Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm cấp tính do virus Dengue gây ra, lây truyền từ người sang người qua muỗi vằn. Bệnh có thể diễn tiến nhanh và gây biến chứng nguy hiểm, đặc biệt ở trẻ nhỏ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Tất cả trẻ bị sốt cao từ ngày thứ 2 trở đi và ở trong khu vực có người bị sốt xuất huyết Dengue phải được đưa đến cơ sở y tế gần nhất để được khám và theo dõi.
Các biểu hiện của bệnh sốt xuất huyết Dengue
Biểu hiện của trẻ mắc sốt xuất huyết
- Trẻ sốt cao đột ngột, liên tục ≥ 38,5oC
- Toàn thân mệt mỏi, đau đầu, đau cơ, đau các khớp, chán ăn, buồn nôn, đầy bụng khó tiêu.
- Xuất huyết dưới da dạng chấm, nốt.
- Xuất huyết niêm mạc: Chảy máu cam, chảy máu chân răng hay hành kinh sớm hơn và kéo dài.
- Đau bụng âm ỉ.
- Buồn nôn, nôn hay nôn khan.
- Xuất huyết tiêu hóa là dấu hiệu nặng: Nôn ra máu, đi ngoài phân đen hoặc ra máu đỏ tươi.
Giai đoạn nguy hiểm khi trẻ mắc sốt xuất huyết
Trẻ em mắc sốt xuất huyết có thể biểu hiện triệu chứng rất đa dạng, đôi khi khó nhận biết ở giai đoạn đầu. Bệnh thường khởi phát đột ngột và tiến triển qua ba giai đoạn:
- Giai đoạn sốt: trẻ sốt cao liên tục, có thể kèm mệt mỏi, đau đầu, chán ăn, biểu hiện da sung huyết,…
- Giai đoạn nguy hiểm: bệnh thường xảy ra vào ngày thứ 3 đến ngày thứ 7 của bệnh, trẻ có nguy cơ xuất huyết, trụy mạch hoặc suy tạng nếu không theo dõi sát.
- Giai đoạn phục hồi: sau giai đoạn nguy hiểm khoảng 48 – 72 giờ là giai đoạn phục hồi, trẻ hết sốt, tình trạng cải thiện nhiều, biểu hiện thèm ăn,trẻ dần hết sốt, sức khỏe cải thiện.
Không tự ý cho trẻ uống thuốc hạ sốt, kháng sinh, truyền dịch khi trẻ mắc sốt xuất huyết
Khi trẻ mắc sốt xuất huyết, cha mẹ lưu ý:
Tuyệt đối không sử dụng nhóm thuốc hạ sốt Ibuprofen hoặc aspirin để hạ sốt cho trẻ vì thuốc này khiến tình trạng chảy máu trầm trọng hơn, có thể gây xuất huyết dạ dày dữ dội, nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.
Không tự ý mua và cho trẻ dùng kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ, bởi vì sốt xuất huyết do virus Dengue gây ra, kháng sinh không có hiệu quả mà còn có thể gây tổn thương gan, thận của trẻ.
Cha mẹ tuyệt đối không đưa trẻ đi truyền dịch tại những cơ sở y tế không đảm bảo, các phòng khám tư nhân không đủ điều kiện làm thủ thuật.
Cha mẹ nên:
Cho trẻ uống nhiều nước: Nước Oresol, nước lọc, nước cam, nước dừa…
Cho trẻ ăn thức ăn mềm, cân đối về dinh dưỡng, thức ăn giàu vitamin: Rau, nước quả ép.
Không nên:
Không cho trẻ uống các loại nước có ga, nước, thức ăn có màu đỏ hoặc màu nâu.
Không cho trẻ ăn thức quá nóng hay quá lạnh hoặc thức ăn cay.
Các gia đình nên đậy kín các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng và dọn dẹp nhà cửa ngăn nắp, sạch thoáng, không treo nhiều quần áo tránh làm chỗ cho muỗi ẩn nấp.
Dấu hiệu cần đưa trẻ mắc sốt xuất huyết đến viện gấp
Nếu trẻ có ít nhất một trong các dấu hiệu sau, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế để được cấp cứu và điều trị kịp thời:
- Trẻ có biểu hiện vật vã, lờ đờ, đau bụng dữ dội, đặc biệt ở vùng gan.
- Trẻ buồn nôn và nôn trên 3 lần/1giờ hoặc trên 4 lần/1giờ.
- Xuất hiện các dấu hiệu xuất huyết như chảy máu chân răng, chảy máu niêm mạc, tiểu cầu giảm nhanh.
- Đối với trẻ nữ, có hiện tượng hành kinh sớm và kéo dài bất thường.
- Trẻ tiểu ít hoặc đi ngoài phân đen.
Cách phòng bệnh sốt xuất huyết cho trẻ
Có thể phòng bệnh sốt xuất huyết cho trẻ bằng cách:
- Phòng bệnh đặc hiệu bằng vắc xin
- Tránh muỗi đốt
- Ngủ màn kể cả ban ngày
- Không cho trẻ chơi ở những chỗ tối, ẩm ướt, cho trẻ mặc quần áo dài tay, dùng kem, dầu chống muỗi
- Diệt muỗi
- Diệt loăng quăng bọ gậy
- Đậy kín các dụng cụ chứa nước để muỗi không vào đẻ trứng
- Thu dọn các đồ vật có đọng nước quanh nhà như: Vỏ đồ hộp, chai lọ, …
- Diệt côn trùng bằng hóa chất
- Dọn rác ở các bãi đất trống
- Tăng cường khơi thông san lấp những vũng đọng nước mưa
- Dọn dẹp nhà cửa ngăn nắp, sạch thoáng, không treo nhiều quần áo tránh làm chỗ cho muỗi ẩn nấp.
