Đây là chủ đề của Ngày Thế giới phòng chống sốt rét 25/4/2012. Nội dung của chủ đề này đã cho thấy toàn cảnh công cuộc phòng chống sốt rét trên toàn cầu nhiều năm qua. Tổng Thư ký Liên hợp quốc Ban Ki-Moon cho rằng, thành tựu đạt được trong công tác phòng chống sốt rét những năm gần đây cho thấy rằng cuộc chiến chống sốt rét có thể giành thắng lợi. Tuy nhiên, công cuộc này vẫn cần sự đầu tư thỏa đáng để chống lại ký sinh trùng sốt rét kháng thuốc và kháng hóa chất.
 Ngăn chặn và đầu tư cho sốt rét góp phần tích cực bảo vệ bà mẹ và trẻ em khỏi tác động của bệnh. |
Giữ vững thành quả
Nỗ lực từ các quốc gia và cộng đồng quốc tế nhằm ngăn chặn bệnh sốt rét đang tiếp tục được thực hiện. Nhờ sự mở rộng nhanh chóng các biện pháp can thiệp đã cứu sống nhân loại. Điều này có thể thấy được qua số ca mắc và tử vong giảm đi một cách bền vững trên phạm vi toàn cầu. Trong thập kỷ qua, chỉ tính riêng tỉ lệ tử vong do sốt rét ở châu Phi đã giảm xuống còn 1/3, trong khi đó 35/53 quốc gia ngoài châu Phi đang bị ảnh hưởng bởi sốt rét cũng đã thành công làm giảm hơn 50% tỉ lệ tử vong.
Nhưng mặc dù những thành tựu đạt được đáng khích lệ, song cũng rất “mong manh”, vì vậy, điều sống còn là cần phải duy trì và tăng cường đầu tư cơ bản, hỗ trợ cho các nghiên cứu đang thực hiện cũng như phát triển các phương pháp, công cụ mới hiệu quả hơn để chống lại tình trạng kháng thuốc và kháng hóa chất.
Cứu lấy mạng sống
Khoảng một nửa dân số trên thế giới có nguy cơ mắc bệnh sốt rét. Đây là một căn bệnh có thể ngăn ngừa và điều trị được, nhưng cứ mỗi một phút nó vẫn cướp đi sinh mạng của 1 đứa trẻ. Chỉ cần tăng cường các nỗ lực ngăn chặn sốt rét, kể cả mở rộng mức độ bao phủ cung cấp màn chống muỗi cho toàn dân sẽ cứu sống ước tính khoảng 3 triệu trẻ em châu Phi tính đến năm 2015.
Công tác phòng chống sốt rét thành công có tác động mạnh mẽ đối với sức khỏe, năng suất và an sinh của người dân sống trong vùng nguy cơ sốt rét. Phòng chống sốt rét thành công không chỉ cứu lấy mạng sống của họ mà còn giúp họ nâng cao tỉ lệ sống sót của bà mẹ và trẻ em, cải thiện sức khỏe cho người đang sống cùng với HIV, giảm tỉ lệ học sinh bỏ học và chống lại đói nghèo.
 Muỗi truyền bệnh sốt rét kháng hóa chất là một vấn đề được tất cả các quốc gia có sốt rét lưu hành quan tâm. |
Đầu tư vào sốt rét
Tác động của bệnh sốt rét đối với sự tăng trưởng và phát triển kinh tế là vô cùng to lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các gia đình,
doanh nghiệp và quốc gia. Theo ước tính, sốt rét tác động tiêu cực đến 1,3% chỉ số GDP ở các nước chịu gánh nặng do sốt rét. Có đến 42 quốc gia đã nâng mức chi phí lên khoảng 1.000 USD Mỹ bình quân đầu người từ giữa năm 2000 - 2010 cho các nỗ lực phòng chống sốt rét.
Nhưng vẫn cần chi phí đầu tư hơn nữa bởi nếu các nước có sốt rét lưu hành sẵn sàng chi 1% ngân sách quốc gia cho công tác phòng chống sốt rét thì sẽ có đến 75 quốc gia có thể cung cấp đủ màn tẩm hóa chất cho người dân có nguy cơ mắc bệnh, một biện pháp can thiệp y tế đơn giản, ít tốn kém và hiệu quả nhất hiện nay. Sử dụng màn chống muỗi tẩm hóa chất được chứng minh là giảm tỉ lệ tử vong ở trẻ em hơn 20% và giảm 50% số ca mắc sốt rét. Các nghiên cứu cho thấy, 96% người dân có màn chống muỗi đã sử dụng chúng.
Bên cạnh đầu tư trong nước cho công tác phòng chống sốt rét còn cần phải duy trì nhiệm vụ quốc gia và quốc tế về tăng cường các biện pháp phù hợp đã được kiểm chứng nhằm ngăn chặn, chẩn đoán và điều trị sốt rét. Nếu không, chúng ta có nguy cơ đảo ngược lại những thành tựu có được ngày nay và đánh mất nhiều sinh mạng hơn do căn bệnh vốn dĩ có thể ngăn chặn và điều trị được này.
PGS.TS. Triệu Nguyên Trung