Giải bài toán thiếu hụt về nhân lực y tế, đặc biệt là bác sĩ nguồn chất lượng cao

Thiếu hụt về nhân lực bác sĩ và chuyên gia giỏi

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020-2025 đã xác định: Đến năm 2025 cần đạt >15,0 bác sĩ/10.000 dân (cần khoảng 2.300 bác sĩ, hiện nay, toàn tỉnh mới có 1.988 bác sĩ, thiếu khoảng 300 người). Tuy nhiên, theo báo cáo của Sở Y tế Quảng Ninh, tỉnh đang đối mặt với sự thiếu hụt về nhân lực y tế, bác sĩ và chuyên gia giỏi.

Hiện phân bổ bác sĩ của ngành y tế giữa các vùng trong tỉnh cũng như các tuyến đơn vị y tế không đồng đều. Đa phần, số bác sĩ đều tập trung tại các đơn vị y tế tuyến tỉnh hoặc khu vực thành thị có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển.

Trong tổng số 1.986 bác sĩ trên toàn tỉnh, có tới 51% bác sĩ đang làm việc tại các bệnh viện tuyến tỉnh; 35,2% bác sĩ làm việc tại các đơn vị y tế tuyến huyện; chỉ có 7,5% bác sĩ làm việc tại trạm y tế tuyến xã. Hiện còn 35/177 trạm y tế xã, trong đó có nhiều xã miền núi, hải đảo như Ngọc Vừng, Thắng Lợi, Bản Sen, Hoành Mô, Đạp Thanh... chưa có bác sĩ làm việc.

Ngoài việc phân bố không đều, còn có khoảng trống lớn về chuyên môn khi bác sĩ nghỉ việc nhiều. Chỉ từ năm 2019 - 2022 đã có 250 bác sĩ nghỉ thôi việc hoặc chuyển công tác ra ngoại tỉnh. Riêng năm 2022 có 71 bác sĩ nghỉ thôi việc, chuyển công tác không làm việc trong hệ thống y tế công lập tỉnh Quảng Ninh.

Từ năm 2021 đến năm 2025 có 143 cán bộ y tế nghỉ hưu, trong đó có nhiều bác sĩ là cán bộ lãnh đạo các đơn vị, lãnh đạo các khoa, phòng đã được đào tạo sau đại học, có kinh nghiệm công tác.... Điều này khiến hoạt động chăm sóc sức khỏe của nhân dân của ngành y tế ảnh hưởng không nhỏ.

Việc thiếu hụt nhân lực bác sĩ tại các đơn vị y tế đã khiến ngành y tế tỉnh gặp không ít trở ngại trong việc cung cấp chất lượng y tế, thực hiện nhiệm vụ y tế phổ cập về y tế dự phòng, y tế cộng đồng, chăm sóc sức khỏe ban đầu, dân số phát triển.... Đối tượng bị ảnh hưởng trực tiếp là người bệnh, tác động đến chính sách an sinh xã hội của tỉnh.

Không chỉ tại các cơ sở y tế tuyến cơ sở, ngay đơn vị y tế tuyến cuối của tỉnh như: Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện Bãi Cháy, Bệnh viện Sản Nhi và Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển, Uông Bí cũng đang thiếu chuyên gia đầu ngành trong nhiều lĩnh vực. Theo định hướng phát triển của ngành y tế Quảng Ninh, rất cần được bổ sung nhân lực bác sĩ đã được đào tạo chuyên sâu về chuyên ngành: Ung bướu, huyết học truyền máu, phẫu thuật thần kinh, di truyền - giải trình tự gen...

Ngành y tế Quảng Ninh xác định cần sớm bổ sung số lượng lớn bác sĩ so với hiện nay để bù đắp số bác sĩ còn thiếu, đặc biệt là ở tuyến cơ sở và bù đắp số bác sĩ sẽ nghỉ hưu theo chế độ đến năm 2025.

‘Gỡ nút thắt’ thiếu hụt nhân lực

Quảng Ninh trong những năm tới phấn đầu trở thành tỉnh dịch vụ, công nghiệp hiện đại, là một trong những trung tâm phát triển năng động, toàn diện của phía Bắc, đời sống của người dân không ngừng được cải thiện thì nhu cầu bảo vệ, chăm sóc sức khỏe của người dân cũng đòi hỏi ngày càng cao hơn và mong muốn được tiếp cận với các dịch vụ y tế có chất lượng để sàng lọc, phát hiện, điều trị sớm bệnh, tật.

Trước sự phân bố không đồng đều, thiếu hụt nhân lực y tế, để ‘gỡ nút thắt’, Quảng Ninh đã triển khai nhiều giải pháp nhằm tăng sức hấp dẫn của các cơ sở y tế. Ngoài chế độ đãi ngộ, tiền lương, môi trường làm việc tốt; hỗ trợ đào tạo, thực hiện luân phiên bác sĩ từ tuyến trên xuống tuyến dưới làm việc.

Kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng hằng năm của tỉnh đều dành một phần nguồn lực cho ngành Y tế; trong đó chú trọng đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn sâu, cử các ê kíp có khả năng tiếp nhận, chuyển giao công nghệ, kỹ thuật cao đi đào tạo, bồi dưỡng tại các cơ sở đào tạo thực hành đầu ngành trong nước. Bên cạnh đó, tranh thủ một số dự án hợp tác quốc tế có liên quan đến nhiều lĩnh vực và hoạt động của ngành để đào tạo, bồi dưỡng nhân lực.

Đặc biệt, từ năm 2017, Sở Y tế đã xây dựng và triển khai thí điểm mô hình "Nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ chung"; trong đó lựa chọn những nhân lực giỏi thuộc nhiều chuyên ngành của các đơn vị y tế tuyến tỉnh sẵn sàng hỗ trợ chuyên môn cho tuyến dưới, tạo điều kiện cho các đơn vị tuyến dưới được tiếp cận nhanh chóng các thành tựu khoa học kỹ thuật. Từ đó nguồn nhân lực bác sĩ hiện có được sử dụng hiệu quả, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe người dân trong tình hình mới.

Trong các tình huống, như dịch covid-19, với nguồn nhân lực được bổ sung, thu hút từ sớm, ngành Y tế tỉnh đã có đủ nhân lực để chủ động ứng phó. Hiện nay, tỷ lệ bác sĩ/vạn dân đạt 14,8 (cao gần 2 lần so với trung bình toàn quốc); tỷ lệ giường bệnh/1 vạn dân đạt 56,4; từng bước đáp ứng y tế phổ cập và y tế chuyên sâu. Cán bộ y tế làm chủ các kỹ thuật cao, kỹ thuật khó của tuyến trên (tỷ lệ chuyển tuyến trung ương chỉ dưới 1%). Tuổi thọ bình quân người dân đạt 74,1; kiểm soát tốt các bệnh dịch nguy hiểm; an toàn vệ sinh thực phẩm được đảm bảo; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 95%...

Đổi mới đào tạo, nâng cao năng lực y tế chuyên môn cao ngay từ tuyến cơ sở thông qua nền tảng số

SKĐS - Với mạng lưới y tế rộng khắp từ trung ương xuống địa phương, đổi mới đào tạo, nâng cao năng lực y tế chuyên môn cao ngay từ tuyến cơ sở thông qua nền tảng số là một giải pháp hữu hiệu trong tình hình hiện nay. Nâng cao trình độ để có năng lực sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống khẩn cấp của y tế.