Qua lăng kính y học, các nhà nghiên cứu cho biết: các cung bậc của tình yêu được điều khiển bới các chất nội tiết rất đặc biệt. Hiểu biết về tình yêu dưới cái nhìn của y học, chắc chắn bạn sẽ biết gìn giữ và tận hường hạnh phúc của mình.
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đều cho biết: tình yêu của con người chia làm ba giai đoạn : ham muốn, cuốn hút và quyến luyến. Mỗi giai đoạn tình yêu ứng với một cung bậc tình cảm khác nhau và quan trọng nhất là ứng với mỗi giai đoạn có một số chất kích thích do thần kinh nội tiết “sản xuất” ra quyết định.
Các hormon giới tính (testosterone và oestrogen) thúc dục chúng ta tìm kiếm bạn tình
Khởi động ham muốn yêu
Khởi động giai đoạn đầu tiên của tình yêu là hai loại hormon giới tính : testosterone và oestrogen. Vào tuổi dậy thì, có một tín hiệu hóa học từ tuyến yên gửi đến các tuyến sinh dục làm khởi phát sự phóng thích ồ ạt các hormon sinh dục testosterone ở nam, progesterone và oestradiol ở phụ nữ, làm cho trẻ em phát triển thành người lớn, có khả năng sinh sản và rất muốn …yêu.
Testosterone không chỉ có trong cơ thể của nam giới mà còn hiện diện trong máu của nữ giới và đóng vai trò to lớn trong việc thúc đẩy ham muốn tình dục ở nữ.
Oestrogen chất khởi động tình yêu ở nữ giới
Chính hai loại hormon này thôi thúc chúng ta tìm kiếm bạn tình. Testosterone kích thích mạnh ham muốn tình dục của bạn trai và giúp cơ thể bạn trai hội tụ đủ các yếu tố sẵn sàng cho khả năng “xung trận”.
Các chất “men” của tình yêu mãnh liệt
Giai đoạn ham muốn là tiền đề diễn ra giai đoạn cuốn hút- đây là giai đoạn cảm xúc mạnh nhất của tình yêu. Ở giai đoạn này, hai người yêu nhau không còn nghĩ đến điều gì khác ngoài tình yêu và người mình yêu. Các chàng trai, cô gái dành hầu hết thời gian để mộng mơ, suy tưởng về hình bóng người thương đã chiếm trọn tâm trí mình. Đóng vai trò quyết định trong giai đoạn cuốn hút là các chất kích thích: dopamine và norepinephrine ( hay adrenalin) được sinh ra từ tuyến yên và tuyến thượng thận trong thời gian “quan hệ ”.
Chất dopamine đóng vai trò quyết định ở giai đoạn cuốn hút của tình yêu đôi lứa
Chất Adrenaline kích thích hệ thần kinh giao cảm, làm tăng nhịp tim và làm giãn nở các động mạch dẫn đến tăng lưu lượng máu trong các cơ trong khi làm “chuyện ấy”. Mặt khác hormon này cũng tạo nên sự trơ ì nếu như bạn không tìm được khoái cảm sau khi “yêu”. Trong khi bạn đang “yêu”, một chất kích thích khác là serotonin cũng được tiết ra từ tuyến yên. Đây là một trong những chất hóa học quan trọng nhất của tình yêu, có khả năng thúc đẩy người ta đến những “thao tác” điên cuồng đầy ngẫu hứng. Đồng thời tuyến yên còn tiết ra kích thích tố endorphins với nhiệm vụ làm giảm đau, nó là hợp chất giữa acetylcholine và dopamine, có cấu trúc giống như morphine, nên có tác dụng giảm đau, giảm stress và tăng sự tự tin cho bạn. Chất này được tiết ra nhờ bộ não trong suốt quá trình “yêu” ( và trong hầu hết các hoạt động vui nhộn khác mà bạn tham gia). Endorphins còn tạo ra cảm giác phấn chấn và vui thích. Nó cũng mang lại cho bạn cảm giác thư giãn và khiến bạn buồn ngủ, vì thế sau khi “yêu” bạn thường ngủ lịm đi một cách mãn nguyện. Khi đạt đến đỉnh cao của cuộc “ yêu” não còn tiết ra chất phenylethylamine. Chất này có tác dụng kích thích tiết ra chất dopamine ở trung tâm phấn khích của bộ não. Phenylethylamine khiến cho bạn có cảm giác vui sướng, lôi cuốn và kích thích.
Chất “keo” quyến luyến thủy chung
Trong các mối quan hệ tình cảm yêu thương có hậu thì tình yêu bao giờ cũng có xu hướng bền vững, khi đó bạn sẽ vượt qua giai đoạn cuốn hút để chuyển tiếp sang đoạn kết quyến luyến. Đây là giai đoạn đánh dấu sự gắn kết bền vững, là sợi dây ràng buộc hai người tiến tới hôn nhân sinh con đẻ cái. Hormone quan trọng của quá trình này là oxytocin.
Chất oxytocin được giải phóng trong cơ thể cả hai giới nam và nữ khi ở đỉnh cao của khoái cảm tình dục ( cực khoái). Nghiên cứu của nhà khoa học Jena Pincott cho biết : “Khi bạn vuốt ve, hôn và làm chuyện ấy, oxytocin của cơ thể sản xuất là sự thích thú”. Oxytocine do thuỳ sau tuyến yên tiết ra, có vai trò trong sự phát sinh hứng khởi tình dục và cực khoái cả nam và nữ. Ở nam, oxytocine giúp cho sự vận chuyển tinh trùng khi xuất tinh. Bản năng kết đôi của con người có vai trò rất quan trọng của oxytocin. Nồng độ oxytocin tăng rất cao trong cực khoái còn làm tăng sự gắn bó giữa đôi bạn tình, nên hormone này được mệnh danh là “hormone của lòng chung thủy”, làm phát sinh cảm xúc yêu thương và mong muốn được gần bên nhau”.
Các nghiên cứu khác cũng cho biết : lượng oxytocin càng nhiều thì càng tăng khả năng khoái cảm. Nếu bạn có cảm giác muốn âu yếm người tình của mình sau khi “quan hệ” có nghĩa là chất oxytocin đang hoạt động rất tốt. Oxytocin cũng được phát hiện ở tuyến sữa trong vú phụ nữ, giúp gắn bó tình mẫu tử. Sau khi đạt cực khoái tuyến yên còn tiết ra chất prolactin để làm dịu đi sự kích thích về tình dục và làm cho bạn không bận tâm đến “chuyện ấy” nữa.
Chất này được tiết ra ồ ạt sau khi đạt đến “đỉnh”. Nhờ đó phái mạnh không còn bận tâm đến “chuyện ấy” , sau khi đã có những phút giây ham muốn cực độ. Vì vậy sau cuộc “ yêu” mà trong đầu bạn luôn nghĩ đến những công việc cần làm khác có nghĩa là prolactin đang hoạt động tốt. Cuối cùng, chất serotonin hỗ trợ cho khoái cảm và khi lên đến “đỉnh” là lúc nó được tiết ra nhiều nhất.
Serotonin tạo ra cảm giác vui vẻ, hy vọng, mãn nguyện và thăng bằng được các cảm xúc sau cuộc truy hoan của đôi bạn.
ThS. Trần Minh Thanh
