Ở một cơ thể đang tuổi trưởng thành, tác động của hormon tới các bộ phận sinh dục và tâm lý rất mạnh. Khi ấy, các chàng trai cảm thấy trong người có một cái gì đó rất xa lạ với họ. Chàng trai cảm thấy thiếu bình tĩnh, bối rối và cả thẹn thùng. Khoảng 13-14 tuổi, cơ thể con trai đã sản xuất tinh trùng. Nếu không thủ dâm thì cơ thể sẽ tự thủ tiêu lượng tinh trùng đó trong giấc ngủ đêm. Cha mẹ cần nói trước cho các cậu biết hiện tượng xuất tinh ban đêm. Hiện tượng đó rất bình thường. Tất cả các chàng trai đều trải qua giai đoạn này. Nếu tới 16-17 tuổi mà vẫn không có hiện tượng xuất tinh tự nhiên thì cần hỏi ngay bác sĩ.
Cũng rất có lý khi nhiều cha mẹ xem đứa con trai tuổi 13-14 của mình như một đứa trẻ con. Thực ra chúng chỉ trẻ con về mặt ý thức, tâm lý. Còn về mặt sinh dục thì những người đàn ông trẻ này đã có khả năng có con. Tuy nhiên, những cơ hội nếm trải cảm giác tình dục của họ là rất hiếm hoi vì xã hội nào cũng ngăn chặn điều ấy. Cũng phải nói ngay rằng, ở tuổi này, các cậu chưa có những khát vọng giao tiếp tình dục thực sự. Để giải quyết tình trạng căng thẳng tình dục, thủ dâm xuất hiện. Đôi khi cha mẹ bắt quả tang các cậu đang giải quyết tình trạng căng thẳng ấy, lại tỏ ra giận dữ về điều này hoặc mãi tới khi đó mới giải thích cho các cậu những điều lẽ ra phải giải thích từ lâu. Các ông bố bà mẹ hay nhắc nhở con trai theo những nội dung sau: Thủ dâm làm cơ thể kiệt sức. Thủ dâm làm đãng trí, giảm thông minh và hủy hoại phẩm giá con người. Đó thật ra là cách hiểu phiến diện chưa đúng bản chất của vấn đề. Thực ra thủ dâm không gây ra những tổn thất về thể lực lẫn tinh thần. Nó không gây ra bệnh vô sinh, không làm giảm dương lực nếu thực hiện thủ dâm điều độ và không lạm dụng. Tình dục cũng như các chức năng khác sẽ phát triển mạnh mẽ hơn nếu được kích thích, “rèn luyện”.
Trong thời kỳ dậy thì của con trai, có hàng loạt vấn đề quan trọng mà cha mẹ phải nói cho con mình biết một cách nghiêm túc. Trước hết, phải lưu ý cho con biết là các cậu đang ở thời kỳ mà một người đàn ông nào cũng phải trải qua. Đó là thời kỳ con người bất ổn định về mặt tâm lý, đôi lúc buồn vu vơ, lúc khác lại có thể rất vui vì một chuyện riêng của mình, hay nổi cáu. Cần phải tỉnh táo trước những đặc tính trên. Chàng trai đang lớn đó phải tâm niệm rằng: “Thì ra mình đang ở tuổi dậy thì. Mình phải khắc phục tình trạng tâm lý bất ổn định, phải tự làm chủ bản thân một cách sáng suốt nhất”.