1. Tiền mãn kinh thực chất là gì?
Mãn kinh nghĩa là một năm không có kinh nguyệt tự nhiên. Còn tiền mãn kinh là giai đoạn buồng trứng bắt đầu suy yếu, nghĩa là chúng bắt đầu cạn kiệt khả năng sản xuất hormone đều đặn, theo chu kỳ. Tình trạng này có thể bắt đầu từ 2 đến 10 năm trước khi mãn kinh.
2. Làm sao để biết bạn đang trong thời kỳ tiền mãn kinh?
Khó để biết vì mãn kinh vẫn còn ở tương lai và bạn không biết khi nào nó sẽ xảy ra. Không thể chụp X-quang và nói với bạn rằng bạn đang trong giai đoạn tiền mãn kinh được. Tuy nhiên, bác sĩ có thể chẩn đoán lâm sàng, nếu bạn ở độ tuổi bốn mươi hoặc cuối ba mươi, bạn đang ở giai đoạn mà chức năng buồng trứng bắt đầu suy yếu. Vì vậy, về mặt lâm sàng, nếu bạn có các triệu chứng, đó là tiền mãn kinh.
Các cơn bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm điển hình là dấu hiệu của tình trạng thiếu hụt hormone ngay cả khi phụ nữ vẫn đang có kinh nguyệt. Ảnh minh họa AI
3. Những triệu chứng phổ biến nhất của thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh là gì?
Các triệu chứng rất đa dạng vì mỗi cơ thể phản ứng khác nhau với sự thay đổi hormone nhưng có một số triệu chứng rất phổ biến trong thời kỳ tiền mãn kinh. "Cảm thấy không còn là chính mình" là một trong số đó. Điều này rất phổ biến, ảnh hưởng đến 40 đến 60 % phụ nữ trong độ tuổi này, những người cảm thấy có điều gì đó không ổn.
Tiếp theo là các triệu chứng như giảm năng lượng, khó ngủ, các cơn bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm điển hình, tức là các cơn bốc hỏa vào ban đêm - là dấu hiệu của tình trạng thiếu hụt hormone ngay cả khi phụ nữ vẫn đang có kinh nguyệt.
Bốc hỏa thực sự có liên quan đến bệnh tim, là dấu hiệu cảnh báo những thay đổi đang diễn ra bên trong cơ thể có thể không tốt cho sức khỏe tổng thể. Vì vậy, bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm không phải là chuyện có thể bỏ qua.
Có rất nhiều triệu chứng vùng chậu, chẳng hạn như đi tiểu thường xuyên hơn vào ban đêm. Nhiễm trùng đường tiết niệu tái phát. Thay đổi giới tính liên quan đến sự kích thích, bôi trơn và đau khi quan hệ. Mọi người không hiểu rằng vùng chậu có các thụ thể hormone và khi những hormone này giảm xuống, cơ thể bắt đầu thay đổi. Thực tế điều này khác nhau ở mỗi người.
4. "Cơn thịnh nộ thời kỳ mãn kinh" có thật không?
Thay đổi tâm trạng trong giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh là chuyện thường gặp. Một điều chúng ta ít khi nhắc đến là cơn giận dữ.
Hãy nhớ rằng, các hormone buồng trứng như estrogen, testosterone và progesterone điều hòa não bộ. Vì vậy, khi những hormone này giảm, các chất dẫn truyền thần kinh trong não như dopamine và serotonin cũng thay đổi, điều đó có thể ảnh hưởng đến tâm trạng. Cơn thịnh nộ có thể gia tăng, lo lắng cũng có thể trở thành một vấn đề lớn và nguy cơ trầm cảm cũng tăng lên.
5. Tại sao tăng cân xảy ra trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh, có thể làm gì để khắc phục?
Nhiều phụ nữ sẽ nói rằng họ tăng cân trong thời kỳ tiền mãn kinh. Đôi khi đó không phải là tăng cân, mà là sự thay đổi về thành phần cơ thể, nghĩa là cân nặng vẫn vậy nhưng size quần áo thì lại khác.
Khi chúng ta già đi và lượng hormone giảm xuống, thành phần cơ thể sẽ chuyển từ khối lượng cơ nạc sang khối lượng cơ mỡ nhiều hơn và điều này có thể ảnh hưởng sâu sắc đến quá trình trao đổi chất và sức khỏe tổng thể của chúng ta.
Để khắc phục điều này, bạn cần tập trung vào những điều cơ bản: chế độ ăn giàu protein, tập thể dục và thực sự chú ý đến lượng calo nạp vào - nhiều người trong chúng ta không ước tính chính xác. Khi đã làm được điều này, bạn có thể tìm hiểu xem liệu các lựa chọn dược lý có phù hợp với mình hay không, chẳng hạn như thử hormone cải thiện quá trình trao đổi chất và có thể là thuốc giảm cân GLP-1.
