Thông tin này vừa được nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam và đồng thời là thành viên Hội đồng xét giải thưởng Sách quốc gia xác nhận. Rất nhiều văn nghệ sĩ vui mừng khi Trần Vàng Sao được vinh danh.
Nhà thơ Trần Vàng Sao là ai?
Trần Vàng Sao tên thật là Nguyễn Đính, sinh năm 1941 ở thôn Vỹ Dạ, TP. Huế. Ông từng tham gia phong trào đấu tranh của học sinh, sinh viên dưới chế độ cũ. Từ năm 1965 đến 1970, Trần Vàng Sao lên chiến khu công tác tại Ban Tuyên huấn Thành ủy Huế và bắt đầu nổi tiếng với bài thơ của một người yêu nước mình.
Nhà thơ Trần Vàng Sao (1941 - 2018).
Từ năm 1970 đến 1975, ông ra miền Bắc an dưỡng. Sau ngày đất nước thống nhất (1975), Trần Vàng Sao trở về quê, công tác tại Phòng Văn hóa thành phố Huế, rồi làm tại xã Hương Lưu (nay là phường Vỹ Dạ) cho đến khi nghỉ hưu năm 1984. Ông mất ngày 9/5/2018 tại thành phố Huế.
Theo nhà thơ Mai Văn Hoan, Trần Vàng Sao làm thơ chủ yếu theo điệu nói. Có cảm giác như ông nói thành thơ chứ không phải viết ra thơ. Giọng thơ ông đặc sệt giọng Huế. Gần như cái gì trong cuộc sống thường nhật của người dân Huế cũng được ông đưa vào thơ một cách hết sức tự nhiên.
Nhà thơ Trần Vàng Sao đặt tiêu đề cho các bài thơ cũng không giống ai. Chẳng hạn như: bài thơ của một người yêu nước mình, người đàn ông bốn mươi ba tuổi nói về mình, trong cơn sốt đưa chị Miên về Đông Xuyên, đưa vợ đi đẻ… Hình thức trình bày các bài thơ cũng không giống bất kỳ tác giả đương đại nào ở xứ ta. Chỉ trừ tên riêng, tên địa danh là ông viết hoa, còn thì chữ đầu của tiêu đề, chữ đầu mỗi đoạn ông đều viết thường. Cả bài tuyệt không hề có bất cứ dấu chấm, dấu phẩy, dấu hỏi, dấu chấm than, dấu ba chấm, dấu ngoặc đơn ngoặc kép nào.
Đọc thơ Trần Vàng Sao, thấy cả người và thơ như vịn vào nhau và trong nhiều cảnh huống, cả hai trở thành nguồn sống duy nhất nuôi nhau. Tất cả những nét khác biệt ấy làm nên cá tính sáng tạo, bản sắc, phong cách thơ Trần Vàng Sao.
Giải thưởng sách Quốc gia do Bộ Thông tin - Truyền thông chủ trì, Hội Xuất bản Việt Nam, Hội đồng Giải thưởng Sách quốc gia tổ chức, góp phần tôn vinh sách, cổ vũ, khuyến khích và tôn vinh đội ngũ sáng tạo, tác giả, dịch giả, nhà nghiên cứu, nhà khoa học và những người hoạt động trong lĩnh vực xuất bản sách Việt Nam. Ngoài ra, giải thưởng tạo tiền đề để có những bản thảo sách chất lượng, góp phần phát hiện, lưu giữ, quảng bá những tác phẩm có giá trị đến với đông đảo bạn đọc, tạo động lực thúc đẩy sự nghiệp xuất bản phát triển theo đúng định hướng và phù hợp với xu hướng hội nhập.
Trần Vàng Sao là một thi sĩ chân chính đến trầm luân
Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Giải thưởng Sách Quốc Gia lần thứ 4 - 2021 có một điều vô cùng đặc biệt. Sự đặc biệt đó làm nên một phần giá trị của giải thưởng. Đó là việc Ban tổ chức, Ban giám khảo quyết định trao giải thưởng cho tập thơ Bài thơ của một người yêu nước mình của nhà thơ Trần Vàng Sao.
Nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm - người tuyển chọn 32 bài thơ trong tập thơ "Bài thơ của người yêu nước mình" của nhà thơ Trần Vàng Sao tại buổi ra mắt tập thơ tháng 11/2020 tại TP. Huế.
Hơn một năm trước, khi biết tin NXB Hội Nhà văn sẽ in tập thơ này, có một vài người khuyên nhà thơ Nguyễn Quang Thiều cân nhắc vì NXB của Hội nghề nghiệp thi thoảng lại có "chuyện" vì những tác phẩm ra đời từ đây. Nhưng đơn vị xuất bản đã quyết định cho ra mắt tập thơ này và chính nhà thơ Nguyễn Quang Thiều tự nguyện viết lời tựa cho tập thơ.
Bản in đẹp và trân trọng của NXB Hội Nhà văn cùng sự phối hợp của Nhã Nam với hơn 200 trang, gói tương đối đầy đủ về chân dung của một thi sĩ đất Huế; trong đó ông vẽ lại cuộc đời của mình, vẽ lại thế giới chung quanh mình với một màu sắc lạ lùng khó tả.
"Xin cám ơn một cách sâu sắc những thành viên của Ban giám khảo các cấp. Họ đã làm việc một cách công tâm nhất và vì những tác phẩm văn chương thực sự. Họ là những người yêu nước cũng như Trần Vàng Sao đã yêu nước", ông Nguyễn Quang Thiều chia sẻ.
Tập thơ Bài thơ của một người yêu nước mình của nhà thơ Trần Vàng Sao.
Trong lời kể của ông Nguyễn Quang Thiều, một sáng mùa thu năm 2019, nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm đến NXB Hội Nhà văn. Ông bước vào phòng và trên tay ôm một tập bản thảo. Hai người quen biết từ lâu, nhưng đây là lần đầu tiên Nguyễn Quang Thiều thấy Nguyễn Khoa Điềm xuất hiện như vậy.
"Ông nói với tôi rằng ông muốn NXB Hội Nhà văn in tập thơ này bởi đó là những bài thơ của một người yêu nước với cuộc đời quá nhiều thăng trầm. Đó là tập bản thảo những bài thơ của nhà thơ Trần Vàng Sao. Toàn bộ những bài thơ trong tập này là do nhà thơ Nguyễn Khoa Điểm tuyển chọn", ông Thiều cho biết.
Cuộc đời và thơ ca của Trần Vàng Sao đã được đông đảo những người yêu văn học biết đến. Có những lúc, thơ ca của ông đã trở thành rắc rối và cả những trầm luân nào đó đối với cuộc đời ông. Và không phải lúc nào thơ ca của ông cũng được hiểu đúng. Nhưng ông đã sống và đã sáng tạo như chính ông trong chính thời đại của ông.
Bản thảo gồm những bài thơ đã in trên một số báo và tạp chí cùng nhiều bài thơ chưa được công bố do gia đình lưu giữ. Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đã đọc rất nhiều thơ của Trần Vàng Sao và bây giờ thêm những bài thơ lần đầu tiên được đọc.
Thơ của Trần Vàng Sao là chính cuộc đời ông, ông không hề theo bất cứ một trường phái nào, không dùng bất cứ một kỹ thuật hay phép tu từ nào. Thơ ông hiện ra như chính áo quần ông, tóc tai ông, hơi thở ông, ánh mắt ông, giọng nói ông, cảm giác ông, mồ hôi ông, đau ốm ông, giận dữ ông, dày vò ông, tuyệt vọng ông, khát vọng ông… Và nhịp đập trái tim ông là thứ kỳ diệu nhất gắn kết toàn bộ những gì thuộc về ông để vang lên thành thi ca. Bởi thế, thơ Trần Vàng Sao chân thực và mãnh liệt như máu chảy trong huyết quản ông.
"Tập thơ Bài thơ của một người yêu nước mình của Trần Vàng Sao ra đời, thêm một lần nữa minh chứng: Trần Vàng Sao là một thi sĩ chân chính đến trầm luân, Trần Vàng Sao là một người yêu nước đến đau đớn", Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam bình luận.
Xem thêm video đang được quan tâm:
Những điểm mới Hướng dẫn thực hiện xét nghiệm để Thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch COVID-19.
