Các nhà khoa học đang cố gắng làm sáng tỏ những bí ẩn của dịch Zika ở Brazil và hy vọng có thể rút ra nhiều điều những trường hợp sinh đôi, trong đó chỉ có một đứa trẻ bị tật đầu nhỏ bẩm sinh liên quan với virut.
Cặp sinh đôi 5 tháng tuổi Laura (L) và Lucas ở nhà của hai em, Santos, bang Sao Paulo, Brazil ngày 20/4/2016.
Cô Jaqueline Jessica Silva de Oliveira hy vọng các bác sĩ đã sai khi siêu âm thường qui cho thấy rằng một trong hai đứa con song sinh trong bụng cô sẽ bị tật đầu nhỏ khi chào đời - tình trạng đặc trưng bởi kích thước đầu nhỏ và những vấn đề về phát triển.
“Khi tôi biết một trong hai con bị tật đầu nhỏ, mặt đất như sụt xuống dưới chân tôi”, bà mẹ 25 tuổi cho biết. “Bạn sẽ luôn hy vọng chúng được sinh ra khỏe mạnh và đó chỉ là sai lầm của bác sĩ hoặc trong siêu âm.”
Bé trai Lucas chào đời khỏe mạnh vào tháng 11. Còn bé gái sinh đôi Laura, có đầu nhỏ hơn rõ rệt, phải thường xuyên điều trị bởi một nhóm các bác sĩ thần kinh và vật lý trị liệu ở Sao Paulo.
Với hai con nhỏ, cô Oliveira - người bị các triệu chứng của Zika hồi đầu thai kỳ biết rằng cuộc sống sẽ khó khăn với một đứa con có vấn đề về phát triển. Chồng cô, lao động duy nhất trong gia đình chỉ kiếm được hơn 2.000 reais (566 đô-la) một tháng.
“Tôi cảm ơn Chúa đã mang con gái đến cho tôi. Tôi sẽ không bao giờ bỏ rơi nó “, Oliveira nói thêm rằng cô chưa bao giờ hỏi tại sao chỉ có một đứa con bị tật đầu nhỏ. “Các bác sĩ muốn nghiên cứu chúng để biết điều gì đã bảo vệ Lucas nhằm giúp những đứa trẻ khác”.
Laqueline (L), 25 tuổi, bế hai đứa con song sinh 5 tháng tuổi, Laura (R) và Lucas tại nhà của họ ở Santos, bang Sao Paulo, Brazil ngày 20/4/2016.
Manh mối về bản chất của bệnh
Những trường hợp chỉ có một trong hai anh chị em sinh đôi bị bệnh, như viêm khớp dạng thấp hoặc bệnh tiểu đường đã được ghi nhận rộng rãi. Nghiên cứu y học đã tập trung vào sự tương tác giữa môi trường và các vấn đề về gen.
Laura (L) và Lucas nằm trong chiếc nôi ở lối vào ngôi nhà.
Lucas và Laura là một trong 5 cặp sinh đôi Zika đang được nghiên cứu tại Sao Paulo.
Trường hợp sơ sinh sinh đôi tương tự - một trẻ bị tật đầu nhỏ và một không bị đã thu hút sự chú ý của các bác sĩ từ năm ngoái ở Đông Bắc Brazil, nơi virut Zika được phát hiện lần đầu tiên ở châu Mỹ. Sự khác biệt trong cặp song sinh là một lý do khiến các nhà nghiên cứu bắt đầu nghi ngờ sự hiện diện của một căn bệnh mới.
Brazil đã ghi nhận gần 5.000 trường hợp xác nhận và nghi ngờ đầu nhỏ liên quan với Zika. Dịch bệnh, cùng sự tác động của nó đối với phụ nữ mang thai đã phủ bóng đen lên Thế vận hội mùa hè sẽ diễn ra tại Rio de Janeiro vào tháng 8.
Bé Laura được bác sĩ Maria Leal Santos kiểm tra tại Bệnh viện Casa da Esperanca.
Dịch Zika đang ảnh hưởng đến nhiều vùng rộng lớn của Mỹ Latinh và vùng Caribe, với Brazil bị nặng nề nhất từ trước đến nay. Dịch có khả năng lan sang tất cả các nước ở châu Mỹ, trừ Canada và Chile.
Tháng trước, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC) đã chính thức xác nhận nhiễm Zika ở phụ nữ mang thai là một nguyên nhân gây ra tật đầu nhỏ và những bất thường não nghiêm trọng khác ở trẻ sơ sinh.
Một nhóm chuyên gia từ Đại học Sao Paulo đang nghiên cứu 5 trường hợp sinh đôi tin rằng những trường hợp này có thể nắm giữ manh mối về bản chất của căn bệnh và hy vọng nghiên cứu sẽ cho kết quả sau một năm nữa.
Các nghiên cứu gần đây đã cho thấy bằng chứng của Zika trong nước ối, rau thai và mô não của thai nhi. Theo các chuyên gia thì có thể bánh rau của một em đã cho phép Zika đi qua, trong khi bánh rau của em còn lại thì không cho virut đi qua và ngăn chặn virut tấn công.
Một khả năng nữa là virut xâm nhập vào cả hai bánh rau, nhưng các tế bào thần kinh của một em bé có khả năng kháng lại virut, còn của em bé kia thì không.
Khả năng thứ ba đang được nghiên cứu là có một số gene nhất định khiến trẻ có cơ địa dễ bị tật đầu nhỏ và những gene này bị biến đổi bởi sự hiện diện của virut Zika. Có khoảng 15 gene được cho là có ảnh hưởng đến tật đầu nhỏ.