Không có một giải pháp nào phù hợp với tất cả mọi người nhưng nếu cân nặng hoặc vóc dáng của bạn đang làm bạn lo lắng, hãy hiểu rằng vẫn có những lựa chọn lành mạnh.
6. Thực phẩm bổ sung có thể giúp ích cho thời kỳ tiền mãn kinh hoặc mãn kinh không?
Caffeine, creatine tốt cho cả khối lượng cơ và sức khỏe não bộ, chất xơ, vitamin D, omega-3… rất nhiều thứ mà nếu chế độ ăn uống không cung cấp đủ, chúng ta có thể bổ sung một cách an toàn và lành mạnh theo tư vấn của chuyên gia để hỗ trợ cơ thể.
7. Nếu tiền mãn kinh và mãn kinh là những giai đoạn "tự nhiên" của quá trình lão hóa, tại sao lại phải điều trị? Lão hóa tự nhiên chẳng phải tốt hơn sao?
Khi bạn bị sâu răng, liệu chúng ta có nói đó là điều tự nhiên và bạn nên chấp nhận nó? Khi ruột thừa vỡ, liệu chúng ta có nói đó chỉ là điều bình thường trong tự nhiên, nên hãy chấp nhận nó? Mọi người cần phải thức tỉnh và tự hỏi, tại sao chúng ta lại chọn buồng trứng là bộ phận duy nhất trên cơ thể mà không điều trị khi có rối loạn chức năng?
Xã hội chúng ta đã tạo ra một môi trường phi tự nhiên - với thuốc kháng sinh, nước sạch, những tòa nhà bảo vệ chúng ta khỏi các yếu tố thời tiết - cho phép chúng ta sống lâu hơn. Phụ nữ sống đến tận tám mươi tuổi so với 40 năm tuổi thọ của buồng trứng. Tại sao bạn không điều trị các vấn đề liên quan đến điều đó?
8. Liệu pháp hormone estrogen có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú không?
Phần lớn bằng chứng cho thấy liệu pháp hormone mãn kinh không làm tăng nguy cơ ung thư vú. Cụ thể, nghiên cứu lớn nhất từng được thực hiện về liệu pháp hormone cho thấy estrogen đơn thuần thực sự làm giảm nguy cơ.
Nếu bạn cũng đang dùng progesterone hoặc progestin (một dạng progesterone tổng hợp), bất kỳ nguy cơ gia tăng nào cũng có thể được điều chỉnh tùy thuộc vào dạng bạn đang dùng. Ngay cả khi chúng ta tin vào các nghiên cứu cho thấy nguy cơ gia tăng nhỏ khi dùng progestin, thì ý nghĩa đó cũng không đáng kể so với việc uống thêm một ly rượu vang mỗi ngày, sống ít vận động, hoặc sống chung với béo phì. Vì vậy, chúng ta phải cân nhắc giữa rủi ro và lợi ích.
9. Phụ nữ cần biết gì về liệu pháp testosterone?
Testosterone là một hormone nữ quan trọng không kém hormone nam. Thực tế, phụ nữ trong độ tuổi sinh sản có lượng testosterone trong máu cao hơn estradiol (dạng estrogen tự nhiên phổ biến nhất).
Thực tế là cả nam và nữ đều có estradiol và testosterone. Một lý do khiến nam giới ít mắc chứng mất trí nhớ Alzheimer hơn là vì họ có testosterone, một chất chuyển hóa thành estrogen. Về sau, phụ nữ mất estrogen và lượng testosterone của họ cũng gần như thấp. Điều này giúp giải thích ngày càng nhiều bệnh mạn tính như rối loạn thoái hóa thần kinh ở phụ nữ.
Testosterone quan trọng đối với phụ nữ. Vì vậy, nếu phụ nữ đã trải qua giai đoạn mãn kinh và cảm thấy mất năng lượng, mất khối lượng cơ nạc, mất tự tin hoặc sức sống, liệu pháp testosterone thực sự phù hợp với tình trạng đó.
10. Những thực phẩm nào tốt nhất nên ăn trong thời kỳ tiền mãn kinh và mãn kinh?
Chế độ ăn nhiều thực vật sẽ tốt cho sức khỏe hơn. Vì vậy, nên ăn nhiều chất béo thực vật hơn và áp dụng chế độ ăn Địa Trung Hải. Cần tránh xa thực phẩm chế biến sẵn và thực phẩm siêu chế biến. Điều đó tốt hơn cho tuổi thọ, chưa kể đến sức khỏe của hành tinh.
Cuối cùng chúng ta phải tử tế hơn với chính mình, chẳng hạn như thêm một thứ gì đó vào chế độ ăn uống của chúng ta như hạt Brazil, thứ có thể cực kỳ hữu ích cho việc kiểm soát cholesterol.
