Viên tránh thai chỉ chứa progesteron (POPs)
Estrogen trong các viên uống tránh thai kết hợp có thể làm giảm việc tiết sữa nên các viên uống chỉ chứa progesteron sẽ là lựa chọn thích hợp cho phụ nữ trong thời kỳ cho con bú.
Thuốc có thể sử dụng ngay sau khi sinh nhưng Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo nên sử dụng sau 6 tuần sinh con. Vỉ thuốc gồm những viên đều chứa hoạt chất chứ không chứa viên bao đường hay giả dược nào.
Đây là phương pháp tránh thai dễ thực hiện và hiệu quả tránh thai cao (trên 99%) nếu uống thuốc đều đặn, đúng giờ. Nếu quên hay trễ hơn 3 giờ thì uống ngay khi nhớ ra và sử dụng biện pháp tránh thai dự phòng trong vòng 48 giờ.
Rất nhiều bà mẹ đang nuôi con bú đều lo lắng rằng các hormon chứa trong thuốc ngừa thai sẽ ảnh hưởng đến bé thông qua sữa mẹ. Tuy nhiên, thuốc ngừa thai là một trong những biện pháp tránh thai hiệu quả nhất mà bạn có thể sử dụng. Nếu sử dụng đúng cách, loại thuốc này có thể phát huy tác dụng đến 99%. Ngược lại, thuốc cũng có thể làm ảnh hưởng đến sức khỏe của cả mẹ và bé.
Dạng thuốc tránh thai khẩn cấp có thể sử dụng cho phụ nữ cho con bú là dạng thuốc chứa hoạt chất là levonorgestrel. Lưu ý, thuốc tránh thai khẩn cấp chỉ nên sử dụng trong những trường hợp thật sự cần thiết và bạn không nên nghĩ đến lựa chọn này nếu còn có thể sử dụng những cách ngừa thai khác. Tuy nhiên, nếu sử dụng 1 viên thuốc ngừa thai chỉ chứa progestin ít thì cũng không gây hại cho bé.
Tư vấn dùng thuốc tránh thai cho phụ nữ. Ảnh: TM
Thuốc tiêm Depo - Provera
Depo - Provera là loại thuốc tiêm chỉ chứa progesteron. Thuốc có hiệu quả tránh thai trong vòng 3 tháng nên được tiêm mỗi 3 tháng/lần, tuy nhiên, cần khoảng 9 - 10 tháng kể từ mũi tiêm cuối cùng mới có thể mang thai trở lại. Mũi tiêm đầu tiên được thực hiện sau 6 tuần hậu sản.
Depo - Provera có hiệu quả tránh thai cao hơn viên uống tránh thai và bao cao su. Tuy nhiên, phương pháp cần được thực hiện bởi các nhân viên y tế.
IUD phóng thích chậm progesteron
Bên cạnh dụng cụ tử cung có chứa đồng, một số dụng cụ tử cung được bọc bởi lớp progesteron. Loại progesteron được dùng là levonorgestrel (LNG). Tác dụng chủ yếu của LNG - IUD là tác dụng của progesteron tại chỗ trong buồng tử cung, làm nội mạc tử cung không tương thích cho quá trình làm tổ và thay đổi chất nhầy cổ tử cung, ngăn cản sự xâm nhập của tinh trùng. Tuy nhiên, ở một số phụ nữ, LNG - IUD có thể giảm việc tiết sữa. LNG - IUD có hiệu quả tránh thai từ 3 - 5 năm và có thể tháo bỏ dễ dàng nếu người phụ nữ muốn mang thai trở lại.
Do progesteron được đưa vào cơ thể một cách hằng định, không đòi hỏi sự tuân thủ dùng thuốc của người sử dụng nên có hiệu quả tránh thai cao. Tỷ lệ thất bại trong năm đầu tiên sử dụng LNG - IUD là 0,14% và đến năm 5 thì tỷ lệ thất bại là 0,71%. Theo WHO, mức độ an toàn của LNG - IUD được xếp loại 1 - 2 (mức an toàn cao). Ngoài tác dụng tránh thai, phương pháp này còn được sử dụng phổ biến để điều trị chảy máu kinh nguyệt nặng, điều trị tăng sản nội mạc tử cung và đau bụng kinh.
Một số tác dụng ngoại ý của IUD phóng thích chậm progesteron là chảy máu bất thường và đau bụng dưới. Bên cạnh đó, IUD có thể di chuyển khỏi vị trí đặt ban đầu của nó: Bị tống xuất ra ngoài cổ tử cung hay di chuyển lên trên, đi vào ổ bụng, có thể xuyên qua lớp cơ tử cung gây thủng tử cung.
Hầu hết các biện pháp tránh thai có sử dụng nội tiết tố đều an toàn và không ảnh hưởng đến trẻ bú mẹ. Tuy nhiên, vấn đề cần lưu tâm đó là biện pháp này có thể ảnh hưởng đến việc tiết sữa ở người mẹ.
Lưu ý khi dùng thuốc viên tránh thai
Khi đang cho con bú, nếu phải dùng thuốc tránh thai, cần tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn về phương pháp ngừa thai phù hợp. Thận trọng với thuốc ngừa thai kết hợp khi trẻ đang bú hoàn toàn trong 6 tháng đầu.
Khi sử dụng thuốc viên ngừa thai, bạn có thể gặp một chút rắc rối về tình trạng tiết sữa. Đây là tác dụng phụ quan trọng nhất mà bạn có thể gặp phải khi sử dụng các loại thuốc tránh thai có chứa nội tiết tố. Những loại thuốc này có thể làm giảm lượng sữa tiết ra. Nếu sữa mẹ giảm khi sử dụng các phương pháp tránh thai có chứa nội tiết tố thì nên chuyển sang các phương pháp tránh thai khác. Tùy thuộc vào nhu cầu tránh thai, nhu cầu cho con bú và giá thành của các phương pháp tránh thai để lựa chọn biện pháp tránh thai phù hợp.