Gai và quả bồ kết đều được dùng làm thuốc trong y học cổ truyền và kinh nghiệm dân gian. Quả bồ kết có tên thuốc là tạo giác. Tạo giác có vị cay, mặn, tính ôn, hơi độc, có tác dụng thông khiếu, hắt hơi, sát khuẩn, khử đờm, tiêu thũng, được thu hái lúc quả có màu xanh lục hoặc màu hơi vàng, phơi khô cho đến khi có màu đen bóng. Dưới đây là một số bài thuốc chữa bệnh từ gai và quả bồ kết để bạn đọc tham khảo:
Chữa viêm mũi, tắc nghẹt, khó thở: Dùng 1 trong 3 bài thuốc sau:
Bài 1: Gai bồ kết nướng tán nhỏ mịn, thổi hoặc hít bột vào lỗ mũi. Ngày làm 3-4 lần.
Bài 2: Gai bồ kết 10g, thạch xương bồ 10g, rễ hoa kinh giới 5g, tán thành bột, gói vào một miếng vải mỏng, rồi nhét vào lỗ mũi, nằm ngửa một lúc mũi sẽ thông.
Bài 3: Bồ kết 1 quả, đốt cháy lấy khói xông vào hai lỗ mũi. Ngày làm 3-4 lần.
Chữa bệnh nha chu (chân răng sưng đau, có thể ra mủ): gai bồ kết 20g, kim ngân 20g, liên kiều 20g, ngưu bàng 12g, hạ khô thảo 12g, chi tử 12g, xích thược 8g, xuyên sơn giáp 6g, bạc hà 6g. Sắc uống ngày 1 thang. Chữa kiết lỵ ra máu, viêm mũi lâu ngày: Gai bồ kết và hoa đào phơi khô; chỉ thực sao với cám. 3 vị lượng bằng nhau, tán bột mịn, luyện với mật ong hoàn viên bằng hạt đỗ xanh. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 20 viên với nước cơm.
Chữa đau nhức răng, sâu răng: Quả bồ kết để sống hoặc đốt tồn tính, tán nhỏ, đắp vào chân răng, khi nước tiết ra thì ngậm 1 lúc rồi nhổ đi, không được nuốt. Ngày làm 2 - 3 lần.
Chữa ho nhiều đờm, hen suyễn, thở khò khè: Quả bồ kết 1g, quế chi 1g, sinh khương 1g, cam thảo 2g, đại táo 4g. Tất cả sắc với 200ml nước còn 50ml, uống làm một lần trong ngày.