Đừng để bị stress từ bệnh đường tiêu hóa

Chúng tôi đã có cuộc trao đổi cùng PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia về vấn đề cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp mọi người có hệ tiêu hóa khỏe mạnh, tăng cường hệ miễn dịch và phòng ngừa các bệnh về tâm bệnh.

PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia

Thưa bác sĩ, xin bác sĩ giải thích hệ vi sinh đường ruột là gì và có tác dụng đối với cơ thể con người như thế nào?

Hệ vi sinh đường ruột tập hợp các vi khuẩn cư trú trong lòng ống tiêu hóa, bao gồm ở thực quản, dạ dày, tá tràng, ruột non, ruột già và trực tràng. Hệ vi sinh đường ruột được xem là hàng rào bảo vệ sức khỏe của con người: giúp hỗ trợ tiêu hóa, chuyển hóa vitamin và axit amin cần thiết cho cơ thể; tăng cường hệ miễn dịch; phòng ngừa các bệnh về tâm lý như stress, rối loạn lo âu, đầu óc trì trệ, kém tập trung...

Hệ vi sinh đường ruột như thế nào thì được gọi là khỏe mạnh?

Các vi khuẩn trong đường ruột sẽ có nhiều loại với nhiều hình dáng và kích cỡ khác nhau, nhưng nhìn chung người ta sẽ chia thành 2 nhóm là vi khuẩn có lợi (hay còn gọi là lợi khuẩn - probiotics) và vi khuẩn có hại (hay còn gọi là hại khuẩn). Lợi khuẩn sẽ giúp ích cho việc tiêu hóa thực phẩm còn hại khuẩn là những vi khuẩn gây bệnh hoặc sẽ gây bệnh khi có cơ hội. Tỉ lệ thông thường là khi tỷ lệ lợi khuẩn là 85% và hại khuẩn là 15%, hay còn gọi là tỷ lệ khỏe mạnh. Nếu tỉ lệ này thay đổi nghĩa là hệ vi sinh đường ruột đã bị thiếu cân bằng.

Như bác sĩ có nói ở trên, hệ vi sinh đường ruột không chỉ giúp cho hệ tiêu hóa mà còn tốt cho hệ thần kinh. Xin bác sĩ giải thích rõ hơn về vấn đề này?

Khi hệ vi sinh đường ruột cân bằng, điều này sẽ tác động đến quá trình giải phóng hormone và các chất trung gian dẫn truyền thần kinh, giúp điều hòa stress, lo lắng, cảm giác thèm ăn... Do đó, có thể nói hệ vi sinh đường ruột cân bằng khá quan trọng đối với sức khỏe hệ thần kinh.

Hệ vi sinh đường ruột bị thiếu cân bằng vì những nguyên nhân nào?

Trong cuộc sống công nghiệp hiện nay, chế độ ăn uống không đúng, thói quen sinh hoạt không khoa học là những nguyên nhân lớn. Ngoài ra, sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi, vấn đề tuổi tác gia tăng cũng là những nguyên nhân thường gây mất cân bằng hệ vi sinh đường ruột.

Làm sao để duy trì được sự cân bằng của hệ vi sinh đường ruột thưa bác sĩ?

Bên cạnh việc duy trì một lối sống lành mạnh, không uống thuốc kháng sinh tùy tiện, ta nên lưu ý các chế độ ăn uống phù hợp. Ăn đa dạng các loại thực phẩm, đặc biệt là thức ăn chưa chế biến giàu chất xơ như trái cây, rau củ, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt.

Mọi người cũng có thể ăn các thực phẩm lên men như: sữa chua, đậu nành lên men, kim chi, dưa chua và các sản phẩm từ sữa… để cung cấp thêm lợi khuẩn cho hệ tiêu hóa. Hạn chế sử dụng thực phẩm chứa nhiều đường, thực phẩm chế biến sẵn, nhiều chất béo và protein từ động vật.

Đặc biệt, mọi người nên bổ sung thêm các sản phẩm lợi khuẩn hay probiotics. Đây là những vi sinh vật sống được đưa vào cơ thể với một lượng thích hợp để đem lại lợi ích cho sức khỏe con người. Sản phẩm probiotics có 1 tỷ lợi khuẩn Bacillus Coagulans thường được mọi người lựa chọn. Bởi đây là một loại lợi khuẩn mới được cấp bằng sáng chế, có khả năng sống sót trong môi trường axít dạ dày và phát huy tác dụng khi di chuyển xuống ruột, giúp kích thích sự phát triển của hệ vi khuẩn có lợi.

Việc bổ sung probiotics sẽ giúp ích như thế nào đối với người sử dụng?

Thứ nhất là hỗ trợ tốt cho hệ tiêu hóa, probiotics có khả năng ngăn việc hấp thụ mỡ, lượng mỡ được đưa thẳng đến ruột già, hạn chế béo phì và tiểu đường. Probiotics còn giúp điều chỉnh sự cân bằng tự nhiên để tạo điều kiện cho việc hấp thụ dinh dưỡng. Khi cơ thể tiếp nhận những hại khuẩn, các lợi khuẩn này sẽ giúp cơ thể quay lại trạng thái cân bằng.

Thứ hai, probiotics giúp tăng cường sức khỏe não bộ. Có nhiều nghiên cứu khoa học đã chứng minh bổ sung lợi khuẩn giúp giảm các triệu chứng về stress, trầm cảm và rối loạn ám ảnh cưỡng chế (OCD).

Bên cạnh đó, probiotics giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể (vì hệ miễn dịch ruột đóng góp đến 80% khả năng miễn dịch của cơ thể); các lợi khuẩn có khả năng “tiêu diệt” các vi khuẩn có thể gây bệnh, đồng thời giúp cơ thể miễn nhiễm với tình trạng dị ứng và chàm da.

Việc bổ sung sản phẩm probiotics nên được thực hiện như thế nào?

Mọi người nên sử dụng sau bữa ăn, từ 1 đến 2 lần mỗi ngày để hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn, đặc biệt là sau khi bạn trải qua quá trình điều trị dài ngày với kháng sinh. Không nên sử dụng trước bữa ăn vì các lợi khuẩn có thể bị acid trong dạ dày giết chết trước khi nó đến ruột. Ngoài ra, khi lựa chọn các sản phẩm bổ sung probiotics, mọi người nên tìm mua của những nhãn hàng uy tín, có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo chất lượng.

Xin cảm ơn sự chia sẻ của bác sĩ!