Sáng đầu tuần, vượt hàng trăm cây số từ Tuyên Quang xuống BV K cơ sở Tân Triều chờ khám bệnh, ông K.Đ.T. (65 tuổi) thấy hài lòng khi chưa đến 7h sáng ông đã được các nhân viên y tế của Khoa Khám bệnh - BV K hướng dẫn tận tình, cụ thể, khác hẳn với trước đây, nếu đi khám, ông phải tự mình “bơi” trong sơ đồ chỉ dẫn KCB của BV, rồi lại phải nhấp nhổm chờ đợi đến lượt khám. Khảo sát thực tế của phóng viên báo Sức khỏe&Đời sống tại một số cơ sở KCB trong những lần theo đoàn kiểm tra của lãnh đạo Bộ Y tế và trực tiếp là Bộ trưởng Bộ Y tế trong những lần gần đây cho thấy, sự hài lòng của ông T. đối với những thay đổi trong quy trình tiếp đón, KCB của BV K cũng là sự hài lòng của nhiều bệnh nhân khác đến KCB tại các cơ sở y tế trong cả nước...
Thống nhất quy trình
Chưa bao giờ cụm từ cần phải thay đổi khoa khám bệnh - “bộ mặt” của BV được nói nhiều và nhắc đến trong tất cả các cuộc họp của ngành y tế trong thời gian 1 - 2 năm trở lại đây. Điều này thể hiện quyết tâm chính trị của lãnh đạo Bộ Y tế, của toàn ngành y tế mà trực tiếp là Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến trong thay đổi bộ mặt BV, đặc biệt là cải tiến qui trình khám bệnh, giảm phiền hà và giảm thời gian chờ đợi, nhằm nâng cao sự hài lòng của người bệnh và thay đổi hình ảnh người thầy thuốc trong mắt người dân.
Công khai quy trình khám chữa bệnh tại BV đa khoa Long An. Ảnh: Lương Ngọc Khuê
Sau quá trình khảo sát, nghiên cứu và xây dựng hướng dẫn, ngày 22/4/2013, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ký ban hành Quyết định số 1313/QĐ-BYT hướng dẫn quy trình khám bệnh tại BV. Hướng dẫn này nhằm thống nhất quy trình khám bệnh của các BV; Hướng dẫn các BV thực hiện các giải pháp cải tiến quy trình và thủ tục trong khám bệnh, rút ngắn thời gian chờ, tránh gây phiền hà và tăng sự hài lòng của người bệnh, đặc biệt đối với người bệnh BHYT; Công khai, phổ biến quy trình KCB giúp người bệnh biết rõ quy trình để cùng phối hợp với BV trong quá trình KCB. Theo quy trình này, người bệnh đến khám được tiếp cận thăm khám lâm sàng, cận lâm sàng và dịch vụ kỹ thuật theo đúng yêu cầu chuyên môn; Bảo đảm tính hợp lý và công bằng giữa người bệnh có BHYT và không có BHYT; đồng thời đơn giản hóa thủ tục liên quan đến chi trả viện phí.
Theo PGS.TS. Lương Ngọc Khuê - Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh, Bộ Y tế, sau một năm triển khai thực hiện Quyết định 1313, qua khảo sát sơ bộ ở 320 BV (khoảng 25% tổng số BV trên cả nước) cho thấy: 62% BV có tiến hành cải tạo, mở rộng, bố trí thêm buồng khám tại khoa khám bệnh. Theo đó 470 buồng khám được bổ sung, tăng 15,5% so với thời điểm trước cải tiến. Trong đó, 10% số BV tăng trên 100% số buồng khám;16% số BV tăng trên 50% số buồng khám; 35% BV tăng trên 10% số buồng khám; 75% BV có tiến hành khảo sát đo lường thời gian khám bệnh.
Nhờ cải tiến qui trình khám bệnh đã giảm được trung bình là 40 phút/người bệnh so với thời gian trước khi tiến hành cải tiến. Khám lâm sàng đơn thuần chỉ mất trung bình 47 phút (chỉ tiêu đề ra: 120 phút). Khám lâm sàng có làm thêm 1 kỹ thuật xét nghiệm hoặc chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng: 100 phút (chỉ tiêu đề ra: 180 phút); Khám lâm sàng có làm thêm 2 kỹ thuật phối hợp cả xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh hoặc xét nghiệm và thăm dò chức năng: 130 phút (chỉ tiêu đề ra: 210 phút). Khám lâm sàng có làm thêm 3 kỹ thuật phối hợp cả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh, thăm dò chức năng: 160 phút (chỉ tiêu đề ra: 240 phút). “Những kết quả bước đầu của việc cải tiến quy trình KCB đã khiến bộ mặt khoa khám bệnh các BV đã có những thay đổi đáng kể. Người bệnh không còn phải chờ đợi lâu. Các bác sĩ có nhiều thời gian thăm khám, khai thác bệnh cảnh người bệnh, góp phần nâng cao chất lượng KCB” - PGS. Khuê nhấn mạnh.
