Biển Việt Nam có diện tích hơn 1 triệu km2, hơn 4.000 hòn đảo, là nơi cư trú của khoảng 11.000 loài, trong đó trên 2.000 loài cá, đặc biệt có các hệ sinh thái rặng san hô, thảm cỏ biển và rừng ngập mặn. Các nguồn tài nguyên dầu khí, khoáng sản rắn, vật liệu xây dựng đã được phát hiện rất nhiều ở dải ven biển.
 Nguồn lợi từ biển đóng góp to lớn cho quá trình phát triển đất nước. Ảnh: MH |
Sự hiện diện của hơn 3.000 đảo lớn, nhỏ và hai quần đảo ngoài khơi là Hoàng Sa và Trường Sa đã tạo thế và lực cho đất nước ta trong xây dựng các cụm dịch vụ hậu cần cho hoạt động biển xa, phát triển du lịch biển đảo và thế trận quốc phòng, an ninh. Bờ biển nước ta dài và dọc bờ biển có hơn 100 cảng biển, bến, 48 vũng, vịnh và trên 112 cửa sông, cửa lạch đổ ra biển. Điều này đã tạo thuận lợi cho việc giao lưu thương mại quốc tế qua đại dương.
Hiện tại, việc khai thác dầu khí, hải sản (thuần biển) đang mang lại nguồn thu cho ngân sách lên đến 22% GDP cho Việt Nam. Ngoài ra, khai thác cát biển làm vật liệu xây dựng, cát titan ven biển, dịch vụ hàng hải, đóng tàu, du lịch biển, diêm nghiệp, nuôi trồng thủy sản mang lại gần 30% GDP nữa.
Hệ thống cảng biển lớn nhỏ và vận tải hàng hải cũng đang đóng góp tích cực cho nền kinh tế Việt Nam. Cùng với 18 khu kinh tế ven biển, các đô thị lớn ven biển, các bãi biển, các khu bảo vệ- bảo tồn biển đang là động lực phát triển kinh tế hướng biển của nước ta.
Theo dự đoán của các nhà khoa học, đến năm 2020, kinh tế biển sẽ đóng góp 53-55% GDP của cả nước. Chiến lược phát triển kinh tế biển Việt Nam cũng định rõ: đến năm 2020, các kinh tế biển nước ta sẽ đạt 55- 60% kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Chỉ một con số đó thôi cũng đủ thấy tầm quan trọng của kinh tế biển đối với sự phát triển đất nước và biển- đảo thật sự trở thành không gian sinh tồn, mang ý nghĩa sống còn đối với Việt Nam.
Nhưng với những diễn biến gần đây trên biển Đông, mục tiêu ấy đang bị thách thức, bị đe dọa nghiêm trọng. Vượt qua các trở ngại để tự tin phát triển một nền kinh tế biển vững mạnh là điều chúng ta cần làm lúc này hơn bao giờ hết.
Thiện Thuật