Giảm 26 kg mới biết mắc ung thư hạch bạch huyết
Một nữ bệnh nhân 30 tuổi bị giảm 26 kg trong một năm. Khi đến khám tại Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, bác sĩ chẩn đoán chị mắc u lympho Hodgkin – một dạng ung thư hạch bạch huyết.
Trước đó, bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng ho, sốt, sụt cân đột ngột kéo dài. Khi đi khám ở cơ sở gần nhà, chị được chẩn đoán áp xe phổi và uống thuốc nhưng không khỏi.
Sau khoảng một năm, do cân nặng giảm quá nhiều, bệnh nhân đến Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh thăm khám. Tại đây, các bác sĩ phát hiện bệnh nhân suy kiệt, chụp CT thấy có tổn thương phổi kèm bất thường hạch, dễ nhầm với ung thư phổi hoặc bệnh lao. Sau hội chẩn, các bác sĩ tiến hành bóc tách hạch thành ngực trước để sinh thiết tìm nguyên nhân.
Kết quả xét nghiệm mô bệnh học và hóa mô miễn dịch chuyên sâu cho thấy hạch của bệnh nhân có tế bào Reed-Sternberg, dương tính với hai dấu ấn miễn dịch CD15 và CD30. Điều này khẳng định bệnh nhân mắc u lympho Hodgkin thể kinh điển trội lympho bào – một bệnh ung thư hệ bạch huyết.
Giảm cân đột ngột là triệu chứng của những loại ung thư nào?
Giảm cân đột ngột được xác định khi trọng lượng cơ thể giảm ít nhất 5% trong vòng 6 đến 12 tháng mà không liên quan đến thay đổi chế độ ăn uống, thói quen tập luyện, bệnh lý đã biết hay điều trị. Ở những người trước đó hoàn toàn khỏe mạnh, tình trạng này tiềm ẩn nhiều vấn đề và cần được kiểm tra y tế để xác định nguyên nhân.
Nhiều bệnh lý có thể gây giảm cân kéo dài, trong đó phổ biến nhất là:
- Ung thư (chiếm 15 – 37%)
- Rối loạn tiêu hóa (10 – 20%)
- Rối loạn tâm thần (10 – 23%)
Ngoài ra, có khoảng 25% trường hợp giảm cân không tìm thấy nguyên nhân.
Một số bệnh lý ung thư điển hình gây giảm cân nhanh, bất thường:
Các bệnh ác tính như ung thư dạ dày, đại tràng, trực tràng, tá tràng, phổi, lymphoma, thận, tuyến tiền liệt… Bệnh đường tiêu hóa, nhiễm trùng, bệnh tim mạch, rối loạn tâm thần.
Khoảng 40% bệnh nhân khi được chẩn đoán ung thư lần đầu có biểu hiện giảm cân không rõ nguyên nhân.
Các triệu chứng đi kèm với sụt cân (tùy nguyên nhân):
- Mệt mỏi: gặp trong suy thượng thận, ung thư, thận mạn tính, trầm cảm, nhiễm trùng, viêm động mạch tế bào khổng lồ, hội chứng thận hư, bệnh u hạt.
- Sốt, ra mồ hôi trộm về đêm: thường liên quan đến ung thư, nhiễm trùng, viêm động mạch tế bào khổng lồ.
- Sưng hạch bạch huyết: có thể do nhiễm trùng, ung thư, bệnh u hạt.
- Xuất huyết trực tràng, đau bụng mạn tính: gợi ý ung thư đại – trực tràng.
- Ho, khó thở, ho ra máu: gợi ý ung thư phổi, lao, nấm phổi, nhiễm HIV/AIDS.
- Tiểu ra máu: có thể là ung thư thận hoặc tuyến tiền liệt.
- Sợ nóng, run tay, vã mồ hôi: thường gặp ở bệnh nhân cường giáp.
- Khát nhiều, tiểu nhiều: gợi ý bệnh đái tháo đường.
- Đau xương, đặc biệt về đêm: có thể là đa u tủy xương hoặc di căn xương từ ung thư vú, tuyến tiền liệt, phổi.
Kết luận: Giảm cân đột ngột là dấu hiệu điển hình của nhiều bệnh ung thư. Khoảng 40% bệnh nhân khi được chẩn đoán ung thư lần đầu có biểu hiện sụt cân không rõ nguyên nhân. Ở giai đoạn cuối, có tới 80% bệnh nhân ung thư bị giảm cân nghiêm trọng do mất cân nặng và giảm khối cơ. Tình trạng này thường gặp trong ung thư tụy, thực quản, dạ dày, đại trực tràng, phổi.
Ung thư gây giảm cân do tế bào ung thư phát triển nhanh, tiêu thụ nhiều năng lượng để phân chia và phát triển. Chúng lấy năng lượng từ dinh dưỡng nạp vào và từ chính tế bào lành, khiến cơ thể thiếu năng lượng và giảm cân. Ngoài ra, sự xâm lấn, chèn ép của khối u ảnh hưởng đến các cơ quan, đồng thời huy động nguồn đạm dự trữ từ gan, dẫn đến cân nặng giảm dần.
Do đó, nếu trong thời gian ngắn cơ thể giảm cân đột ngột, không kèm sốt, không mất nước, không rối loạn tiêu hóa…, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo ung thư. Người bệnh cần đi khám sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
