"Nổ" trà thần thánh
Chị T.K.T. (trú thành phố Đồng Hới) được nhiều người rỉ tai khuyên dùng một loại trà có tên là trà hòa tan Multi Juice, hỗ trợ tăng cường sức khỏe và hỗ trợ điều trị nhiều loại bệnh. Để kiểm chứng công hiệu loại trà này, chị T. được mọi người giới thiệu đến Công ty TNHH TMDV Bitney Sơn Hà (địa chỉ số 1, đường F325, thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình) để nghe tư vấn.
"Tại công ty này, tôi được tư vấn rằng loại trà thảo dược tế bào gốc Multi Juice hỗ trợ tăng cường sức khỏe rất tốt và còn có thể khiến một số bệnh mãn tính, nan y có tiến triển ngoài mong đợi. Tôi rất nghi ngờ về những lời tư vấn, quảng cáo này bởi qua tìm hiểu chưa có loại thuốc hay thực phẩm nào thần kỳ như vậy", chị T. chia sẻ.
Nhiều người dân tại thành phố Đồng Hới đã phản ánh tới cơ quan chức năng về việc Công ty TNHH TMDV Bitney Sơn Hà (gọi tắt Công ty Bitney Sơn Hà) tổ chức hội nghị khách hàng, với những đội nhóm tư vấn loại trà này hỗ trợ trị lành bách bệnh, nhất là các bệnh nan y, bệnh mãn tính như ung thư, cơ, xương khớp… Tuy nhiên giá thành của một sản phẩm ở mức... trên trời.
Phóng viên Báo Sức khỏe và Đời sống trong vai người dân cần tư vấn về việc giảm cân, tăng cường sức khỏe để làm rõ các phản ánh của người dân. Trưa ngày 18/12, khi phóng viên vừa bước vào văn phòng Công ty Bitney Sơn Hà, một người phụ nữ tên Dung đang giới thiệu về loại trà "thần kỳ" cho một khách hàng để giải quyết vấn đề thiếu cân. Nhằm tăng phần uy tín, người này dẫn chứng việc người bạn của mình tại tỉnh Thái Bình tăng 5kg sau một liệu trình sử dụng 7 hộp trà, cùng với đó sức khỏe cũng được cải thiện.
Theo người phụ nữ này, sản phẩm này có tên gọi trà thảo dược tế bào gốc, được chiết xuất từ 7 loại thảo dược: sâm ma ca, sâm Ấn Độ, Đông trùng Hạ thảo, nấm tích dương, quả cọ lùn Bắc Mỹ, bột chanh và đường đơn.
Khi phóng viên đề cập đến nhu cầu giảm cân, người tư vấn tên Dung tự tin: "Muốn giảm cân thì buổi sáng em chỉ cần uống 1 gói trà và nhịn ăn bởi vì cái này có đủ năng lượng cho em. Đồng thời, cần uống nhiều hơn để giảm mỡ".
Mặc dù trước đó, người này nói rằng sản phẩm này không phải là thuốc, thực phẩm chức năng nhưng những tư vấn sau đó liên tục nhấn mạnh đến khả năng "thần thánh" của loại trà này. Về giá thành, phóng viên được người tư vấn này cho biết, sử dụng một liệu trình kéo dài 1 tháng 7 hộp trà, mỗi hộp 10 gói với giá 8 triệu đồng.
Tiếp đó, người này giới thiệu về công dụng trong việc chống say khi uống bia, rượu: "Trước khi nhậu em uống 1 gói, sau khi nhậu em uống 1 gói em không biết say là gì luôn. Chồng chị uống rượu nhiều mà không say vì uống trà này, dù trước đó anh chỉ cần 2 chén là đỏ mặt rồi nhưng giờ chả biết say là gì".
