Sau 10 năm thành lập, Liên minh vaccin và tiêm chủng toàn cầu đã trở thành một tổ chức phi chính phủ có uy tín trên thế giới về lĩnh vực chăm sóc sức khỏe, đặc biệt là ảnh hưởng của tổ chức này đối với chương trình tiêm chủng mở rộng (TCMR) ở những nước đang phát triển trong đó có Việt Nam.
Để đánh dấu một thập kỷ hoạt động năng động của mình, GAVI tổ chức cuộc họp lần thứ 4 với các đối tác tại Hà Nội - Việt Nam (18-19/11/2009). Việt Nam cũng chính là một trong những quốc gia thành công nhất về TCMR trong những năm qua. Tại buổi khai mạc, tối 18/11/2009, có sự tham dự của 72 quốc gia, vùng lãnh thổ là đối tác của GAVI cùng đại diện của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF), Ngân hàng Thế giới, các nhà sản xuất vaccin hàng đầu thế giới, các cơ quan nghiên cứu và kỹ thuật, các tổ chức phi chính phủ. Từ khi đi vào hoạt động đến nay đã có 256 triệu trẻ em trên toàn cầu được tiêm chủng và gần 4 triệu sinh mạng được ngăn ngừa khỏi bệnh tật nhờ các chương trình tài trợ của GAVI. Dựa trên những đánh giá mang tính toàn cầu, GAVI nhận thấy tiêu chảy do Rotavirus và viêm phổi do phế cầu là những bệnh đang đe dọa đến nhiều tính mạng trẻ em, ước tính có tới 4 triệu trẻ tử vong hằng năm trên thế giới vì các nguyên nhân này. Do đó GAVI đang xem xét đưa vaccin phòng tiêu chảy do Rotavirus vào danh mục các vaccin sẽ tài trợ.
 Tiêm chủng mở rộng là lĩnh vực y tế công cộng thành công ở Việt Nam. |
Tại Việt Nam, GAVI bắt đầu hỗ trợ từ năm 2002, bước đầu trong lĩnh vực tiêm chủng, sau đó mở rộng mạng lưới y tế cơ sở. Giai đoạn 2002-2006, GAVI hỗ trợ Việt Nam hơn 14 triệu USD, giai đoạn 2007-2010, GAVI tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong lĩnh vực tiêm chủng và mở rộng hỗ trợ cho hệ thống y tế cơ sở, với tổng giá trị hỗ trợ lên tới hơn 57 triệu USD. Việc đưa vaccin sởi mũi 2 vào tiêm chủng thường xuyên cho trẻ 6 tuổi có sự đóng góp rất lớn của GAVI, liên tiếp từ đó đến nay hoạt động này của TCMR Việt Nam luôn có sự hỗ trợ lớn của tổ chức này. Sắp tới vaccin "5 trong 1" gồm bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B, viêm màng não mủ (Hib) sẽ được GAVI tài trợ cho Việt Nam.
Phát biểu tại buổi lễ khai mạc, Phó Thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân đánh giá cao sự hợp tác của GAVI đối với công tác chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam, đặc biệt là hoạt động TCMR. Phó Thủ tướng cũng mong muốn tại cuộc họp lần này, GAVI cùng các đối tác của mình sẽ cùng nhau đưa ra các sáng kiến, các chương trình hợp tác và các giải pháp chung cho các nước đang phát triển. Đồng thời chia sẻ kinh nghiệm thực hiện các chương trình bảo vệ sức khỏe cộng đồng thông qua vaccin và tiêm chủng. Chủ đề GAVI lựa chọn cho cuộc họp lần thứ 4 là Hướng tới năm 2015: đáp ứng nhu cầu vaccin cho mọi người được Phó Thủ tướng rất hoan nghênh. Đây là chủ đề thiết thực, rất có ý nghĩa trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển thiên niên kỷ do Liên hợp quốc đề ra. Phó Thủ tướng hy vọng GAVI tiếp tục ủng hộ và hợp tác với Việt Nam nhiều hơn nữa, giúp Việt Nam thực hiện tốt hơn những mục tiêu bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân nói riêng và phát triển kinh tế xã hội nói chung.
Bài và ảnh: Lê Hảo