PV: Thưa bà, theo quy định hiện hành, người nhiễm HIV có thuộc đối tượng được hỗ trợ kinh phí tham gia BHYT không?
Bà Hoàng Ngọc: Luật BHYT không quy định nhóm đối tượng tham gia BHYT theo nhóm bệnh, kể cả người nhiễm HIV. Vì vậy, người nhiễm HIV tham gia BHYT theo nhóm đối tượng nào thì mức hỗ trợ đóng BHYT sẽ theo nhóm đó. Ví dụ: Người nhiễm HIV là người nghèo sẽ được ngân sách nhà nước mua thẻ BHYT; Người nhiễm HIV thuộc hộ cận nghèo sẽ được hỗ trợ 70% mức đóng BHYT…
PV: Khi tham gia BHYT, người nhiễm HIV được hưởng quyền lợi như thế nào thưa bà? Thuốc kháng virut ARV có nằm trong danh mục được chi trả BHYT không?
Bà Hoàng Ngọc: Mức hưởng và quyền lợi hưởng của người tham gia BHYT nhiễm HIV phụ thuộc vào đối tượng và quyền lợi hưởng BHYT của đối tượng.
Hiện nay, nhiều thuốc kháng ARV thuộc danh mục BHYT chi trả nhưng đang do ngân sách nhà nước chi trả. Tuy nhiên, theo Quyết định 1125/QÐ-TTg ngày 31/7/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chương trình mục tiêu y tế - dân số giai đoạn 2016-2020 thì thuốc ARV được chi trả từ quỹ BHYT từ ngày 01/01/2019.
PV:Trong trường hợp người bị nhiễm HIV phải cấp cứu nhưng không đúng tuyến thì họ được hưởng quyền lợi như thế nào?
Bà Hoàng Ngọc: Theo quy định tại Khoản 2, Điều 28 Luật BHYT: Trường hợp cấp cứu, người tham gia BHYT được khám chữa bệnh (KCB) tại bất kỳ cơ sở KCB nào và phải xuất trình thẻ BHYT cùng với giấy tờ tùy thân có ảnh trước khi ra viện. Tình trạng cấp cứu là do bác sĩ quyết định. Khi đó, người tham gia BHYT sẽ được hưởng đầy đủ quyền lợi như đi KCB theo đúng quy định.
PV: Bà có những lưu ý gì trong quá trình đăng ký và sử dụng thẻ BHYT để người nhiễm HIV được hưởng quyền lợi tốt nhất?
Bà Hoàng Ngọc: Để được hưởng quyền lợi BHYT tốt nhất, người bệnh nên lưu ý trong quá trình đăng ký tham gia BHYT: Phải tham gia BHYT liên tục, không làm gián đoạn để ảnh hưởng đến quyền lợi KCB BHYT; Đi KCB theo đúng nơi đăng ký KCB ban đầu ghi trên thẻ, xuất trình đầy đủ thủ tục KCB.
PV: Lo ngại bị tiết lộ thông tin khi đi KCB bằng thẻ BHYT đã khiến nhiều người nhiễm HIV ngại tham gia, thậm chí không dám sử dụng thẻ BHYT. Vậy ngành BHXH làm thế nào để thông tin cá nhân của người nhiễm HIV không bị lộ khi sử dụng thẻ BHYT?
Bà Hoàng Ngọc: Hiện nay, thông tin ghi trên thẻ BHYT không có ký hiệu nào thể hiện việc người tham gia BHYT bị nhiễm HIV/AIDS. Do đó, thông tin cá nhân của người nhiễm HIV không thể bị lộ trong quá trình cấp thẻ BHYT.
Đồng thời, trong tờ khai tham gia BHYT không có nội dung về việc người tham gia BHYT có hay không nhiễm HIV nên khi người tham gia BHYT nhiễm HIV làm thủ tục đăng ký tham gia BHYT vẫn cần khai đầy đủ địa chỉ nơi mình sinh sống mà vẫn đảm bảo việc bảo mật thông tin.
PV:Theo quy định hiện nay, muốn tham gia BHYT, người nhiễm HIV/AIDS phải đến xã, phường nơi cư trú hoặc tạm trú… Nhưng do lo ngại bị tiết lộ thông tin mà hiện nay họ vẫn rụt rè. Vậy họ muốn tham gia ở Trung tâm phòng chống HIV/AIDS được không?
Bà Hoàng Ngọc: Hiện nay, người tham gia BHYT có thể đến đại lý thu BHYT hoặc cơ quan BHXH cấp huyện để đăng ký tham gia BHYT. Trường hợp Trung tâm phòng chống HIV/AIDS là đại lý thu BHYT thì người nhiễm HIV/AIDS có thể đăng ký tham gia BHYT tại đây.
PV:Nếu danh tính người nhiễm HIV bị lộ trong quá trình dùng thẻ BHYT thì tập thể hay cá nhân làm lộ thông tin có phải chịu trách nhiệm gì hay không?
Bà Hoàng Ngọc: Luật Phòng, chống HIV/AIDS quy định nghiêm cấm việc tiết lộ cho người khác biết việc một người nhiễm HIV khi chưa được sự đồng ý của người đó (trừ trường hợp thực hiện việc phản hồi thông tin trong hoạt động giám sát dịch tễ học HIV/AIDS và thông báo kết quả xét nghiệm HIV).
Trường hợp các đối tượng nêu trên có hành vi tiết lộ cho người khác thì sẽ bị phạt từ 10.000.000 - 15.000.000 đồng, đồng thời còn bị buộc xin lỗi trực tiếp người nhiễm HIV, thành viên gia đình người nhiễm HIV và cải chính thông tin công khai trên phương tiện thông tin đại chúng nơi người nhiễm HIV sinh sống liên tục trong 3 ngày.
PV: Xin cảm ơn bà!