Phóng viên thực sự bất ngờ khi người này nói về công dụng hỗ trợ phục hồi sức khỏe cho những người bị bệnh mãn tính, bệnh nan y của loại trà có tên gọi "trà tế bào gốc". "Có anh bị ung thư gan mà bây giờ khỏe mạnh, trước đi viện thường xuyên, bây giờ uống trà này ngày 4 gói không sợ quá liều. Có người ung thư phổi uống 1 ngày 1 hộp, nó hỗ trợ", người phụ nữ tên Dung nói.
Theo người tư vấn tên Dung, cách dùng của loại trà này rất đơn giả, chỉ cần hòa trong nước để uống hoặc ngậm trực tiếp trà khô rồi nuốt. Đối tượng có thể sử dụng loại trà này là cả người già lẫn người trẻ, nam nữ như nhau.
"Có người bị loạn thần, hay nói nhảm, đi lang thang uống cái này nên bây giờ minh mẫn rồi. Loại trà này có rất nhiều công dụng. Có bầu cũng uống được, trẻ nhỏ cũng uống được. Ung thư nặng quá thì bọn chị cũng không tư vấn nhưng họ biết đến và mong muốn "còn nước, còn tát" thì người nhà mua về cho họ dùng", Dung nói.
Để tạo lòng tin Dung lấy dẫn chứng ngay người thân, người quen của mình sử dụng loại trà này. "Con của anh trai chị mới có 2 tuổi mà ngày nào cũng uống trà này. Trước đây không uống cháu hay ho hen, sổ mũi... Từ ngày uống trà này không phải dùng thuốc tây luôn. Bố mẹ chị 2 bên dùng hơn 1 năm nay rồi. Bố chồng chị 84 tuổi, trước đó bị tai biến, khi dùng trà này không phải đi viện hay uống thuốc huyết áp nữa", Dung nói.
Khi được hỏi lý do tại sao loại thực phẩm này lại có công hiệu "thần kỳ" như vậy, người tư vấn cho rằng, trà không phải là chữa bệnh, nó là cơ chế tự chữa lành, cơ thể yếu chỗ nào, uống trà vào thì nó sẽ tác động chính vào chỗ tế bào bị tổn thương đấy chữa lành. Cái này nó không sợ quá liều, vì nó không phải thẩm thấu qua dạ dày, nó thẩm thấu qua niêm mạc lưỡi và khoang miệng. Cái này ngậm khô càng tốt, nó đi thẳng vào tuyến yên...
"Cái này hoàn toàn bằng thảo dược, nó đi trực tiếp vào tế bào để tái tạo tế bào mới. Đặc biệt là ung thư máu, chỉ 3 tháng là cải thiện. Bản thân chị chứng kiến một gia đình bán nhà, bán xe đi truyền máu hàng tháng cho con vì bệnh máu trắng. Biết đến sản phẩm này cho con dùng 3 tháng là không phải đi truyền máu nữa. Riêng những vấn đề về máu cực kỳ nhanh, nó đi trực tiếp vào máu, tầm soát tế bào nào hỏng, tế bào nào lỗi đi vào nó sửa, nó chữa lành", Dung khẳng định.
Chưa có bằng chứng khoa học
Để làm sáng tỏ vấn đề này, phóng viên Báo Sức khỏe và Đời sống có cuộc trò chuyện cùng Ths. dinh dưỡng Bùi Thị Nhị Sen, Trưởng Khoa Dinh dưỡng, BV Hữu nghị Việt Nam – Cuba Đồng Hới. Theo Ths.Sen các sản phẩm trà chỉ có tác dụng kích thích vị giác, cải thiện tiêu hóa, tăng cường các chất chống oxy hóa cho cơ thể.
Hiện trên thế giới chưa ghi nhận loại thực phẩm nào hỗ trợ điều trị nhiều bệnh nan y tiến triển tốt nhanh như lời giới thiệu trên. Việc sử dụng trà bằng cách ngậm, các chất trong đó sẽ đi trực tiếp vào máu không qua gan xử lý. Ngay cả với thuốc, phương thức này chỉ sử dụng cho trường hợp khẩn cấp, cấp cứu.
