Các thuốc chống động kinh này có thể gây phản ứng quá mẫn với tăng bạch cầu ái toan và các triệu chứng toàn thân (DRESS). Đây là phản ứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng, có thể đe dọa tính mạng, nếu không được chẩn đoán và điều trị nhanh chóng.
Biểu hiện của phản ứng dị ứng nghiêm trọng này có thể bắt đầu bằng phát ban nhưng tiến triển nhanh chóng, dẫn đến tổn thương các cơ quan nội tạng, phải nhập viện và thậm chí tử vong. Do đó, FDA yêu cầu thêm cảnh báo về nguy cơ này vào thông tin kê đơn và Hướng dẫn sử dụng thuốc cho bệnh nhân đối với các loại thuốc này.
DRESS có thể bao gồm sốt, phát ban, sưng hạch bạch huyết hoặc tổn thương các cơ quan bao gồm gan, thận, phổi, tim hoặc tuyến tụy...
Hiện FDA đang yêu cầu nhà sản xuất các loại thuốc chống động kinh trên, bổ sung cảnh báo mới về DRESS vào thông tin kê đơn và Hướng dẫn sử dụng thuốc cho bệnh nhân và người chăm sóc.
- Đối với levetiracetam, các thông tin liên quan đến việc bổ sung cảnh báo mới trong phần Cảnh báo và Phòng ngừa của thông tin kê đơn, trong đó mô tả các vấn đề tiềm ẩn nghiêm trọng. Hiện các triệu chứng liên quan đến tình trạng này được mô tả ít nổi bật hơn.
- Đối với clobazam, cần thêm cảnh báo mới cụ thể về DRESS vào thông tin kê đơn. Các triệu chứng liên quan đến nguy cơ này đã được mô tả tổng quát hơn trong các phần khác của thông tin kê đơn clobazam.
Các cảnh báo đối với cả thuốc chống động kinh levetiracetam và clobazam sẽ bao gồm thông tin cho thấy các triệu chứng ban đầu của DRESS như sốt hoặc sưng hạch bạch huyết có thể xuất hiện ngay cả khi không thể nhìn thấy phát ban.
Điều này khác với các phản ứng nghiêm trọng khác liên quan đến da có thể xảy ra với các loại thuốc này và khi phát ban xuất hiện sớm, bao gồm Hội chứng Stevens-Johnson (SJS) và hoại tử biểu bì nhiễm độc (TEN). FDA cũng yêu cầu thêm thông tin về nguy cơ này vào Hướng dẫn sử dụng thuốc, để giúp thông báo cho bệnh nhân và người chăm sóc về nguy cơ này.
Thuốc chống động kinh có thể gây phản ứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng.
1. Tác dụng của thuốc chống động kinh levetiracetam và clobazam
- Levetiracetam là thuốc chống động kinh được phê duyệt để sử dụng riêng lẻ hoặc kết hợp với các loại thuốc khác để kiểm soát một số loại động kinh. Thuốc đã được FDA chấp thuận trong 24 năm và có sẵn ở nhiều công thức dưới tên thương hiệu khác nhau (keppra, keppra XR, elepsia XR và spritam) cũng như dưới dạng thuốc gốc.
Thuốc có sẵn dưới dạng dung dịch lỏng, viên nén giải phóng tức thời và kéo dài và viên nén tan dưới lưỡi. Các tác dụng phụ thường gặp của levetiracetam bao gồm khó chịu hoặc hung hăng bất thường, lú lẫn, mất thăng bằng hoặc phối hợp và cực kỳ buồn ngủ.
Vào năm 2022, ước tính có khoảng 12 triệu đơn thuốc levetiracetam đã được phân phối từ các hiệu thuốc ngoại trú ở Hoa Kỳ.
- Clobazam là một loại thuốc nhóm benzodiazepine, là nhóm thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương, được FDA chấp thuận để sử dụng cùng với các loại thuốc khác để kiểm soát cơn động kinh ở người lớn và trẻ em từ 2 tuổi trở lên, mắc một dạng động kinh nghiêm trọng cụ thể gọi là hội chứng Lennox-Gastaut.