Ông Khuê cũng cho biết, trong thời gian tới, nhằm tiếp tục nâng cao chất lượng KCB và quán triệt tinh thần “người bệnh là trung tâm”, Bộ Y tế tiếp tục cải cách thủ tục hành chính nhằm hạn chế tối đa các thủ tục không cần thiết để giảm bớt phiền hà cho người bệnh, đặc biệt là các thủ tục hành chính liên quan đến BHYT: chuyển viện, tạm ứng, thanh quyết toán BHYT. Đồng thời, Bộ Y tế sẽ rà soát, sắp xếp lại các qui trình lấy mẫu, vận chuyển và trả kết quả, không ngừng rút ngắn thời gian chờ đợi cho người bệnh...
Bệnh nhân không còn phải tự “bơi” tại khoa khám bệnh
Tại BV E TW, nơi bệnh nhân chờ đợi được cải tạo sạch đẹp, có ghế ngồi, quạt, tivi phục vụ người bệnh. Đặc biệt, các quy trình về KCB, xét nghiệm, những điều bệnh nhân cần lưu ý được khoa khám bệnh treo ở nhiều nơi giúp bệnh nhân hiểu rõ hơn những việc cần thực hiện. BV tổ chức 2 bàn hướng dẫn bệnh nhân; 6 cửa tiếp đón bệnh nhân; 10 phòng khám nội. Riêng bệnh nhân ưu tiên có 2 cửa tiếp đón, khu vực tiếp đón đối với phụ nữ mang thai, sắp sinh và người già trên 75 tuổi. BSCKII. Ngô Thị Thiên Hương - Trưởng khoa Khám bệnh, BV E cho biết, sau khi thực hiện cải tạo khoa khám bệnh và cải thiện hướng dẫn quy trình KCB, thời gian KCB của người bệnh đã giảm rõ rệt. Trước đây, bệnh nhân phải chờ đợi 2 - 3 tiếng mới được khám thì nay chỉ mất từ 30 - 40 phút đối với bệnh nhân không làm xét nghiệm và khoảng 3 tiếng đối với bệnh nhân làm xét nghiệm. Đặc biệt, BV không để bệnh nhân phải chờ đợi lâu trên 100 phút/thủ tục và công khai quy trình xét nghiệm và thời gian lấy mẫu và trả xét nghiệm.
Tiếp đón và hướng dẫn bệnh nhân khám tại BV K cơ sở 3 (Tân Triều). Ảnh: TM
Cơ sở II của BV Nội tiết TW đã đi vào hoạt động được hơn 2 năm. Đây là một trong những cơ sở kiểu mẫu trong thiết kế khoa khám bệnh. Khoa khám bệnh được bố trí với sảnh chờ rộng, đẹp, nhiều cửa, nhiều ô tiếp nhận thủ tục hành chính. Nhiều bàn tiếp đón được bố trí giúp giải quyết mọi thắc mắc của người bệnh. So với cơ sở I, việc KCB của người bệnh ngoại trú đã được rút ngắn rất nhiều, trong buổi sáng là xong. Là bệnh nhân lâu năm của BV Nội tiết TW, bác Nguyễn Thị Tơm, 78 tuổi ở Hà Nội cho biết, từ khi xuống cơ sở II của BV, bác đã nhận được sự đón tiếp cũng như thái độ tiếp xúc niềm nở của các cán bộ y tế.
Trao đổi với phóng viên báo Sức khỏe&Đời sống, ông Ngô Văn Toàn - Phó Giám đốc BV K cho biết, để nâng cao chất lượng KCB, rút ngắn quy trình thủ tục hành chính trong KCB, đáp ứng sự hài lòng của người bệnh, BV K - đặc biệt là cơ sở Tân Triều đã thực hiện cơ chế linh động trong mọi khâu của quy trình KCB theo hướng có lợi cho người bệnh. Trước hết, người bệnh không còn phải ngồi chen chúc, nóng bức để chờ đợi, không phải sợ người khác chen ngang và không phải tự “bơi” khi đến KCB vì BV đã triển khai việc phân công nhân viên y tế tiếp đón, hướng dẫn người dân đến KCB ở phòng khám ngay từ những thủ tục đầu tiên như tái khám thì không phải nhịn ăn, rồi làm xét nghiệm thì đến phòng nào, siêu âm ở đâu... Đồng thời, vào những ngày đông bệnh nhân, BV tăng giờ khám, bàn khám, bác sĩ khám để người bệnh không phải chờ đợi quá lâu. Tất cả quy trình KCB tại BV chỉ trong một vòng tròn - theo 1 số khám duy nhất, bệnh nhân không còn phải chờ lấy số khám, rồi lại chờ lấy số xét nghiệm, chờ lấy số siêu âm... Cũng theo ông Toàn, với một bệnh đặc thù như ung thư, trước đây người bệnh thường phải mất từ 2 - 4 ngày để làm mọi thủ tục liên quan đến quy trình KCB... nhưng hiện nay mọi thời gian thực hiện quy trình này đã được rút ngắn rất nhiều. BV cũng đang phấn đấu hướng đến mọi thủ tục KCB chỉ trong khoảng 4 giờ đồng hồ.