"Sau khi lắng nghe những lời tư vấn về trà hòa tan Multi Juice, về mặt khoa học, những giới thiệu về sản phẩm này của người tư vấn là chưa hợp lý. Với những quảng cáo rằng trà có khả năng hỗ trợ chữa bệnh hiểm nghèo sau liệu trình vài tháng không phải dùng thuốc thì rất khó. Hiện cũng chưa có thuốc hay thực phẩm chức năng nào chữa bệnh trong thời gian ngắn như thế", Ths. Sen chia sẻ.
Theo nhận định của Ths. Sen, nhà cung cấp sản phẩm đang dùng việc công bố sản phẩm không phải thuốc, thực phẩm chức năng, thực phẩm bổ sung để tránh các kiểm duyệt, kiểm tra của Bộ Y tế, các đơn vị chức năng.
Chia sẻ của Ths. dinh dưỡng Bùi Thị Nhị Sen, Trưởng Khoa Dinh dưỡng, BV Hữu nghị Việt Nam – Cuba Đồng Hới.
Không được tư vấn cho khách hàng về công dụng sản phẩm
Theo báo cáo của Sở Y tế Quảng Bình, đơn vị vừa thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành (gồm Sở Y tế; Công an tỉnh Quảng Bình) phối hợp với UBND phường Bắc Lý tiến hành làm việc với Công ty TNHH TMDV Bitney Sơn Hà.
Về thông tin sản phẩm, trà Bitney là Sản phẩm Trà hòa tan Multi Juice, có xuất xứ từ Malaysia, do Công ty TNHH Thương mại Đầu tư Bitney Việt Nam (có địa chỉ tại tầng 14 toàn nhà HM Town, 412 Nguyễn Thị Minh Khai, Phường 05, Quận 3 thành phố Hồ Chí Minh) phân phối và tự công bố sản phẩm. Công ty TNHH TMDV Bitney Sơn Hà là đơn vị tư vấn giới thiệu sản phẩm. Tại thời điểm kiểm tra, công ty này không bán sản phẩm tại trụ sở.
Công ty Bitney Sơn Hà mở văn phòng để giới thiệu và tư vấn sản phẩm. Sản phẩm dùng để giới thiệu có hóa đơn xuất kho và các chứng từ liên quan đến sản phẩm.
Sản phẩm Trà hòa tan Multi Juice không phải là thực phẩm chức năng, không thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm của Sở Y tế, thuộc thẩm quyền quản lý của ngành Công thương.
Còn việc định giá sản phẩm được quy định tại Luật giá. Quy định các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh tự định giá hàng hóa, dịch vụ do mình sản xuất, kinh doanh, trừ hàng hóa, dịch vụ thuộc Danh mục hàng hóa, dịch vụ do Nhà nước định giá. Vì vậy đơn vị tự kê khai và định giá sản phẩm bán ra thị trường.
Ông Mai Thanh Hải, Chánh Thanh tra Sở Y tế Quảng Bình cho biết, đoàn kiểm tra yêu cầu Công ty Bitney Sơn Hà trong quá trình tư vấn sản phẩm không được tư vấn cho khách hàng về công dụng chữa bệnh của sản phẩm trà hòa tan Multi Juice và tháo dỡ quảng cáo dễ gây hiểu nhầm về tác dụng chữa bệnh của sản phẩm.
Đoàn cũng đề nghị UBND phường Bắc Lý tăng cường theo dõi doanh nghiệp này do hoạt động, kinh doanh trên địa bàn và quản lý theo quy định của pháp luật.
Lãnh đạo Phòng Quản lý thương mại, Sở Công Thương tỉnh Quảng Bình cho biết, Công ty TNHH TMDV Bitney Sơn Hà không nằm trong danh sách doanh nghiệp đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp trên địa bàn tỉnh Quảng Bình. Sở này cũng liên hệ Bộ Công Thương và được biết, bộ cũng chưa cấp phép hoạt động cho công ty này, chứng tỏ đơn vị đang hoạt động trái phép.