Gốm sứ Cương Duyên và chuyện chưa kể: Khi người trẻ quay về với nguồn cội nghề cổ truyền

Một ngọn lửa truyền đời

Giữa lòng làng gốm Bát Tràng, có một gia đình 3 thế hệ họ Phạm đã bền bỉ nổi lửa suốt hơn nửa thế kỷ, mang tên "Gốm Sứ Cương Duyên". Ngọn lửa bập bùng ấy vừa là lửa lò nung, vừa là ngọn lửa của đam mê, của khát vọng tiếp nối nghề gốm cổ truyền. Ở một vùng đất được xem là di sản văn hóa phi vật thể, việc "giữ lửa" đồng nghĩa với việc gìn giữ một phần hồn cốt văn hóa dân tộc.

Ngược dòng thời gian về những năm 1960, ông Phạm Tiến Môn, một kỹ thuật viên cao cấp, đã đặt những viên gạch đầu tiên cho hành trình của Cương Duyên. Không chỉ lưu giữ kỹ thuật làm gốm truyền thống, ông còn gieo vào lòng con cháu niềm tự hào và tình yêu sâu sắc với nghề. Tiếp nối di sản ấy, con trai ông - Phạm Duy Cương - đã đưa thương hiệu Cương Duyên bước vào một giai đoạn phát triển mới. Ông sáng tạo nên nhiều thủ pháp men màu độc bản, khẳng định "dấu ấn khác biệt" của gốm Cương Duyên trên thị trường. Đặc biệt, hai kỹ thuật thủ công độc đáo là Lam Huế và Dệt Gấm Thêu Hoa - thủ pháp đạt kỷ lục năm 2023 là kỹ thuật chế tác đầu tiên tái hiện được bề mặt vải gấm trên gốm sứ ở Việt Nam - do ông nghiên cứu và phát triển đã góp phần làm giàu thêm kho tàng gốm Bát Tràng.

Ngày nay, Cương Duyên vẫn giữ vững triết lý ấy: Mang đến cho khách hàng những sản phẩm gốm sứ hoàn chỉnh, đậm dấu ấn riêng - như cách ngọn lửa truyền đời vẫn cháy sáng trong từng mảnh gốm.

Thách thức cho nghề truyền thống và người trẻ hiện nay

Khi làn sóng công nghiệp hóa lan rộng, nhiều xưởng gốm chuyển sang dây chuyền tự động, sử dụng kỹ thuật in decal để tăng năng suất và tối ưu chi phí. Thị trường lại ngập tràn hàng công nghiệp giá rẻ, thậm chí cả hàng nhái kém chất lượng, khiến nghề gốm thủ công truyền thống ngày càng đứng trước nhiều thử thách. Trong bối cảnh ấy, gốm sứ Cương Duyên không chọn phủ nhận hay khước từ cái mới, mà tìm cách tiếp nhận có chọn lọc. Công nghệ hiện đại được ứng dụng ở những khâu cần thiết, song những tinh hoa cốt lõi của nghề - từ sản phẩm vuốt tay đến hoa văn vẽ tay - vẫn được gìn giữ như linh hồn của thương hiệu. Sự kết hợp này giúp Cương Duyên vừa đảm bảo tính độc bản, vừa bắt nhịp với nhu cầu đa dạng của thị trường hôm nay.

Đặc biệt, khi bước sang thế hệ thứ ba, câu chuyện của gia đình gốm trở nên đáng chú ý hơn. Trong khi nhiều bạn trẻ rời bỏ làng nghề để tìm cơ hội ở công nghệ, dịch vụ hay những lĩnh vực mới, anh Phạm Duy Tân - thế hệ thứ ba lại chọn con đường quay về, gắn bó với nghề gốm. Với anh Tân, việc tiếp nối thương hiệu không chỉ dừng lại ở trách nhiệm "nối nghề" mà còn là niềm đam mê thực sự. Anh coi đây là cơ hội để kiến tạo một "ngôn ngữ mới" cho gốm sứ, giúp di sản Việt chạm đến nhiều khách hàng trẻ vốn còn xa lạ với giá trị truyền thống.

Giữ lửa trong kỷ nguyên số

Mang theo sức trẻ và tư duy sáng tạo, anh Phạm Duy Tân đã khoác lên Gốm sứ Cương Duyên một diện mạo mới đầy năng lượng. Hệ thống nhận diện thương hiệu được đồng bộ trên nhiều nền tảng số như Facebook, Instagram, TikTok, Zalo với logo, màu sắc và font chữ thống nhất, giúp khách hàng dễ dàng nhận diện. Mỗi ấn phẩm truyền thông được thiết kế chỉn chu, mang hơi thở đương đại, phản ánh hình ảnh một thương hiệu gốm vừa gần gũi vừa hiện đại.

Song song với việc đổi mới cách kể chuyện thương hiệu, Cương Duyên chú trọng phát triển sản phẩm dựa trên việc cập nhật xu hướng và lắng nghe phản hồi khách hàng. Họa tiết và kiểu dáng được làm mới theo từng giai đoạn: từ hoa văn cách điệu, bảng màu tối giản đến các phối palette mềm mại, tạo cảm giác sang trọng mà vẫn phù hợp với không gian sống hiện đại. Ở tầng sâu hơn, chất lượng sản phẩm được nâng tầm nhờ kỹ thuật chế tác tinh chỉnh, men màu sáng tạo được thử nghiệm khắt khe, nguyên liệu tuyển chọn kỹ lưỡng. Toàn bộ quá trình nung - từ kiểm soát nhiệt độ, thời gian đến xử lý men đều được giám sát chặt chẽ, giúp sản phẩm đạt độ bền, độ bóng và giữ trọn nét sắc sảo của họa tiết. Khách hàng, đặc biệt là giới trẻ, dành nhiều phản hồi tích cực, đánh giá sản phẩm vừa mang tinh thần truyền thống vừa toát lên nét hiện đại, khác biệt hẳn so với hình dung quen thuộc về gốm Bát Tràng.

Trong bối cảnh kỷ nguyên số, khi giá trị dễ bị nhân bản công nghiệp, "ngọn lửa" của nghề gốm thủ công lại càng trở nên quý giá. Với Cương Duyên, giữ lửa không chỉ là bảo tồn những tinh hoa chế tác mà còn là biết tận dụng công nghệ như cầu nối để đưa gốm Việt đến gần hơn với công chúng.

Trên các nền tảng số, những video TikTok, Reels tái hiện quy trình làm gốm thành những thước phim vừa giải trí vừa giáo dục. Website và mạng xã hội mở ra cánh cửa thương mại điện tử, giúp sản phẩm "Made in Vietnam" tiếp cận thị trường quốc tế. Bên cạnh đó, các workshop trải nghiệm cho học sinh và du khách tiếp tục gieo mầm tình yêu nghề, khơi dậy niềm tự hào và tinh thần gìn giữ di sản trong thế hệ trẻ.

Để ngọn lửa gốm Bát Tràng cháy bền trong thời đại số, Cương Duyên kiên trì tìm kiếm sự cân bằng: đổi mới để thích ứng với thời cuộc nhưng vẫn chắt lọc tinh hoa truyền thống. Chính sự hòa quyện ấy đã và đang giúp thương hiệu tiếp tục tỏa sáng, viết tiếp hành trình truyền đời của nghề gốm Việt.

Doanh nghiệp tự giới thiệu