Sáng 12/8, Cổng TTĐT Chính phủ đã tổ chức Tọa đàm với chủ đề "Các giải pháp để khắc phục tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế". Buổi tọa đàm có các khách mời gồm: TS. Nguyễn Thị Ngọc Bảo, Phó Giám đốc Trung tâm Mua sắm tập trung thuốc quốc gia, Bộ Y tế; PGS.TS. Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai; PGS.TS. Bùi Thị An, nguyên ĐBQH khóa XIII; TS. Nguyễn Huy Quang, nguyên Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế).
Tại buổi tọa đàm, PGS.TS. Đào Xuân Cơ đã chia sẻ về thực trạng khó khăn về thuốc, vật tư y tế tại Bệnh viện Bạch Mai thời gian qua.
Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai khẳng định, đây là vấn đề rất nóng, không phải riêng với bệnh viện mà là của cả ngành y tế. Đối với Bệnh viện Bạch Mai, sau khi dịch COVID-19 được kiểm soát tốt, đầu quý II/2022, số lượng bệnh nhân đến với BV Bạch Mai tăng lên đột biến. Hầu hết các chuyên khoa đều tăng đến 5 lần, làm cho áp lực thiếu trang thiết bị, vật tư, thuốc vốn dĩ đã có từ trước, nay thiếu trầm trọng hơn.
Theo vị giám đốc bệnh viện này, sau 2 năm chống dịch thì nguồn lực về tài chính, trang thiết bị, vật tư, thuốc đều rơi vào tình trạng thiếu trầm trọng.
Nói về nguyên nhân khiến Bệnh viện Bạch Mai rơi vào thiếu thuốc, PGS.TS. Đào Xuân Cơ cho biết: Thứ nhất, 15 năm qua bệnh viện thực hiện chủ trương xã hội hóa trong công tác y tế. Vì vậy, hầu hết thiết bị y tế là liên doanh, liên kết, máy đặt, máy mượn và máy liên doanh. Khi các máy, thiết bị này hết hợp đồng thì dừng hoạt động.
Thứ hai, các cơ quan hậu kiểm, khi kiểm tra các hoạt động liên doanh, liên kết, xã hội hoá ở Bệnh viện Bạch Mai cũng phát hiện các vướng mắc về tư pháp. Do vậy, các thiết bị, vật tư y tế không đáp ứng được các quy định, quy chuẩn về pháp lý để tiếp tục thực hiện. Từ đó dẫn đến thực trạng các máy móc chẩn đoán, như máy chụp chiếu, siêu âm, cộng hưởng từ, máy test CT, các máy kỹ thuật cao như robot phẫu thuật… là những thiết bị hiện đại nhưng vướng vào pháp lý, vướng vào các quy định.
Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cũng nhấn mạnh, các cơ quan chức năng, tư pháp ủng hộ đưa ra hoạt động trở lại nhưng còn vướng về pháp lý, hết hợp đồng, khiến bệnh viện không thể đưa vào hoạt động cho người bệnh có BHYT.
Bệnh viện đã có cuộc làm việc với chuyên ngành BHXH Việt Nam nhằm tìm các giải pháp sớm đưa các thiết bị này hoạt động trở lại. Theo PSG.TS. Đào Xuân Cơ, nếu Bệnh viện Bạch Mai làm được điều này thì các bệnh viện công khác có tình trạng như trên cũng sớm được đưa vào hoạt động.
Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cũng nêu ra những khó khăn, vướng mắc xảy ra đối với vật tư tiêu hao, sinh phẩm. Theo đó, thứ nhất do chuỗi cung ứng bởi hiện nhiều vật tư tiêu hao, sinh phẩm có trong thầu, trúng thầu rồi nhưng các nhà cung cấp, các công ty, đơn vị phân phối không cung cấp được.
Thứ hai là các công ty được trao thầu, mời thầu thì không chào thầu, không tham gia thầu, bởi lẽ sau hơn 2 năm dịch bệnh, nhiều công ty có sản phẩm thông dụng, phổ biến, thiết yếu đã bị đứt chuỗi và phá sản, không thể cung ứng được.
Thứ ba là giá của các mặt hàng này hiện tại so với những giá đã trúng thầu trước đây trong vòng 1 năm qua đã tăng lên rất nhiều. Do vậy các công ty có báo cáo là không thể chào thầu với giá như vậy nữa vì họ sẽ bị lỗ.
Về cơ sở pháp lý, Chính phủ cũng đã chỉ đạo rất quyết liệt trong việc sửa đổi các văn bản pháp quy liên quan đến vấn đề mua sắm thuốc, vật tư, thiết bị y tế. Bệnh viện đã có văn bản báo cáo và có cuộc họp liên tịch giữa Bộ Y tế với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các cơ quan chức năng khác.
PGS.TS. Đào Xuân Cơ nhấn mạnh việc, hiện một số văn bản pháp quy, thông tư, nghị định không còn cập nhật nữa như Thông tư 14 trong phân loại, mua sắm trang thiết bị vật tư khi bắt tay làm thì thấy những quy định không cập nhật, gây khó khăn cho việc mua sắm, đấu thầu.
Hiện Bộ Y tế đang chỉ đạo các vụ, cục, cơ quan liên quan sửa Thông tư 14, 15 liên quan đến mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư; Bộ Tài chính cũng đang tích cực sửa Thông tư 58. Bệnh viện cũng đã kiến nghị sửa Nghị định 98 liên quan đến đấu thầu thuốc, vật tư. Cần làm sao cho những văn bản pháp quy của trở thành các công cụ hữu ích, tiện ích cho các cơ sở, bệnh viện, cơ sở y tế mua sắm, đấu thầu thuốc, vật tư y tế được thuận tiện, minh bạch, công khai.