Tâm thần phân liệt nguy hiểm như thế nào?
Tâm thần phân liệt là một dạng rối loạn tâm thần, đang có xu hướng gia tăng trong cộng đồng, ảnh hưởng đến cách một người suy nghĩ, cảm nhận và hành xử. Các triệu chứng có thể biểu hiện khác nhau ở mỗi người, gồm:
- Ảo giác, ảo tưởng, rối loạn tư duy và lời nói
- Thiếu động lực, thiếu biểu lộ cảm xúc/cảm xúc phẳng lặng, thu mình lại
- Rối loạn chức năng nhận thức (suy giảm khả năng chú ý, trí nhớ, khả năng tập trung và ra quyết định)...
Các triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt có thể ảnh hưởng đến mọi khía cạnh trong cuộc sống của người mắc, khiến họ khó duy trì việc làm, sống tự lập và quản lý các mối quan hệ. Tâm thần phân liệt ảnh hưởng đến gần 24 triệu người và là một trong 15 nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng khuyết tật trên toàn thế giới.
Mặc dù tiêu chuẩn chăm sóc hiện tại có thể quả trong việc kiểm soát các triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt, nhưng có tới 60% số người gặp phải tình trạng cải thiện không đầy đủ về các triệu chứng hoặc gặp các tác dụng phụ không thể chịu đựng được trong quá trình điều trị. Việc có nhiều lựa chọn điều trị khác nhau sẽ giúp bệnh nhân và bác sĩ có được các công cụ để giúp kiểm soát tình trạng nghiêm trọng này.
Các triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt có thể ảnh hưởng đến mọi khía cạnh trong cuộc sống, khiến họ khó duy trì việc làm, sống tự lập và quản lý các mối quan hệ.
Lưu ý khi sử dụng thuốc cobenfy trị tâm thần phân liệt
Thuốc chống loạn thần hiện nay chặn các thụ thể dopamine để giúp kiểm soát ảo giác, ảo tưởng và các triệu chứng khác của bệnh tâm thần phân liệt. Nhưng những loại thuốc này có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng về vận động và chuyển hóa, như cử động không tự chủ và tăng cân, có thể dẫn đến bệnh tim, đái tháo đường…
Cobenfy (xanomeline và trospium chloride) là một chất chủ vận muscarinic, là phương pháp tiếp cận hoàn toàn mới để điều trị bệnh tâm thần phân liệt, bằng cách nhắm mục tiêu có chọn lọc vào các thụ thể M1 và M4 trong não mà không chặn các thụ thể D2. Thuốc giúp làm giảm cả các triệu chứng tích cực và tiêu cực của bệnh tâm thần phân liệt.
Việc phê duyệt mang tính bước ngoặt này đối với phương pháp điều trị cho bệnh tâm thần phân liệt, đánh dấu một cột mốc quan trọng cho người bệnh trong hơn 30 năm, có tiềm năng thay đổi mô hình điều trị.
- Không dùng thuốc ở những bệnh nhân: Bí tiểu, suy gan trung bình hoặc nặng, quá mẫn với thuốc, bệnh tăng nhãn áp góc hẹp chưa được điều trị…
- Thuốc có nguy cơ gây bí tiểu: Người bệnh cao tuổi, bệnh nhân phì đại lành tính tuyến tiền liệt (BPH), bệnh bàng quang do tiểu đường… có thể có nguy cơ bí tiểu cao hơn.
- Cobenfy không được khuyến cáo cho những bệnh nhân mắc bệnh đường mật hoạt động như sỏi mật có triệu chứng. Đánh giá men gan và bilirubin trước khi bắt đầu dùng Cobenfy và theo chỉ định lâm sàng trong quá trình điều trị.
Sự xuất hiện của các triệu chứng như khó tiêu, buồn nôn, nôn hoặc đau bụng trên nên nhanh chóng đánh giá các rối loạn túi mật, rối loạn đường mật và viêm tụy theo chỉ định lâm sàng.
- Ngừng dùng cobenfy khi có dấu hiệu hoặc triệu chứng tổn thương gan đáng kể như vàng da, ngứa hoặc nồng độ alanine aminotransferase cao gấp năm lần giới hạn trên của mức bình thường hoặc gấp năm lần giá trị cơ bản.
- Thận trọng khi dùng cobenfy ở những bệnh nhân bị rối loạn tắc nghẽn đường tiêu hóa (do nguy cơ ứ đọng dạ dày), bệnh nhân mắc các tình trạng như viêm loét đại tràng, mất trương lực ruột và nhược cơ…
- Phản ứng có hại thường gặp nhất bao gồm: Buồn nôn, khó tiêu, táo bón, nôn, tăng huyết áp, đau bụng, tiêu chảy, nhịp tim nhanh, chóng mặt và bệnh trào ngược dạ dày thực quản…