DRESS và các phản ứng da nghiêm trọng khác được báo cáo với clobazam thường chỉ liên quan đến clobazam chứ không liên quan đến các thuốc benzodiazepin khác. Clobazam đã được FDA chấp thuận trong 12 năm và có sẵn ở nhiều công thức dưới tên thương hiệu onfi, sympazan và dưới dạng thuốc generic.
Clobazam có sẵn dưới dạng viên nén và hỗn dịch lỏng (bột trộn trong chất lỏng) dùng qua đường miệng và dưới dạng màng bôi lên lưỡi để hòa tan. Các tác dụng phụ thường gặp của clobazam bao gồm khó nói hoặc nuốt, mệt mỏi, thay đổi khẩu vị và các vấn đề về kiểm soát hoặc phối hợp cơ.
Vào năm 2022, ước tính có khoảng 779.000 đơn thuốc clobazam được phân phối từ các hiệu thuốc ngoại trú ở Hoa Kỳ.
2. Bệnh nhân và người chăm sóc nên làm gì?
- Không được ngừng dùng thuốc chống động kinh levetiracetam hoặc clobazam mà không trao đổi với bác sĩ. Việc dừng các loại thuốc chống động kinh này đột ngột có thể dẫn đến co giật không kiểm soát được. Điều quan trọng là phải tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu xảy ra DRESS khi dùng thuốc chống động kinh.
- Bệnh nhân xuất hiện bất kỳ triệu chứng hoặc phản ứng bất thường nào, bao gồm phát ban, bất cứ lúc nào khi dùng thuốc chống động kinh levetiracetam hoặc clobazam nên đến phòng cấp cứu ngay lập tức.
- Sốt kèm theo phát ban và sưng hạch bạch huyết hoặc sưng mặt là tình trạng thường gặp khi mắc DRESS, nhưng một số bệnh nhân có thể không bị phát ban. Các triệu chứng của DRESS thường bắt đầu từ 2 tuần đến 8 tuần sau khi bắt đầu dùng thuốc, nhưng những triệu chứng này có thể xảy ra sớm hơn hoặc muộn hơn. Khám thực thể, xét nghiệm máu và các đánh giá khác được sử dụng để chẩn đoán DRESS.
3. Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe nên làm gì?
Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe nên lưu ý rằng, việc nhận biết kịp thời và điều trị sớm là rất quan trọng để cải thiện kết quả DRESS và giảm tỷ lệ tử vong.
Chẩn đoán thường khó khăn vì các dấu hiệu và triệu chứng ban đầu như sốt và sưng hạch bạch huyết có thể xuất hiện mà không có bằng chứng phát ban. DRESS có thể phát triển từ 2 tuần đến 8 tuần sau khi bắt đầu dùng thuốc, đồng thời các triệu chứng cũng như cường độ có thể rất khác nhau. DRESS cũng có thể bị nhầm lẫn với các phản ứng da nghiêm trọng khác như SJS và TEN. Do đó, tư vấn cho bệnh nhân về các dấu hiệu và triệu chứng của DRESS và ngừng dùng thuốc cũng như tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức nếu nghi ngờ DRESS trong khi điều trị bằng levetiracetam hoặc clobazam.
Lưu ý, tất cả các loại thuốc đều có tác dụng phụ ngay cả khi sử dụng đúng theo chỉ định. Điều quan trọng cần biết là mọi người phản ứng khác nhau với tất cả các loại thuốc tùy thuộc vào sức khỏe, bệnh tật họ mắc phải, yếu tố di truyền, các loại thuốc khác mà họ đang dùng và nhiều yếu tố khác.
Do đó, không thể xác định khả năng một người nào đó sẽ gặp phải DRESS, một phản ứng hiếm gặp nhưng nghiêm trọng khi dùng thuốc chống động kinh levetiracetam hoặc clobazam. Do đó người bệnh cần lắng nghe cơ thể, trao đổi hoặc thông báo cho bác sĩ biết nếu có bất thường trong quá trình dùng thuốc.
Mời độc giả xem thêm video:
Làm gì để giảm huyết áp?
