Tử vong, tử nạn hay chết người... là những thuật ngữ không ai muốn nhắc đến, nhưng thực tế lại có những kiểu tai nạn tỷ lệ tử vong cao bất ngờ, gây chủ quan do không có cách phòng tránh thích hợp.
Số người chết vì rượu lớn hơn số người chết vì phản ứng phụ của các loại thuốc
Theo số liệu thống kê của Bộ An ninh Nội vụ Mỹ (DHS), số người chết vì rượu mỗi năm tại quốc gia này lên tới khoảng 80.000 người, cao hơn cả số ca tử vong vì các phản ứng phụ của thuốc chữa bệnh. Phần lớn rơi vào nhóm nghiện, phải lệ thuộc vào rượu. Ví dụ, đàn ông uống trên 5 bữa, phụ nữ trên 4 bữa mỗi ngày. Rất đa dạng như trúng độc cồn, chết vì tai nạn giao thông, vì bạo lực, mắc các chứng bệnh nan y vì rượu. Trong khi đó, số người chết vì phản ứng phụ các loại thuốc chữa bệnh chỉ có 41.000 người (năm 2011), hoặc 44.000 người của năm 2013. Nguyên nhân tử vong vì thuốc là do dùng quá liều, tự ý dùng các loại thuốc bị cấm.
Số người chết do rượu lớn hơn số người chết vì dị ứng thuốc.
Nhiễm độc thực phẩm tử vong cao hơn cả CO
CO (Carbon monoxide) là loại khí rất độc cho sức khỏe con người, nó không màu, không mùi, không vị nhưng lại tác động trực tiếp đến sức khỏe khi hít phải một lượng lớn. CO đi vào dòng máu, liên kết với hemoglobin, vô hiệu hóa chức năng của máu và làm cho cơ thể bị ngộ độc. Trung bình mỗi năm tại Mỹ có khoảng 430 ca tử vong vì loại khí này. Tuy nhiên có một loại bệnh khác không phải là khí độc mà có tỷ lệ tử vong cao hơn đó là an toàn thực phẩm, kể cả thực phẩm lẫn đồ ăn thức uống..., hàng năm cướp đi trên 3.000 sinh mạng người Mỹ. Đây cũng là những căn bệnh hoàn toàn có thể phòng tránh được, kể cả ở khâu sản xuất lẫn tiêu dùng thông qua phương án dùng thực phẩm sạch, ăn chín, uống chín và thường xuyên rửa tay sạch bằng xà phòng.
Gió lạnh gây tử vong cao hơn cả lốc xoáy
Theo các chuyên gia y tế, hạ thân nhiệt còn nguy hiểm hơn cả thời tiết nóng. Nếu hạ thân nhiệt ở mức ôn hòa thường được xem là cảm lạnh. Dấu hiệu dễ nhận biết như run rẩy, tê đầu ngón chân, ngón tay... Run rẩy không là giải pháp giúp cho cơ thể ấm lên, nhưng khi quá nóng người ta có thể xử lý được bằng cách làm mát cơ thể. Hiện tượng run rẩy nguy hiểm thường xuất hiện khi cơ thể giảm dưới 35oC và khi nhiệt độ tụt dưới 32oC thì cơ thể không thể run rẩy nữa. Tại mức nhiệt độ này, con người sẽ lẫn lộn, thậm chí còn tự cởi bỏ áo ra một cách vô ý thức. Khi nhiệt độ cơ thể xuống tới 30oC sẽ rơi vào tình trạng mất ý thức hoàn toàn và nguy cơ tử vong là rất cao do cơ thể phải giảm quá trình chuyển hóa để giảm nhu cầu cần đến ôxy. Nhịp tim và hô hấp yếu dần và cuối cùng thân nhiệt giảm xuống 20oC phát sinh loạn nhịp tim. Hiện tượng tử vong có thể xuất hiện khi thân nhiệt tụt xuống ngưỡng 28oC.
Theo số liệu thống kê, hàng năm có trên 1.300 người Mỹ thiệt mạng vì môi trường quá lạnh, nhất là vào những ngày mùa đông khắc nghiệt. Số ca tử vong này còn cao hơn cả những cơn lốc xoáy gây ra mỗi năm (chỉ có 75 ca). Vì vậy khi đã bị cóng tay trong mùa đông, thì mọi người cần phải cảnh giác và có các phương pháp phòng ngừa thích hợp.
Nắng nóng mùa hè gây tử vong cao hơn cả sét đánh
Thông thường, nhiệt độ của sét khi mưa giông có khi lên tới 30.000oC và là thủ phạm làm khoảng 51 người Mỹ bị thiệt mạng mỗi năm. Trái ngược với những gì được đồn thổi, hầu hết các nạn nhân không bị sét đánh trực tiếp, mà thay vào đó sét đánh đối tượng ở gần nên làm chết lây. Đây là lý do tại sao người ta khuyến cáo mọi người không nên ra ngoài khi trời mưa nhằm hạn chế tử vong. Tuy nhiên, tử vong vì sét đánh vẫn không lớn bằng nhiệt độ nóng gây ra cho con người.
Trung bình hàng năm tại Mỹ có khoảng 618 người chết vì nhiệt quá cao trong mùa hè, cao hơn gấp 10 lần so với tử vong vì sét. Điều này dễ lý giải, khi nhiệt độ tăng, ngoài việc ra mồ hôi, cơ thể còn cố gắng để làm mát bằng cách bơm máu nhiều ra phía da để giúp tỏa nhiệt. Nếu thân nhiệt không hạ, máu tiếp tục được bơm ra khỏi các bộ phận nội tạng của cơ thể. Việc máu thiếu ôxy làm cho các cơ quan nội tạng suy kiệt và nếu nhiệt không giảm sẽ phát sinh ra các phản ứng viêm toàn thân, cản trở quá trình làm mát. Khi nhiệt độ cơ thể tăng đến 40oC, não nhận được ít máu hơn nên sinh ra tình trạng tăng áp lực nội sọ, các mô bị tổn thương dồn ứ trong máu phát sinh biến chứng về thận. Nếu cơ thể tăng tới 49oC thì nguy cơ tử vong là khó tránh do các tế bào bị nhiệt độ triệt tiêu.
Số ca tử vong rơi từ trên giường xuống còn cao hơn cả rơi từ bánh xe giải trí
Gần đây tại Mỹ xảy ra một số vụ tai nạn liên quan đến bánh xe giải trí làm dư luận ái ngại. Tuy nhiên số ca tử vong liên quan đến bánh xe giải trí rất thấp, không quá 4 vụ/năm. 1/4 liên quan đến bệnh nghề nghiệp của công nhân và khoảng một nửa là do sức khỏe của người tham gia ngồi trên bánh xe giải trí. Tất cả những ca tử vong này đều có thể ngăn ngừa được bằng cách chấp hành tốt các quy định về an toàn lao động và quy định chuyên môn. Trong khi số ca tử vong vì bánh xe giải trí không đáng kể thì số ca tử vong rơi từ trên giường xuống ở Mỹ lại rất cao, trên 11 lần so với rơi từ bánh xe giải trí, khoảng 450 người, nhất là nhóm trẻ nhỏ.
(Theo Listverse, 4/2015)
Khắc Nam
