Giá trị của dòng ca khúc chuyển ngữ

21-10-2013 18:22 | Văn hóa – Giải trí
google news

Bên cạnh dòng ca khúc sáng tác, dòng ca khúc chuyển ngữ, nhạc ngoại lời Việt góp phần làm phong phú thêm bề dày cũng như chất lượng âm nhạc trong nước. Tuy nhiên, trở ngại xin cấp phép sử dụng tác quyền đôi khi lại là rào cản khiến các ca khúc chậm trễ trong việc tiếp cận người yêu nhạc.

Bên cạnh dòng ca khúc sáng tác, dòng ca khúc chuyển ngữ, nhạc ngoại lời Việt góp phần làm phong phú thêm bề dày cũng như chất lượng âm nhạc trong nước. Tuy nhiên, trở ngại xin cấp phép sử dụng tác quyền đôi khi lại là rào cản khiến các ca khúc chậm trễ trong việc tiếp cận người yêu nhạc.

Sức sống mới cho những giai điệu

Những giai điệu hay giống như một thỏi nam châm cuốn hút không chỉ công chúng yêu nhạc mà cả những người viết nhạc chuyên nghiệp. Từ đó nảy sinh ra nhu cầu mang giai điệu đẹp ấy đến với công chúng qua một tấm áo mới bằng cách chuyển ngữ, đặt lời Việt. Rất nhiều ca khúc đã ra đời như thế, chiếm được cảm tình, phổ rộng những tinh hoa trong âm nhạc quốc tế của người yêu nhạc nhiều thế hệ.

Những tên tuổi của làng nhạc Việt nổi tiếng bởi tài đặt lời Việt cho ca khúc trong quá khứ có thể kể đến nhạc sĩ Phạm Duy, Vũ Xuân Hùng, Trần Tiến, Quốc Bảo, nhà báo Vương Thịnh... Không chỉ nắm bắt được cái thần, cái hồn của giai điệu gốc, với kiến văn và khả năng ngôn ngữ vượt trội, họ không đơn giản phỏng dịch lại cái xác của một ca khúc mà mang đến cho người nghe cảm giác mới lạ và thú vị khi ra mắt tấm áo mới, chất lượng cho một mẫu hình tiêu biểu.

Âm nhạc quốc tế đương đại phát triển một cách chóng mặt đồng nghĩa với việc khán giả trong nước ngày càng có nhu cầu thưởng thức những biến hóa mới, trong đó phải kể đến việc Việt hóa các ca khúc được đông đảo khán giả yêu thích. Bên cạnh những ca khúc đã trở thành bất hủ, trở nên quen thuộc và được khán giả nhận ra bản gốc ngay khi vừa cất lên, những giai điệu mới gây sốt trong cộng đồng cũng trở nên gần gũi và cuốn hút hơn hẳn khi được chuyển ngữ ra tiếng Việt. Những Giọt sương, Bonjour Việt Nam, Lặng thầm một tình yêu... đã trở thành những hit một thời nhờ sự kết hợp uyển chuyển giữa giai điệu gốc tuyệt vời và bản đặt lời mới không chê vào đâu được.

Nắm bắt được xu thế này, hàng loạt ca sĩ trẻ đã cover những bản nhạc quốc tế đang "hot" trong giới trẻ với cách đặt lời hết sức trẻ trung như Bảo Thy, Khánh Phương, Tuấn Hưng... Ngay lập tức, những bản đặt lời mới này đã nhận được sự yêu mến của khán giả.

Giá trị của dòng ca khúc chuyển ngữ 1
 Ca sĩ Hoàng Bách đã Việt hóa những tình khúc nổi tiếng của Nhật Bản.

Giá trị của dòng ca khúc chuyển ngữ

Mới đây, ca sĩ Hoàng Bách, cựu thành viên nhóm AC&M sau hai năm trời ròng rã xin cấp phép sử dụng tác quyền các ca khúc Nhật Bản rồi dịch ra lời Việt đã cho ra mắt album Trời còn mưa mãi là tuyển tập các bài hát Nhật Bản được yêu thích tại Việt Nam và châu Á từ những thập niên 90. Album với chất cổ điển nằm trong chuỗi dự án các ca khúc thuộc Classic series, tiếp nối từ album Thoáng mây bay hợp tác cùng nhạc sĩ Đức Trí vào năm 2010. Nghe Trời còn mưa mãi, khán giả Việt cảm thấu sâu sắc hơn những giai điệu đẹp của xứ sở hoa anh đào sau khi được Việt hóa thành Trời còn mưa mãi, Khi cô đơn anh gọi tên em, Never fall in love (Niềm đau chôn dấu), Tàn tro, Sa mạc tình yêu, Tan tác, Hận tình trong mưa...

Mỗi thời, nhạc Nga lời Việt, nhạc Hoa lời Việt, nhạc Pháp lời Việt, nhạc Hàn lời Việt, nhạc Nhật lời Việt lại tạo nên một trào lưu khó quên trong lòng người yêu nhạc. Và những ca khúc chuyển ngữ thành công sống mãi cùng với thời gian. Đó là nhờ cách hát, cách phối khí hiện đại, sáng tạo. Đó còn là sự thuận lợi trong tìm kiếm tư liệu, liên hệ bản quyền, những khâu vô cùng quan trọng để một ca khúc nhạc ngoại lời Việt danh chính ngôn thuận bước vào đời sống âm nhạc trong nước.

Trong điều kiện khan hiếm những ca khúc tạo được hiệu ứng lâu dài như hiện nay, việc phát triển mảng ca khúc chuyển ngữ, đặt lời Việt cho nhạc ngoại được xem là một hướng đi dù đã cũ nhưng vẫn có những giá trị riêng. Sức truyền cảm của âm nhạc, ở bất cứ, quốc gia, lãnh thổ nào cũng vậy, luôn mang tới cho con người niềm vui, những giây phút giải trí đáng giá. Việc sẻ chia, điều chỉnh về mặt ngôn ngữ vừa giúp những ca khúc gốc có sức lan tỏa rộng vừa là món ăn tinh thần mới mẻ, dễ thưởng thức với người yêu nhạc. Vấn đề nằm ở chỗ người đặt lời phải trung thực trong vấn đề bản quyển, hiểu được ý nghĩa của ca khúc gốc và không lạm dụng việc chuyển ngữ thành một thói quen gây nên tình trạng hỗn loạn, thiếu chất lượng.

Yến Quỳnh


Ý kiến của bạn