Tôi bị tăng huyết áp, trong số thuốc đang uống có lợi tiểu thiazid. Gần đây tôi đọc được thông tin khi dùng thuốc này lại bị tác dụng phụ gây hại cho thận, cụ thể là giảm mức lọc cầu thận. Xin cho biết vì sao lại vậy và tôi có nên tiếp tục uống thuốc lợi tiểu này hay không?
Phan Thị Hương (Hà Nội)
Thuốc lợi tiểu thiazid là nhóm thuốc được khuyến cáo để sử dụng hàng đầu cho điều trị tăng huyết áp. Hiệu quả của lợi tiểu trong phòng ngừa các biến chứng tim và mạch máu do tăng huyết áp đã được chứng minh bằng nhiều thử nghiệm can thiệp. Đặc biệt, khi kết hợp một thuốc nhóm ức chế hệ RAA và lợi tiểu nhóm thiazid được coi là an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa hoặc giảm nguy cơ biến cố tim mạch lớn tái phát bao gồm nhồi máu cơ tim, đột quỵ, suy tim và tử vong tim mạch ở những bệnh nhân tăng huyết áp, đái tháo đường, phì đại thất trái, rối loạn chức năng tâm thu thất trái, bệnh mạch vành, bệnh thận mạn hoặc suy tim sung huyết... Tuy nhiên, do thiazid gây tăng thải natri, làm tăng nồng độ NaCl, gây tác động liên hệ ngược ống thận - cầu thận, hậu quả là gây các hiệu ứng khác nhau làm giảm mức lọc cầu thận, cho dù thể tích tuần hoàn vẫn đầy đủ. Do đó, trong thực hành lâm sàng, thường ít chỉ định thuốc lợi tiểu thiazid cho điều trị phù do bệnh thận, suy thận nặng. Do nguy cơ xuất hiện bệnh não do gan và hôn mê gan, nên thuốc cũng chống chỉ định cho các trường hợp suy gan và xơ gan kèm giảm kali máu. Thuốc cũng gây tăng acid uric huyết thanh, nên không được dùng cho các bệnh nhân bị bệnh gout. Thận trọng khi dùng cùng thuốc digitalis (digoxin) do thiazid có thể gây hạ kali huyết thanh làm tăng độc tính của digitalis...
Thuốc lợi tiểu được sử dụng khi bị tăng huyết áp. Ảnh: T. Minh.
Nếu bạn không gặp phải một trong các trường hợp chống chỉ định trên, bạn nên sử dụng thuốc đúng theo đơn bác sĩ. Trong trường hợp gặp bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, bạn nên thông báo cho bác sĩ điều trị biết để xử lý kịp thời, thích hợp. Cần nhớ là luôn mang theo tất cả các sổ khám bệnh cũng như đơn thuốc trước đó mà bạn đã được chỉ định sử dụng.
BS. Nguyễn Thanh