Y tế tuyến dưới - Thời gian chờ khám chỉ còn 21 phút
Tại các BV tuyến tỉnh, thành phố huyện, việc triển khai Quyết định 1313 của Bộ Y tế cũng đã phát huy hiệu quả, góp phần làm tăng sự hài lòng của người bệnh với ngành y tế.
Giảm thời gian chờ của bệnh nhân từ 7 tiếng xuống còn 3,5 - 4 tiếng, không để người bệnh phải chờ quá buổi và tăng thời gian tư vấn KCB... đã trở thành nội dung hành động ở nhiều BV tuyến tỉnh, huyện ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Tại Khoa Khám bệnh, BVĐK Bạc Liêu, hiện nay không còn cảnh chen chúc, chật chội. Người đến khám đều được phân loại, phát số và quản lý theo mạng, riêng người già, trẻ em và phụ nữ có thai được ưu tiên khám trước. Đối với một số bệnh mạn tính như: tim mạch, đái tháo đường, BV thực hiện quản lý theo mã số, nhằm giảm thời gian chờ của người bệnh. Tại BVĐK Trung tâm An Giang, BS. Mai Thanh Bình, Trưởng khoa Khám bệnh cho biết, thực hiện cải cách hành chính, giảm tải và tạo sự hài lòng cho bệnh nhân, BV đã tăng giờ làm việc; tăng nhân lực tại quầy nhận bệnh; các khâu lấy số, gọi số khám bệnh đều tự động; ứng dụng công nghệ thông tin từ khâu nhập thông tin cá nhân đến in toa, cấp phát thuốc... Ngoài ra, ngay khu vực nhận bệnh và phát thuốc đều có 2 cửa ưu tiên cho trẻ em dưới 6 tuổi, người già trên 70 tuổi, người tàn tật...
Đặc biệt, BV đã dời chỗ phát thuốc BHYT và tăng thêm nhân viên, quầy phát đến gần Khoa Khám bệnh, rút ngắn thời gian đi lại cho bệnh nhân. Mỗi ngày, dù lượng bệnh nhân đông với khoảng 1.800 lượt, nhưng với việc tăng số lượng 40 khoa - phòng, khám liên tục nên tiến độ rất nhanh, hiện nay từ khâu nhận bệnh đến khám bệnh chỉ mất 40 phút/bệnh nhân, nếu có làm các xét nghiệm cũng dưới 140 phút.
Là một trong những BV tuyến cuối có nhiều kỹ thuật điều trị bệnh nhi cao của TP.HCM, BV Nhi Đồng 1 TP.HCM luôn trong tình trạng có đông bệnh nhân. TS. Nguyễn Thanh Hùng, Giám đốc BV Nhi đồng 1 TP.HCM cho biết, trong nhiều năm qua, BV đã nỗ lực triển khai nhiều biện pháp nâng cao chất lượng KCB, đáp ứng sự hài lòng thành công như mô hình điều trị ban ngày, ứng dụng công nghệ thông tin vào quy trình tiếp nhận bệnh nhân, nhập dữ liệu. Thay vì chờ 2 - 3 giờ đồng hồ, bệnh nhân chỉ cần tối đa 30 phút để nhập dữ liệu vào tới phòng khám bệnh. BV cũng cải tiến nhiều quy trình như mở thêm 2 phòng khám sớm, mở cửa từ 6 giờ sáng, có những phòng khám thông tầm mở cửa luôn cả buổi trưa... nhằm giúp bệnh nhân ở các tỉnh về không phải đợi chờ lâu trong quá trình KCB.
Về phía ngành y tế Thủ đô, theo ông Hoàng Đức Hạnh - Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội, trong những tháng đầu năm 2014, các đơn vị trên địa bàn tiếp nhận 473.087 lượt khám bệnh, điều trị nội trú cho 428.658 lượt người bệnh. Tính chung toàn ngành, ngày điều trị trung bình là 6,5 ngày, giảm so với cùng kỳ năm 2013 (6,7 ngày). Ông Hạnh cho biết, theo khảo sát trung bình của ngành y tế Hà Nội, thời gian người bệnh chờ khám tại các BVĐK chỉ còn 21 phút.
Thái Bình - Hoàng Hảo