Cùng với sự phát triển của công nghệ, trào lưu châm biếm cũng có nhiều thể loại, nếu như châm biếm bằng chữ, bằng hình ảnh chưa đủ thì ngày nay giới trẻ còn thể hiện tài châm biếm của họ qua những video clip - sản phẩm hội tụ tất cả những yếu tố trên. Đây cũng là hình thức châm biếm được giới trẻ đánh giá là hiện đại và văn minh hơn cả.
Một loại hình giải trí đặc biệt
Parody là một thể loại nhái nhằm mục đích vui là chính. Parody được thực hiện dưới dạng MV, clip với độ dài từ 5 - 10 phút. Trào lưu này xuất phát từ Mỹ - quốc gia có nền văn hóa cởi mở nhất nhì thế giới, đây cũng là nơi khai sinh nền văn hóa parody và đến nay nó đã phát triển thành một ngành công nghiệp giải trí đặc biệt. Những bộ phim bom tấn của Hollywood, thậm chí những tác phẩm điện ảnh đoạt nhiều giải thưởng danh giá cũng khó mà “thoát lưới parody”. Thậm chí, có những phim phiên bản nhái còn thành công hơn cả phiên bản gốc. Đơn giản là vì bối cảnh, diễn viên cũng như êkip thực hiện phiên bản nhái cũng nổi tiếng và hoành tráng không kém bản gốc. Với cách chế chuyên nghiệp, “hàng nhái” thậm chí có lượng view cao hơn cả bản gốc, mang đến cho êkip làm parody những khoản thu béo bở. Những phim chế “ăn nên làm ra” trên thị trường quốc tế phải kể đến Người Nhện, 300, Val Hensing hay sêri Chạng vạng...
Một số hình ảnh trong clip hài hước được thực hiện theo thể loại parody.
Nhiều ý kiến cho rằng, parody còn mang tiềm ẩn nhiều giá trị, không chỉ giúp người xem xả stress, phản ánh những vấn đề xã hội qua lăng kính vui tươi, hài hước, parody thể hiện sự sáng tạo, năng động, khả năng khám phá của người thực hiện.
Hai mặt của parody
Tùy vào mục đích, khả năng mà parody được chế dưới nhiều hình thức khác nhau như parody nhái MV (ca sĩ hoặc khán giả nhại clip của những nghệ sĩ khác), parody nhái drama (ca sĩ, fan đóng lại vai của những bộ phim nổi tiếng), parody chế sub (clip được giữ nguyên, nhưng có chèn thêm phần phụ đề mà nội dung hoàn toàn khác với bản gốc). Theo đó, parody nhái drama được giới trẻ thích thú hơn cả vì chúng được dàn dựng thành những bộ phim ngắn, có nội dung với rất nhiều cao trào, tình huống “cười ra nước mắt”.
Ngoài mục đích giải trí, parody còn mang yếu tố giáo dục. Tất nhiên, những sản phẩm parody quá phóng khoáng du nhập từ nước ngoài sẽ nhận được không ít ánh nhìn thiếu thiện cảm tại thị trường Việt Nam, nhưng giới trẻ Việt lại đủ nhạy cảm và tinh tế để thực hiện parody mang phong cách của người Việt. Mới đầu, giới trẻ Việt “làm quen” với parody chủ yếu là những bản chế sub (phụ đề) các clip, MV của Kpop. Nội dung chẳng cần ăn nhập với bản gốc miễn “vui nhộn, hài hước” là ổn. Đó là lý do vì sao, một MV, clip lại có rất nhiều parody chế sub. Cách làm này tương đối đơn giản, không mất nhiều thời gian, công sức. Chỉ cần cài đặt phần mềm tạo phụ đề cộng với một chút sáng tạo, hài hước là giới trẻ đã có thế chế vô khối sản phẩm độc đáo.
Tuy nhiên, tùy vào mức độ đầu tư, giới trẻ có thể thực hiện những parody cầu kỳ hơn. Họ tập hợp nhóm, viết kịch bản, tự biên tự diễn, sau đó mới đến khâu “hậu kỳ”, độ dài parody có thể chỉ gói gọn trong 5 phút nhưng lại là sản phẩm tốn nhiều công sức và chất xám của cả nhóm. Tuy nhiên, “cát-xê” mà nhóm được lại chính là sức lan tỏa của sản phẩm, parody càng được nhiều người chia sẻ càng chứng tỏ mức độ thành công của nhóm thực hiện.
Đánh giá một cách khách quan, say sưa với trào lưu parody, giới trẻ sẽ tránh xa những thói xấu trong xã hội, hơn nữa, parody giúp giới trẻ dần tiếp cận với nghệ thuật, hiểu hơn và trân trọng hơn những người lao động nghệ thuật.
Tuy nhiên, bên cạnh những clip nhái lành mạnh cũng có không ít parody bóp méo bản gốc quá đà, vấy bẩn chúng bằng những thông điệp, hình ảnh dung tục. Chỉ vì số ít “con sâu làm rầu nồi canh” mà một trào lưu đáng khen như parody lại bị hiểu nhầm. Thông điệp của parody không phải thú vui trong phút chốc mà là tiếng cười mang giá trị lâu dài, giúp người xem phân tích được những yếu tố đúng - sai, tốt - xấu trong cuộc sống. Trong nghệ thuật, vượt giới hạn không đồng nghĩa với sự thăng hoa, giới trẻ nên “chế” một cách lành mạnh, văn minh, truyền tải những thông điệp tích cực trong giới hạn cho phép.
Hà Chi