Thuốc ngủ giúp bạn đi vào giấc ngủ dễ dàng hơn, duy trì giấc ngủ dài hơn hoặc cả hai. Tuy nhiên việc dùng loại thuốc ngủ nào, liều lượng ra sao và thời gian dùng trong bao lâu... cần phải do bác sĩ chuyên khoa khám bệnh và chỉ định.
Các thuốc thường dùng
Các thuốc điều trị mất ngủ thường dùng hiện nay gồm thuốc giúp bạn đi vào giấc ngủ: eszopiclone (lunesta), ramelteon (rozerem), triazolam (halcion), zaleplon (sonata), zolpidem (ambien, edluar) và thuốc giúp duy trì giấc ngủ như estazolam, eszopiclone, temazepam... Tuy nhiên, tác dụng phụ thường gặp khi dùng các thuốc trên là chóng mặt, đau đầu; một số vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy, buồn nôn; buồn ngủ kéo dài (thường gặp hơn ở những thuốc có tác dụng duy trì giấc ngủ); ngủ gà; phản ứng dị ứng nghiêm trọng...
Thuốc để giúp bạn duy trì giấc ngủ có thể không được an toàn nếu bạn đang mang thai, đang cho con bú hoặc người cao tuổi. Sử dụng thuốc ngủ có thể làm tăng nguy cơ té ngã vào ban đêm và chấn thương ở người lớn tuổi. Ở người lớn tuổi, bác sĩ có thể kê đơn dùng liều thấp hơn để giảm các nguy cơ trên.
Ngoài các thuốc trên, đôi khi trong đơn thuốc bác sĩ còn sử dụng các thuốc chống trầm cảm, an thần để điều trị cho những trường hợp mất ngủ do trầm cảm (nhưng dùng ở liều thấp hơn). Trong những trường hợp mất ngủ chỉ là thứ yếu với trầm cảm hoặc lo âu, hay nói cách khác trong trường hợp bạn không thể ngủ và bạn đang chán nản thì thuốc chống trầm cảm có thể cải thiện cả hai vấn đề trên cùng một lúc. Một số thuốc chống trầm cảm sau hay được sử dụng như amitriptyline, doxepin, trazodone (oleptro)... Các tác dụng phụ của thuốc chống trầm cảm an thần bao gồm: chóng mặt, đau đầu, buồn ngủ kéo dài, khô miệng, buồn nôn, rối loạn nhịp tim, tăng cân...
Và những lưu ý
Khi bị mất ngủ, trước hết nên áp dụng các biện pháp không dùng thuốc như liệu pháp thay đổi hành vi, lối sống, nên đi ngủ vào một giờ nhất định, tập thể dục thường xuyên, không dùng chất kích thích... Nếu những nỗ lực tốt nhất của bạn để có được một giấc ngủ ngon đã thất bại thì việc dùng đến thuốc ngủ sẽ là một lựa chọn. Nhưng việc dùng các thuốc này phải do bác sĩ chỉ định. Người bệnh không được tự ý mua về sử dụng. Khi dùng thuốc ngủ người bệnh cần tuân thủ liều dùng, liệu trình điều trị và tái khám đúng hẹn.
Trong quá trình dùng thuốc ngủ tránh uống rượu vì rượu làm tăng tác dụng an thần của thuốc. Ngay cả một lượng rượu nhỏ kết hợp với thuốc ngủ có thể làm cho bạn cảm thấy chóng mặt, choáng váng hoặc ngất xỉu. Và, rượu có thể lại là nguyên nhân gây mất ngủ.
Khi bạn đã sẵn sàng để ngưng dùng thuốc ngủ, hãy làm theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc các hướng dẫn trên nhãn thuốc. Một số loại thuốc phải ngừng dùng từ từ mà không được dừng thuốc đột ngột. Ngoài ra, cần lưu ý trong một số trường hợp có thể sẽ bị mất ngủ trở lại. Tình trạng này sẽ hồi phục ngắn hạn trong một vài ngày sau khi bạn ngừng uống thuốc ngủ.
Cần theo dõi các tác dụng phụ của thuốc... hãy thông báo cho bác sĩ biết để có biện pháp xử lý thích hợp.
DS. Hoàng Thu Thủy