Một nhóm bác sĩ đã làm một cuộc thử nghiệm trên một nhóm bệnh nhân được dùng 30 milligram beta-carotene và 25.000 IU retinol mỗi ngày. Tuy những chất này có tác dụng giảm nguy cơ ung thư nhưng những người sử dụng quá liều thay vì tăng khả năng phòng chống bệnh lại có một vài người bị ung thư. Các bác sĩ đã buộc phải ngừng thử nghiệm sau 2 năm vì kết quả không mong muốn này.
Đây là một bài học đáng giá, nhưng nhiều người vẫn không tin và tuân thủ theo quy tắc “quá nhiều đều không tốt”. Khi bị cảm, chúng ta uống thật nhiều vitamin C, dù ở dạng bột, viên, thuốc sủi… mặc dù vitamin C không có tác dụng chống cảm lạnh.
Nhưng vitamin C là vitamin tan trong nước, lượng dư thừa sẽ theo nước tiểu ra khỏi cơ thể, không gây hại. Tuy nhiên, không phải tất cả các loại vitamin đều có thể tự tan, chúng sẽ ẩn trong lớp mỡ của cơ thể, không thể bài tiết ra ngoài. Ngay cả nếu bạn dùng quá liều vitamin tan trong nước một thời gian dài từ hàng tuần đến 1 tháng, chúng cũng sẽ ở lại trong gan và dần trở nên độc hại, gây ra các vấn đề từ yếu xương cho tới tổn hại gan.
Những nhà khoa học vẫn còn đang tìm hiểu mức độ nạp vitamin nào là quá mức so với cơ thể. Nhưng họ đã đưa ra các mức khuyến cáo sau:
Multivitamins
Mức độ quá liều với cơ thể: Hơn 1 viên mỗi ngày
Nếu bạn quan tâm đến sức khỏe, khả năng cao là bạn đang dùng một loại multivitamin (thuốc tổng hợp nhiều loại vitamin). Một viên thuốc mỗi ngày, dù bạn đã nạp đủ dinh dưỡng từ thức ăn, cũng không gây hại cho bạn. Nhưng uống hơn 1 viên mỗi ngày trong thời gian dài sẽ gây ra các nguy cơ nghiêm trọng, theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ cho biết – đặc biệt là những loại multivitamin có chứa sắt hoặc can xi. Ngộ độc canxi có thể gây ra đau bụng, yếu xương, táo bón, nhịp tim không đều, và trầm cảm cùng những triệu chứng khác. Sắt là một trong những chất khoáng nguy hiểm nhất nếu dùng quá liều, có thể gây ra các vấn đề từ tiêu chảy và tổn hại gan cho đến huyết áp thấp, hôn mê.
Vitamin C:
Mức độ quá liều: Hơn 2000mg.
Vì vitamin C tan trong nước, lượng dư thừa sẽ theo nước tiểu ra ngoài. Nhưng dùng quá nhiều vitamin C có thể gây ra tiêu chảy, buồn nôn, nôn, ợ nóng, đau bụng, nhức đầu, mất ngủ, và sỏi thận. Người bình thường chỉ cần khoảng 65-90mg vitamin C mỗi ngày.
Mức độ quá liều: 3000 IU
Vitamin A tan trong mỡ, được xử lý qua gan. Quá nhiều vitamin A có thể kẹt lại trong gan để chờ xử lý – và dùng mỗi ngày trong thời gian dài tới khoảng 1 tháng có thể gây ngộ độc. Nghiên cứu trên từ các dạng của vitamin A như beta-carotene và retinol cho thấy sử dụng quá liều còn có thể gây ung thư. Quá nhiều retinol còn gây dị tật bẩm sinh, yếu xương và tổn thương gan.
Vitamin E
Mức độ quá liều: Hơn 1100 IU
Chất này quá liều cũng gây ung thư. Vitamin E tan trong mỡ, và dễ tìm thấy trong các loại thực phẩm như thịt, trứng, rau, nên khá hiếm người bị thiếu vitamin này. Người bình thường chỉ cần khoảng 15mg vitamin E mỗi ngày, nhưng có thể hấp thu được nhiều hơn. Quá nhiều vitamin E có thể gây vấn đề đông máu, tăng nguy cơ xuất huyết. Nó còn liên quan đến ung thư phổi, tuyến tiền liệt.
Mức độ quá liều: Hơn 4000 IU
Không như vitamin E, khá nhiều người thiếu vitamin D. Các bác sĩ ước tính khoảng ¾ người bị thiếu vitamin D, nên dùng thêm thuốc bổ sung không phải là điều xấu. Nhưng uống đến 50.000 IU vitamin D mỗi ngày có thể dẫn đến ngộ độc. Vitamin D xây dựng canxi trong máu, có thể gây nên yếu xương, sỏi thận, buồn nôn, các vấn đề về thận, và vôi hóa mô mềm.
Mức độ quá liều: 1 đến 1,3mg
Có nhiều dạng vitamin B, nhưng Viện Y tế Quốc gia Mỹ chỉ giới hạn trong folic acid (vitamin B9) và vitamin B6. Dù vitamin B tan trong nước như vitamin C, chúng có thể gây nhiều vấn đề nếu dùng quá liều. Folic acid quá liều gây ung thư, đau bao tử, khó ngủ, nổi mẩn, co giật. Các bác sĩ cũng tin rằng dùng 200 đến 300mg vitamin B có thể gây tổn hại thần kinh.
Lan Thảo (Theo prevention.com)
