ, những người có chuyên môn để tìm ra căn nguyên thực sự của bệnh để điều trị mới có kết quả.
Bạch Dương
( Theo webmd)
