Một trong các vấn đề được ghi nhận trong xã hội hiện đại ngày nay là tình trạng thiếu ngủ, ngủ không đủ giấc, đặc biệt là lứa tuổi thanh thiếu niên từ cấp tiểu học. Tình trạng thiếu ngủ ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Các chuyên gia tâm lý khuyên các bậc cha mẹ phải biết bảo vệ sức khỏe thể lực cũng như trí lực của con cái mình. Muốn vậy chúng ta cần phải có một giấc ngủ đúng và ngủ đủ giấc mỗi ngày.
Tác hại của việc thiếu ngủ
Theo Tổ chức Chăm sóc giấc ngủ quốc gia (National Sleep Foundation - Hoa Kỳ) khuyến nghị thời gian mà một người nên ngủ trong 1 đêm cho các lứa tuổi như sau: Trẻ tiểu học (6-13 tuổi) cần ngủ 9-11 giờ (trước đây là 10-11 giờ); Tuổi teens (14-17 tuổi): 8-10 giờ (trước đây là 8,5-9,5 giờ); Thanh niên (18-25 tuổi): 7-9 giờ; Người lớn (26-64 tuổi): 7-9 giờ (không thay đổi so với trước). Thiếu ngủ có thể ảnh hưởng đến sức khỏe như giảm trí nhớ, giảm chiều cao, cân nặng, tâm sinh lý, suy giảm hệ thống miễn dịch... và các hoạt động hàng ngày như việc đi học đều đặn và đúng giờ cũng khó thực hiện được; mối nguy hiểm khi đi xe trong tình trạng buồn ngủ...
Ngủ không đủ giấc ảnh hưởng đến thể chất, tâm sinh lý của trẻ. Tập thể dục đều đặn giúp con bạn có giấc ngủ tốt.
Những đứa trẻ thiếu ngủ rất dễ sinh cáu gắt, tính tình cục cằn... Nếu tình trạng này kéo dài rất dễ nảy sinh các vấn đề về tâm thần. Thực tế cho thấy, áp lực của việc học tập quá nhiều đã lấy bớt đi thời gian ngủ quý báu của chúng. Ngoài ra, thiết bị và trò chơi điện tử cũng góp phần không nhỏ vào tình trạng thiếu ngủ, ngủ không ra ngủ... Có tới 40% số trẻ vị thành niên có từ 2-4 thiết bị điện tử trở lên trong phòng ngủ. Những đứa trẻ này mỗi đêm dành ít nhất 30 phút để chơi trên những thiết bị điện tử này và như vậy có nghĩa là thời gian ngủ của chúng bị giảm đi chừng đó. Vậy là hôm sau chắc chắn chúng sẽ ngủ gật ở trường. Tình trạng đó kéo dài sẽ ảnh hưởng đến kết quả học tập. Các chuyên gia y tế đưa ra những lời khuyên rõ ràng là lứa tuổi thanh thiếu niên cần phải ngủ đủ từ 8-9 giờ mỗi ngày.
Dấu hiệu con bạn đang bị thiếu ngủ hay ngủ không đủ
Buổi sáng, chuông đồng hồ báo thức, con bạn không thể dậy liền ngay lập tức. Có khi bạn gọi nhiều lần thì con bạn mới chịu dậy; Con bạn thường ngủ quá nhiều vào những ngày nghỉ cuối tuần, thường là nhiều hơn khoảng 2 giờ so với bình thường. Ví dụ sáng thứ 7 mà ngủ tới gần trưa mới thức giấc thì hoàn toàn không tốt; Con bạn rất dễ nổi nóng và hay càu nhàu, lo lắng khi phải thức khuya học bài; Con bạn thường có những cơn buồn ngủ khoảng 10-15 phút gọi là “cơn ngủ gà ngủ gật”, dù đang ở trong lớp hay ở nhà; Hay ngủ gật trong lớp, ngủ ngay tại bàn học cho dù xung quanh mọi hoạt động vẫn diễn ra ngay bên cạnh; Con bạn muốn uống cà phê hay đồ uống chống lại cơn buồn ngủ vào ban ngày.
Xây dựng thói quen cho con giấc ngủ tốt
Tốt nhất con bạn cần sắp xếp đi ngủ và thức dậy theo một thời gian cố định mỗi ngày; Một vài hoạt động thể lực đều đặn hàng ngày sẽ giúp chúng tỉnh táo khi học tập và có giấc ngủ ngon; Không đặt máy tính cũng như tivi trong phòng ngủ của chúng: thời gian sử dụng các thiết bị điện tử có thể để con bạn ngủ muộn và khó có thể ngủ sau đó; Và nó sẽ tạo thành thói quen đi ngủ muộn vào ban đêm và mệt mỏi vào ban ngày; Tắt tất cả các thiết bị điện tử, kể cả điện thoại 1 giờ trước khi đi ngủ. Nếu không làm như vậy thì bạn phải sử dụng loại phần mềm để khóa mã không để con lên mạng vào giờ bắt buộc phải đi ngủ. Hoặc đối với các thiết bị điện tử, điện thoại di động, bạn cần phải yêu cầu con mình để vào một nơi quy định ngoài phòng ngủ.
BS. Phạm Việt Hòa
