Rất khó xác định được một cách chắc chắn về phản ứng bất lợi của thuốc điều trị đối với chức năng tình dục của người sử dụng, vì chức năng này còn chịu ảnh hưởng nhiều từ tình trạng sức khỏe, tuổi tác, các bệnh có sẵn và nhất là yếu tố tâm lý.
Tùy theo mức độ ảnh hưởng đến chức năng tính dục, có thể chia thuốc chống tăng huyết áp làm 3 nhóm khác nhau gồm: thuốc hay gây giảm, thuốc đôi khi gây giảm và thuốc chưa thấy giảm chức năng tình dục.
Thuốc hay gây giảm chức năng tình dục như: thuốc ức chế hạch (arfonad); thuốc lợi tiểu kháng aldosteron (spironolacton, aldacton), thuốc chẹn bêta (propranolon, labetalol); thuốc ức chế giao cảm tác dụng lên tận cùng dây thần kinh (guanethidin, guanadrel, reserpin); thuốc chẹn alpha (phentolamin, regitin, phenoxy-benzamin, prazosin, minipress, terazosin).
Thuốc đôi khi gây giảm chức năng tình dục như: thuốc ức chế giao cảm có tác dụng trung ương (alpha-methyldopa, dopegyt, clonidin, catapressan, guanabenz, guanfacine, thuốc lợi tiểu thiazid (hypothiazid), thuốc lợi tiểu quai furosemid (lasix).
Thuốc chưa thấy giảm chức năng tình dục như: thuốc lợi tiểu giữ kali, trừ kháng aldosteron (triamteren, amilorid); thuốc giãn mạch trực tiếp (hydralazin); thuốc ức chế enzym chuyển dạng angiotensin, thuốc chặn kênh calci; thuốc chẹn bêta có chọn lọc (atenolol, metoprolon, acebutolol.
Lời khuyên của thầy thuốc
Khi dùng thuốc điều trị cần lưu ý đến một số trường hợp như: nếu người bệnh bị rối loạn cương hoặc giảm chất nhờn bộ phận sinh dục nên tránh dùng các thuốc chống thiết cholin. Nếu người khó kích thích tình dục nên tránh các thuốc hướng tâm thần, thuốc làm suy yếu hệ thần kinh trung ương, thuốc an thần. Nếu người nam có rối loạn phóng tinh hoặc người nữ khó đạt được cực khoái nên tránh dùng thuốc ức chế monoaminoxydase (MAO) và các thuốc chống loạn tâm thần, nhất là thioridazin, trong quá trình điều trị bằng thuốc, người bệnh nên khai đúng sự thật khi phát hiện các rối loạn chức năng tính dục có thể xảy ra, đừng vì sự e ngại mà không cho bác sĩ biết rõ để có chỉ định, tư vấn xử trí phù hợp.
TTƯT.BS. NGUYỄN VÕ HINH
Xem tiếp bài sau: Thuốc chống loạn nhịp tim khiến chàng kém “hưng phấn” vào 16/6/2015
