Theo Đông y, đường phèn vị ngọt, tính bình; vào kinh tỳ và phế. Công năng chủ trị: bổ trung ích khí, hoà vị, nhuận phế, chỉ khái, trừ đàm. Dùng làm gia vị, khai vị trợ tiêu hoá. Dùng cho các trường hợp: viêm khí phế quản ho khan ít đờm, đau rát họng, khí huyết hư, chóng mặt, đau đầu. Y học phương Đông cho rằng, đường phèn có tác dụng bổ dưỡng tốt hơn đường trắng nên dùng đường phèn bào chế các dạng cao bổ dưỡng như ngân nhĩ, long nhãn. Đường phèn tuy vị rất ngọt nhưng dược tính bình hòa nên hạn chế được tác dụng lưu thấp sinh đàm hoá nhiệt. Đường phèn giúp món ăn có vị thanh thơm ngon hơn; giúp cho các món chè ngọt mát hơn. Một số món ăn dùng đường phèn làm gia vị tạo nên một hương vị đặc biệt.
 |
Một số thực đơn chữa bệnh có đường phèn:
- Cao long nhãn đường phèn: đường phèn 100g, long nhãn 100g, hầm cho chín nhuyễn thành cao. Mỗi ngày ăn 20g. Dùng cho các trường hợp cơ thể suy nhược, mệt mỏi, chóng mặt, đau đầu, có tác dụng bổ khí dưỡng huyết.
- Chè bí đao đường phèn: bí đao 1 quả nhỏ, gọt vỏ, bỏ ruột, thái lát; đường phèn liều lượng thích hợp khuấy đều, thêm chút nước, đun kỹ thành dạng chè, súp. Cho ăn thường ngày. Dùng cho trẻ em ho suyễn có sốt nóng (nhiệt suyễn).
 |
- Lê ướp đường phèn:
lê 1 quả, đường phèn 15g. Lê gọt vỏ mỏng, bỏ ruột thái lát, chưng tan đường, cho ăn. Dùng cho các trường hợp viêm khí phế quản, ho khan đờm dính.
- Ô mai ướp đường phèn: ô mai 5 quả, đường phèn 20g. Đem chưng đường với ô mai chín nhuyễn. Cho ăn dần trong ngày. Dùng cho các trường hợp sau viêm nhiễm sốt nóng dài ngày, miệng họng khô, khát nước, chán ăn.
 |
- Yến sào hầm đường phèn:
yến sào (tổ chim yến) 4 - 6g, đường phèn 15g. Yến ngâm mềm, thái lát, cho đường phèn và thêm ít nước vừa đủ hầm cách thủy. Ngày dùng 1 lần, một đợt 2 - 3 tuần. Dùng cho các trường hợp lao phổi khái huyết, thuốc có tác dụng bình bổ phế vị.
- Chữa ho ở trẻ em:cánh hoa hồng bạch 4g, đường phèn 4g. Hoa hồng thái chỉ cho vào chén, thêm đường phèn và ít nước; cho hấp trong nồi cơm. Cho ăn và uống nước trong ngày.
TS. Nguyễn Đức Quang