Hằng năm, có đến hàng ngàn ca thương tật về mắt xảy ra trong thể thao và các hoạt động giải trí. Điều may mắn là các chấn thương mắt có thể phòng tránh được bằng cách sử dụng các vật dụng bảo vệ mắt thích hợp.
Các loại chấn thương mắt
Chấn thương mi và lệ bộ:
Đụng dập và tụ máu: Có thể gây bầm dập tổ chức, mi sưng nề bầm tím, khó mở mắt. Những tổn thương ở vùng lân cận như mũi, thái dương, tụ máu ngoài màng cứng... khám sẽ chỉ thấy các dấu hiệu (lạo xạo xương, vết thương...), tràn khí dưới da.
Vết thương: gây ra cho mi và lệ bộ có loại không xuyên thấu và loại xuyên thấu mi mắt. Vết thương đã thấu mi rất có thể kèm theo thương tổn ở nhãn cầu.
Ca gắp dị vật trong mắt.
Chấn thương nhãn cầu: Đụng dập hoặc vết thương gây tổn thương ở
Kết mạc: Có thể bị chảy máu, tụ máu, rách kết mạc, dị vật. Máu tụ dưới kết mạc thường tự tiêu và không để lại di chứng. Rách kết mạc đơn thuần nếu dài trên 0,5cm cần phải được khâu lại.
Giác mạc: bị trợt biểu mô, giác mạc bị phù nề, mờ đục. Có thể có xuất huyết tiền phòng. Nứt vỡ giác mạc, vết nứt vỡ củng mạc. Dị vật giác mạc. Cũng có thể có vết thương xuyên giác mạc.
Củng mạc: dễ gặp là tụ máu kết mạc, khối phồng có màu đen của hắc mạc. Tiền phòng sâu, mống mắt thậm chí còn lõm về phía sau. Mắt mềm, có khi không đo được nhãn áp. Soi đáy mắt thấy máu dịch kính, vết thương ở võng mạc, hắc mạc.
Chấn thương mống mắt, thể mi, tiền phòng: Đồng tử giãn và méo là dấu hiệu hay gặp.
Thể thủy tinh: tổn thương gây ra có thể khiến thể thủy tinh lệch từng phần: Tiền phòng nông sâu không đều, có dấu hiệu rung rinh mống mắt, bệnh nhân có thể nhìn đôi ở mắt bị thương. Lệch toàn phần: Thường do lực tác động rất mạnh gây đứt toàn bộ các dây chằng Zinn. Thể thủy tinh có thể bị lệch.
Dịch kính: Xuất huyết dịch kính rất hay gặp, thường là hậu quả của tổn thương võng mạc, hắc mạc.
Đáy mắt: Phù võng mạc ở cực sau, chảy máu, bong võng mạc, rách hắc mạc
Thị thần kinh: Nhìn chung, tổn thương thị thần kinh mất thị lực tức thì sau sang chấn ít khi hồi phục, thường dẫn tới teo thị thần kinh.
Hốc mắt: Nứt vỡ xương có thể xảy ra ở vùng ống thị giác gây chèn ép dây thần kinh thị giác hoặc gây xuất huyết vùng quanh thị thần kinh và rồi cũng đưa đến sự chèn ép thần kinh thị giác làm cho thị lực giảm trầm trọng hoặc mất.
Hãy bảo vệ đôi mắt khi chơi thể thao
Để giảm nguy cơ với mắt khi chơi thể thao, mọi người nên đeo các loại kính chuyên dụng để bảo vệ mắt. Chọn kính mắt dành riêng cho thể thao của bạn và đảm bảo nó vừa vặn thoải mái trên khuôn mặt của bạn. Kính cận, viễn thông thường, kính áp tròng và kính râm sẽ không bảo vệ bạn khỏi chấn thương. Hầu hết các kính bảo vệ có thể được thực hiện để phù hợp với bệnh mắt của bạn. Để bảo vệ tốt nhất, hãy sử dụng kính mắt làm bằng polycarbonate siêu cứng.
Những điều cần làm ngay để bảo vệ mắt
Uống nhiều nước: Tình trạng mất nước có thể đẩy nhanh sự phát triển của cườm mắt. Nên uống 6 - 8 ly nước mỗi ngày để giữ mắt ẩm, sạch và khỏe.
Ăn nhiều rau quả: Nên tăng cường những loại thực phẩm chứa nhiều chất chống ôxy hóa, các loại quả mọng như dâu tây, mâm xôi, anh đào, nho... nhằm ngăn chặn hoặc trì hoãn sự tiến triển của một số bệnh về mắt.
Cho mắt nghỉ giải lao: Việc sử dụng điện thoại di động, tivi và máy tính có thể làm mệt mắt do phải điều tiết quá mức. Tuân thủ quy định “20-20-20” để mắt được nghỉ ngơi. Nghĩa là mỗi 20 phút, nhìn xa khỏi màn hình 20 feet (hơn 6m) trong 20 giây.
Không dụi mắt: Bằng thói quen dụi mắt, bạn gián tiếp đưa vi khuẩn và virus vào mắt. Ngoài ra, không bao giờ chạm tay vào mắt và khu vực xung quanh mắt một khi chưa rửa tay sạch sẽ.
Bỏ hút thuốc: Hút thuốc không chỉ gây hại cho phổi như chúng ta đều biết. Hút thuốc còn làm tăng rủi ro mắc các bệnh về mắt, đặc biệt là bệnh cườm. Các chuyên gia y tế cho biết, nếu ngay hôm nay bạn bỏ thuốc lá đồng nghĩa thị lực của bạn sẽ được cải thiện.
Khám mắt thường xuyên: Ngoài việc đảm bảo thị lực bình thường, việc khám mắt thường xuyên còn giúp phát hiện sớm các dấu hiệu cảnh báo bệnh lý ở mắt và điều trị kịp thời. Bởi vì thực tế cho thấy, nhiều bệnh về mắt thường không có bất cứ dấu hiệu hay triệu chứng nào trong giai đoạn đầu.
Những môn thể thao có nguy cơ trung bình: bóng bầu dục, chơi golf, cầu lông, bóng đá, tennis, câu cá.
Những môn thể thao nguy cơ thấp: đạp xe, thể dục dụng cụ múa lụa, chạy bộ, lặn, trượt tuyết, bơi lội.